Τον Σεπτέμβριο του 1989 -πριν από ακριβώς 30 χρόνια, μια γενιά δηλαδή- η Βουλγαρία εξακολουθούσε να είναι μέλος του κομμουνιστικού μπλοκ στην Ευρώπη, με ό,τι συνεπαγόταν αυτό για την οικονομική της οργάνωση. Ούτε λόγος φυσικά για ΔΝΤ.
Η κατάρρευση των καθεστώτων παρέσυρε και τη χώρα που πέρασε δύσκολες στιγμές, αλλά στάθηκε ξανά στα πόδια της. Τώρα πλέον μπορεί να περηφανεύεται για ένα τέκνο της που είναι επικεφαλής του Ταμείου.
Η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, που πέρασε από την Παγκόσμια Τράπεζα και, νωρίτερα, από την Κομισιόν, ανέλαβε από την Τετάρτη, 25 Σεπτεμβρίου, τα ηνία του ΔΝΤ.
Η νέα επικεφαλής του ταμείου γεννήθηκε το 1953, κόρη ενός πολιτικού μηχανικού που επέβλεπε έργα οδοποιίας, μια μάλλον προνομιούχα θέση για τα δεδομένα της χώρας της. Τα πράγματα πήραν άσχημη τροπή κατά την εφηβεία της, όταν ο πατέρας της ασθένησε σοβαρά, γεγονός που έβαλε την οικογένεια σε οικονομικές περιπέτειες και δίδαξε κάποια σκληρά μαθήματα στην νεαρή Κρισταλίνα.
Σπούδασε πολιτική οικονομία και κοινωνιολογία και ολοκλήρωσε το 1986 το διδακτορικό της για τις σχέσεις της περιβαλλοντικής πολιτικής και της οικονομικής ανάπτυξης – ένα θέμα για το οποίο οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης είχαν διαπράξει ουκ ολίγα αμαρτήματα.
Σε πορτρέτο στους Financial Times η Γκεοργκίεβα θυμάται την πρώτη φορά που άνοιξε τραπεζικό λογαριασμό. Ηταν το 1987 στο Λονδίνο όταν πήγε για σπουδές στο LSE με πρώτη κατάθεση ένα μάλλον ισχνό ποσό γύρω στις 380 στερλίνες.
Η ακαδημαϊκή καριέρα που ακολούθησε την έφερε στο LSE και το MIT και από εκεί στη Παγκόσμια Τράπεζα, από το 1993. Ανέπτυξε καλές σχέσεις με τη Μόσχα (γνωρίζει και άπταιστα ρωσικά) κατά τη διάρκεια των ετών που ήταν επικεφαλής της διεύθυνσης της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη Ρωσία από το 2004 έως το 2007.
Ενα τηλεφώνημα του Μανουέλ Μπαρόζο την έστειλε απευθείας στην Κομισιόν το 2010. Στη χώρα της, όπου ποτέ δεν είχε αναλάβει αιρετό αξίωμα, έγινε γνωστή με τον διορισμό της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου κατείχε το χαρτοφυλάκιο της αντιμετώπισης των ανθρωπιστικών καταστροφών.
Ενδοευρωπαϊκή μάχη
Η απόφαση για τον νέο επικεφαλής του Ταμείου δεν ήταν εύκολη. Η Ευρώπη ήθελε να κατέβει στη μάχη της διαδοχής της Κριστίν Λαγκάρντ με κοινό υποψήφιο, με τις απαραίτητες περγαμηνές, αλλά και τη διεθνή πείρα.
Η τελική μάχη –αρχικά ήταν πέντε οι υποψήφιοι- διεξήχθη μεταξύ της κεντροδεξιάς Γκεοργκίεβα και του σοσιαλιστή Γερούν Ντάισελμπλουμ, του πρώην επικεφαλής του Eurogroup.
Η Γαλλία, όπως σημειώνει ο Monde, στήριξε τη Γκεοργκίεβα, ωστόσο εναντίον της υποψηφιότητας βάραιναν τρία ζητήματα: είχε ξεπεράσει κατά ένα έτος το ανώτατο όριο ηλικίας που θέτει το ΔΝΤ, δεν είχε επαρκή εμπειρία για τα χρηματοοικονομικά (είχε ειδικευτεί σε ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης μεταξύ άλλων), αλλά και δεν ήταν από χώρα της ευρωζώνης.
Στη μυστική ψηφοφορία εντέλει εξασφάλισε σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, 15 ψήφους από χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και τα κράτη-μέλη από την Ανατολική Ευρώπη. Υπέρ του Ντάισελμπλουμ ψήφισαν η Γερμανία, (φυσικά) η Ολλανδία και η Ισπανία. Η Βρετανία ευλόγως απείχε.
Το ΔΝΤ δεν είναι η μοναδική πολύ σημαντική θέση για την οποία ήταν υποψήφια η αποφασιστική Γκεοργκίεβα που, όπως λένε, έχει την ικανότητα να πείθει και να επιδιώκει την συναίνεση.
Το 2016 ήταν υποψήφια για τη θέση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ενώ το καλοκαίρι το όνομά της είχε προταθεί και για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για τη διαδοχή του Ντόναλντ Τουσκ.
Μπροστά της η 66χρονη Γκεοργκίεβα έχει σειρά προκλήσεων που ξεκινούν από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ και Κίνας και φτάνουν στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας – ίσως μάλιστα ξεσπάσει νέος κύκλος ύφεσης κατά την πενταετή θητεία της.
Τι θα μπορούσε να την βοηθήσει; Πριν από κάθε δύσκολη απόφαση ή από μια σκληρή επαγγελματική μάχη που πρέπει να λάβει η Γκεοργκίεβα ακούει την 5η Συμφωνία του Μπετόβεν.