Οι Αμερικανοί (πολίτες και πολιτικοί) παραμένουν διχασμένοι ενώ στην πολιτική ζωή και στον δημόσιο βίο των ΗΠΑ κυριαρχεί η πόλωση. Ομως υπάρχει τουλάχιστον ένας λόγος να είναι όλοι ικανοποιημένοι: το γεγονός πως o Τζο Μπάιντεν ανάθεσε το υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών στην Τζάνετ Γέλεν.
Πράγματι, η πρώην επικεφαλής της Fed, της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ, είναι μια συνεπής και ταπεινόφρων και μετρημένη ηγέτιδα, επισημαίνει η Ράνα Φορούχαρ των Financial Times, που «χαίρει της εμπιστοσύνης των προοδευτικών και πολλών συντηρητικών επίσης. Επαινείται από οικονομολόγους όλων των ειδών, από το Τζόζεφ Στίγκλιτς έως τον Κένεθ Ρογκόφ», οι οποίοι ακαδημαϊκά διαφωνούν ριζικά.
Γιατί, όμως, η Τζάνετ Γέλεν είναι αρεστή, εδώ και χρόνια, και στις αγορές και στα συνδικάτα; Καταρχάς επειδή «δεν είναι ιδεολόγος», υποστήριξε, μιλώντας στη λονδρέζικη εφημερίδα, ο Μάικλ Γκρινμπέργκερ, καθηγητής της νομικής σχολής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ ο οποίος είχε συνεργαστεί με την μέλλουσα υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, όταν εκείνη ήταν επικεφαλής των Οικονομικών Συμβούλων του Μπιλ Κλίντον. «Αξιοποιεί τον χρόνο της, μελετά όλα τα δεδομένα και όταν μιλάει, ό,τι λέει είναι σχεδόν αδιαμφισβήτητο επειδή είναι τόσο πραγματικό», πρόσθεσε. Oμως η 74χρονη αμερικανίδα οικονομολόγος ξεχωρίζει, κυρίως γιατί πιστεύει ακράδαντα στην «ανθρώπινη διάσταση» των οικονομικών.
Συνομιλώντας με την Φορούχαρ το 2014, αφότου ανέλαβε τα ηνία της Fed, η Γέλεν είχε υπογραμμίσει πως οι κεντρικοί τραπεζίτες διαδραματίζουν «κεντρικό ρόλο στη δημόσια πολιτική και έχουν ηθική ευθύνη να συμμετέχουν σε αυτήν». Η δουλειά τους δεν αφορά μόνον «την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και την επιτήρηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. (Δουλειά τους είναι) να προσπαθούν να βοηθούν τα τυπικά νοικοκυριά να σταθούν ξανά στα πόδια τους και να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας αγοράς εργασίας εντός της οποίας οι άνθρωποι μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς, μπορούν να εργάζονται και να προχωρούν προς τα εμπρός», είχε επισημάνει.
Η μέλλουσα «τσαρίνα» της αμερικανικής οικονομίας μεγάλωσε σε μια γειτονιά του Μπρούκλιν, βλέποντας τον γιατρό πατέρα της να κουράρει λιμενεργάτες και εργάτες εργοστασίων, οι οποίοι συχνά δεν είχαν χρήματα να τον πληρώσουν, κυρίως επειδή δεν είχαν δουλειά. Οπότε, κατέληξε να έχει βαθιά γνώση των πολλών αρνητικών συνεπειών της ανεργίας στην κοινωνία. Σύμφωνα με τη Γέλεν «τα οικονομικά πρέπει να αφορούν τη φροντίδα των πραγματικών ανθρώπων».
Οπότε αποτελεί το ιδανικό πρόσωπο για να διαμορφώσει και να εφαρμόσει τις ιδέες του Τζο Μπάιντεν για μια «οικονομία της φροντίδας» (caring ecoomy) στο πλαίσιο της οποίας προτεραιότητα έχουν τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η μέριμνα των παιδιών.
Η νταντά…
H Φορούχαρ επισημαίνει πως παρότι για να εργαστεί κάποιος η κάποια στους εν λόγω κλάδους απαιτούνται ιδιαίτερα προσόντα που δεν μπορεί να αντικαταστήσει η τεχνολογία – «όπως η ενσυναίσθηση, η αφή και η φροντίδα» – οι σχετικές δουλειές συχνά υποτιμούνται και τείνουν να είναι κακοπληρωμένες. «Αλλά όχι πάντα, όπως γνωρίζει κάθε εύπορος που προσλαμβάνει μια νταντά», σημειώνει η αμερικανίδα δημοσιογράφος, αναφερόμενη σε μια προσωπική εμπειρία της Γέλεν.
Αφότου μπήκαν στη διαδικασία, πριν από πολλά χρόνια, προσλάβουν μια παραμάνα για τον δικό τους γιο, η Τζάνετ Γέλεν και ο επίσης οικονομολόγος, νομπελίστας μάλιστα, σύζυγός της, Τζορτζ Ακερλοφ, συνέγραψαν μια μελέτη, στην οποία εξηγώντας γιατί αποφάσισαν να δώσουν περισσότερα χρήματα στην νταντά σε σχέση με τον μισθό της, υποστηρίζουν πως δεν συμφέρει πάντα στις εταιρείες να περικόπτουν τις αμοιβές των εργαζομένων τους.
«Οταν προσλαμβάνεις μια νταντά, το ερώτημα που θέτεις στον εαυτό σου είναι “τι είναι το καλύτερο για το πολυαγαπημένο μου παιδί;” Και θα ήθελες κάποιον ο οποίος αισθάνεται ότι το κίνητρό σου στη ζωή είναι να μειώσεις το ποσό που ξοδεύεις για το παιδί σου;», και, φυσικά, «η απάντηση είναι όχι», αναφέρει η Φορούχαρ, εξηγώντας πως στην μελέτη τους η Γέλεν και ο σύζυγος της απέδειξαν πως οι αμοιβές των εργαζομένων μπορούν να είναι κατά πολύ υψηλότερες από το αναμενόμενο όταν αποτιμώνται τα ανθρώπινα συναισθήματα.
«Φαίνεται πως μπορεί μια Λογική Μαμά και ένας Λογικός Μπαμπάς να συμπεριφέρονται αρκετά διαφορετικά από έναν Λογικό Ανθρωπο», αναφέρει χαρακτηριστικά, υποστηρίζοντας πως αυτή η διαίσθηση θα αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία, καθώς η ψηφιακή τεχνολογία αντικαθιστά τα πάντα ενώ αυξάνεται η ζήτηση για όσους έχουν τα απαραίτητα προσόντα – ενσυναίσθηση, αφή και φροντίδα – για να εργαστούν στους τομείς ζωτικής σημασίας, από την παιδεία έως την υγεία. Ο Μπάιντεν θέλει να τους στηρίξει άμεσα για να ωφελήσει μακροπρόθεσμα όλους τους Αμερικανούς και η Γέλεν γνωρίζει το πώς.