Είναι μια στιγμή που θα μείνει στην ιστορία, μια στιγμή που πρέπει να αναρωτηθούμε «που ήμουν», λέει η αμερικανίδα ηθοποιός και ακτιβίστρια Σούζαν Σάραντον η οποία τον Δεκέμβριο βρέθηκε στην Λέσβο και στην Αθήνα κοντά στους πρόσφυγες.
Η Σάραντον μοιράστηκε τη Δευτέρα την εμπειρία της στο δημοφιλές τοκ σόου του ABC «The View» και έφερε έστω και για λίγο το Μεταναστευτικό και τις ιστορίες των ανθρώπων του στο μέσο αμερικανικό νοικοκυριό που παρακολουθεί από (γεωγραφική και ψυχική) απόσταση όσα συμβαίνουν στη Μεσόγειο.
Δείτε το βίντεο με την συνέντευξη της Σάραντον στην εκπομπή (η παρουσία της αρχίζει μετά το 21:45, μπορείτε να ενεργοποιήσετε με το κουμπί ‘CC’ και τους υπότιτλους καθώς είναι αρκετά ακριβείς):
Μιλώντας σε παρουσιάστριες που μάλλον δεν φαίνονταν πολύ πρόθυμες να ακούσουν όσα είχε να πει και σε ένα κοινό που «ξυπνούσε» μόνο όταν ακουγόταν η λέξη «τρομοκράτης», η Σούζαν Σάραντον κατέκρινε αρχικά τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η συζήτηση για το μεταναστευτικό στις ΗΠΑ.
Είναι ένας φοβικός τρόπος, όπως λέει, που υπεραπλουστεύει αυτούς τους ανθρώπους και την παρουσία τους. «Εγώ σκέφτηκα, Θεέ μου, είμαστε κάτι καλύτερο από αυτό, είμαστε η Αμερική, εδώ είμαστε η γη των μεταναστών και των προσφύγων», είπε και όπως πρόσθεσε, «αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν ένα τρόπο να πουν τις ιστορίες τους, δεν έχουν φωνή, κανένας δεν ξέρει ποιοι είναι, τι τους συμβαίνει».
Αυτό ακριβώς την κινητοποίησε να έρθει στην Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου (θα ξαναέλθει είπε κάποια στιγμή μία παρουσιάστρια, αν και δεν το σχολίασε η Σάραντον) και να βρεθεί για 10 ημέρες στη Λέσβο και την Αθήνα.
Σύμφωνα με τις συμβάσεις, δεν μπορεί μία χώρα να μην δεχτεί πρόσφυγες και αυτό οι άνθρωποι το ξεχνούν, υπενθυμίζει η Σούζαν Σάραντον
«Πήγα και κυρίως ρωτούσα ανθρώπους “ποιος είσαι, τι άφησες πίσω σου, γιατί έφυγες, τι ελπίδες έχεις, πού θες να πας;”» εξήγησε η ηθοποιός και πρόσθεσε ότι τα Χριστούγεννα ήταν στην Αθήνα όπου είδε «τον μόνιμο καταυλισμό εκεί που ήταν ένα ολυμπιακό γήπεδο. Εκεί είναι εγκλωβισμένοι άνθρωποι που δεν μπορούν να πάνε κάπου».
Στη συνέχεια θύμισε ότι σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης δεν μπορεί μία χώρα να αρνηθεί να δεχτεί πρόσφυγες – και αυτό οι άνθρωποι το ξεχνούν, τονίσε με νόημα. Στην Ελλάδα, προσθέτει, φτάνουν τουλάχιστον 4.000 άνθρωποι την ημέρα. Μέσα στην οικονομική της κρίση, η Ελλάδα «νοιάζεται πάρα πολύ για αυτό το θέμα και οικονομικά και με κάθε άλλο τρόπο. Υπάρχουν στη χώρα ΜΚΟ, πολλές ανεξάρτητες ομάδες που έχουν μεγαλύτερη ευελιξία και καλύπτουν τα κενά».
Σε ερώτημα της παρουσιάστριας για το τι θέλουν οι πρόσφυγες, αν θέλουν περισσότερη βοήθεια για να φύγουν στο εξωτερικό ή αν θέλουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, η Σάραντον απάντησε ότι οι περισσότεροι «θέλουν να γυρίσουν, αλλά δεν έχουν πια σπίτια γιατί καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς». Παραθέτει μάλιστα την αφοπλιστική απάντηση μιας γυναίκας την οποία ρώτησε «ποιος σου βομβάρδισε το σπίτι»: «Δεν έχει σημασία γιατί χάθηκε».
«Θα δούμε αυτήν την κρίση και θα πούμε “πού ήμασταν εμείς”, είναι μια ιστορική, μια ηθική στιγμή», λέει η ηθοποιός-ακτιβίστρια για τον Μεταναστευτικό
Για την Σάραντον οι συνθήκες του πολέμου, το κυριολεκτικό και μεταφορικό ξεσπίτωμα που βιώνουν οι πρόσφυγες στη χώρα τους, είναι αυτό που τους κάνει να διακινδυνεύουν τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους για πάνε κάπου καλύτερα. «Πόσο απελπισμένοι πρέπει να είναι για να βάζουν μικρά παιδάκια μέσα σε ένα φουσκωτό με άλλα 60 άτομα που κάνουν τη βάρκα να ταλαντεύεται και δεν ξέρουν πού πηγαίνουν. Πώς θα μπορούσε να είναι αυτό μια καλή ιδέα;» αναρωτιέται. Η απάντηση για τον πρόσφυγα όπως τη δίνει η ηθοποιός είναι σαφής: «τα παιδιά μου δεν είναι ασφαλή».
Σε εκείνο το σημείο μία από τις παρουσιάστριες έθεσε το ερώτημα προς την ηθοποιό για το τι έχει να πει σε όσους λένε ότι μεταξύ των μεταναστών και των προσφύγων μπορεί να υπάρχουν τρομοκράτες. «Κανένας από αυτούς που ρώτησα δεν είπε ότι θέλει να έρθει στην Αμερική, όλοι λέγαν για Γερμανία ή Νορβηγία», απάντησε για να εισπράξει ουσιαστικά για πρώτη φορά τα χειροκροτήματα του κοινού…
Το μήνυμα που θέλησε να περάσει η Σάραντον, όπως το διατύπωσε προς το τέλος, είναι ότι η συζήτηση πρέπει να γίνει σε ένα ηθικό και όχι σε πολιτικό επίπεδο. «Τελικά», κατέληξε «θα δούμε αυτήν την κρίση και θα πούμε “πού ήμασταν εμείς”. Είναι μια ιστορική, μια ηθική στιγμή».
Κλείνοντας τη σύντομη συνέντευξη, η ηθοποιός και ακτιβίστρια υπενθύμισε ότι στη σελίδα της στο Facebook η ίδια παραθέτει συνδέσμους με ακτιβιστικές οργανώσεις που συμπαρίστανται στους πρόσφυγες.