Σε τροχιά ρήξης που ενδέχεται να φέρει ακόμη και κυρώσεις σε βάρος της Ιταλίας βρίσκονται η Ρώμη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι Βρυξέλλες απέρριψαν και το ελαφρώς διορθωμένο προσχέδιο προϋπολογισμού που είχε υποβάλει τις περασμένες ημέρες η ιταλική κυβέρνηση. Τονίζουν ακόμη ότι η Ρώμη παραβιάζει τις δεσμεύσεις της για τη μείωση του χρέους και διατρέχει κίνδυνο η στάση της να θεωρεί «μη συμμόρφωση» (non-compliance).
Αυτό θα ήταν το πρώτο βήμα για την επιβολή κυρώσεων από την πλευρά της ΕΕ κατά της Ιταλίας, μια κίνηση πρωτοφανή στην ιστορία της Ενωσης. Για την ώρα η διαδικασία είναι θεωρητικά και μόνο πιθανή.
Πρόκειται για «ιδιαίτερα σοβαρή περίπτωση μη συμμόρφωσης», τονίζει για την Ιταλία η ΕΕ στην ετήσια έκθεση για τους προϋπολογισμούς των χωρών της Ευρωζώνης. «Με όσα εισέφερε η ιταλική κυβέρνηση στο τραπέζι των συνομιλιών, βλέπουμε τον κίνδυνο η χώρα να υπνοβατήσει προς την αστάθεια», επισημαίνει ακόμη.
Η εκκίνηση της «διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος» με βάση το χρέος «είναι δικαιολογημένη», δήλωσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις.
Το χρέος της Ιταλίας είναι στο 132% του ΑΕΠ, πάνω από δύο φορές μεγαλύτερο από το όριο που βάζει η ΕΕ (60%). Κατά την Κομισιόν το ιταλικό χρέος δεν μειώνεται με τον ρυθμό που θα έπρεπε. Η Επιτροπή δεν πείθεται με το επιχείρημα της Ιταλίας ότι η αύξηση των δαπανών θα ενισχύσει την ανάπτυξη και τα έσοδα, μειώνοντας έτσι το ποσοστό του χρέους.
Τι θα γίνει από εδώ και πέρα
Οι Βρυξέλλες, δια του επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί, επέλεξαν να υπενθυμίσουν ότι κινούνται βάσει των κανόνων που έχουν θεσπίσει αλλά και ότι σε καμία περίπτωση δεν έχουν κλείσει την πόρτα του διαλόγου.
Σε σειρά από tweet ο κ. Μοσκοβισί επιμένει ότι η Ιταλία διατρέχει τον κίνδυνο για «πολύ σοβαρή μη συμμόρφωση».
«Σήμερα δεν ανοίγει ακόμη η EDP (διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος). Πρώτα τα κράτη-μέλη πρέπει να υποβάλουν τις απόψεις τους μέσα σε δύο εβδομάδες, μετά η Κομισιόν πρέπει να προετοιμάσει τη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας σύστασης στην Ιταλία για να διορθώσει το έλλειμμα και το χρέος της», γράφει.
Μέσα στις στροφές του γραφειοκρατικού και πολιτικού μαραθωνίου είναι λοιπόν πιθανό να υπάρξει συμφωνία. Εξάλλου και ο Μοσκοβισί συμπληρώνει ότι «η πόρτα μας μένει ανοιχτή για διάλογο με την Ιταλία», ενώ εκφράζει την ελπίδα για εποικοδομητικό διάλογο.
Εξι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές, οι Βρυξέλλες δεν θα ήθελαν να μπουν σε κρίση με ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Ενωσης. Ενας από τους λόγους είναι ότι δεν υπάρχει χρόνος. Ο Ματέο Σαλβίνι έχει δηλώσει εξάλλου σε όλους τους τόνους ότι μπορεί να περιμένει την κατάσταση των πραγμάτων μετά τις ευρωεκλογές, που ελπίζει ότι θα είναι πιο ευνοϊκή για τον ίδιο και τη χώρα του.
Ο Σαλβίνι και το… γράμμα του Αϊ-Βασίλη
Ενώ το ιταλικό σπρεντ -που ήδη είναι πάνω από τις 350 μονάδες- πιεζόταν μετά την είδηση της απόρριψης, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και επικεφαλής της Λέγκας του Βορρά, δήλωσε ανοιχτός σε (ακόμη περισσότερες) αλλαγές στον προϋπολογισμό, αλλά μόνο σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις. Παρά ταύτα, δεν αλλάζει ο στόχος για έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ, τόνισε.
Ο Σαλβίνι διαβεβαίωσε τους Ιταλούς ότι δεν θα ανατραπούν οι βασικές αρχές του προϋπολογισμού σε ό,τι αφορά την μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό, τα εισοδήματα των πολιτών και τη μείωση των φόρων. Οι αναφορές του αντιπροέδρου οδήγησαν σε αποκλιμάκωση τα ιταλικά ομόλογα.
«Βέβαιη για την αποτελεσματικότητα του προϋπολογισμού της» είναι η ιταλική κυβέρνηση, τόνισε ο επικεφαλής της Τζουζέπε Κόντε, που εξέφρασε την ελπίδα για εποικοδομητικό διάλογο, με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ το ερχόμενο Σάββατο στις Βρυξέλλες.
Όταν όμως απευθύνθηκε στο εσωτερικό ακροατήριο ο Ματέο Σαλβίνι επέλεξε την προσφιλή στον ίδιο μέθοδο της ειρωνείας.
«Έφτασε το γράμμα τον Βρυξελλών; Εντάξει, περιμένουμε εκείνο του Αϊ Βασίλη. Ας μας αφήσουν να δουλέψουμε. Μου φαίνεται ασεβές να επιβληθούν κυρώσεις για μέτρα που στοχεύουν στην ανάπτυξη. Θα τα πούμε σε ένα χρόνο. Εμείς πιστεύουμε στην αποτελεσματικότητα του προϋπολογισμού μας, εγώ δεν αμφισβητώ τους προϋπολογισμούς των άλλων χωρών», είπε.