Σήμερα Τρίτη, 25 Aπριλίου, ένα ελληνικό δικαστήριο για μία ακόμη φορά συνέρχεται υπό την πίεση διπλωματικών παραμέτρων και υπό το βάρος νέων δεδομένων στις διεθνείς σχέσεις της χώρας.
Στο Εφετείο της Αθήνας κρίνεται το νέο αίτημα της Τουρκίας για την έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που είχαν διαφύγει στην Ελλάδα το προηγούμενο καλοκαίρι, έπειτα από το αποτυχημένο πραξικόπημα. Για την ακρίβεια, μόνο των τριών από αυτούς, χωρίς να έχει προσδιορισθεί δικάσιμος για τους υπόλοιπους.
Οι τρεις αυτοί αξιωματικοί δεν είναι ούτε οι ανώτεροι, ούτε βαρύνονται με άλλη σοβαρότερη κατηγορία. Υπό την έννοια αυτή, το γιατί ακριβώς συμβαίνει αυτό, είναι εν πολλοίς ακατανόητο, δεδομένης την απόφασης του Αρείου Πάγου του προηγούμενου Ιανουαρίου, με την οποία είχε απορριφθεί το αίτημα της Τουρκίας για έκδοση.
Τι έχει συμβεί έκτοτε; Η τουρκική κυβέρνηση είχε υποβάλει νέο αίτημα στις 30 Ιανουαρίου, δηλαδή μόλις δυο βδομάδες μετά την αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου. Το αν έκτοτε εξελίσσεται ένα διαρκές διπλωματικοπολιτικό παρασκήνιο για το θέμα, μόνο να το υποθέσει μπορεί κάποιος.
Εχει όμως επισυμβεί και η πύρρειος νίκη του Ερντογάν στο πρόσφατο δημοψήφισμα. Εξέλιξη που δεν φάνηκε να στενοχωρεί την ελληνική κυβέρνηση, η οποία παραμένει κατά τα φαινόμενα στην γραμμή του «κατευνασμού», φοβούμενη σπασμωδικές αντιδράσεις του πολιτικά πληγωμένου Τούρκου προέδρου.
Το σημαντικότερο στοιχείο στην υπόθεση, με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα είναι η ολιγωρία και ο δισταγμός της ελληνικής κυβέρνησης να χορηγήσει άσυλο στους οκτώ, έπειτα και από την απόφαση του Αρείου Πάγου.
Κάτι τέτοιο θα είχε ήδη δώσει τέλος στην υπόθεση, πιθανώς όμως θα είχε εξοργίσει τον Ερντογάν.
Νομικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι η δίκη αυτή, δεδομένης της απόφασης του Ιανουαρίου, είναι πιο εύκολη. Υπάρχει και η συνεχής εμμονή του Ερντογάν στην επαναφορά της θανατικής ποινής, που λογικά θα απέτρεπε κάθε απόφαση για έκδοση των οκτώ στην Τουρκία.
Αν η απόφαση του Εφετείου είναι απορριπτική για το αίτημα της Τουρκίας και περάσει το εικοσιτετράωρο χωρίς να ασκηθεί έφεση κατά της απόφασης (όπως είχε συμβεί στην προηγούμενη εκδίκαση) το θέμα θα έχει κλείσει.
Αν όμως το Εφετείο αποδεχθεί το αίτημα, ή ασκηθεί έφεση, τα πράγματα θα περιπλακούν, και η πολιτική ενδεχομένως θα παίξει τον ρόλο της.
Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται, η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να παραμένει όμηρος μίας υπόθεσης, λόγω της δικής της ατολμίας. Με βάση την απόφαση του Αρείου Πάγου για την μη έκδοση των οκτώ, η χορήγηση ασύλου θα της έλυνε τα χέρια.
Θα την ανάγκαζε όμως και να έλθει επιτέλους αντιμέτωπη με την νέα πραγματικότητα στα ελληνοτουρκικά, που δεν είναι βέβαιο ότι την έχει επεξεργαστεί όπως θα όφειλε.