Θα γίνει η παγκόσμια κοινότητα μάρτυρας μιας μετάβασης από την περίφημη διπλωματία του πινγκ – πονγκ στη διπλωματία του καλλιτεχνικού πατινάζ; Θα μπορούσε μια χορογραφία στον πάγο να συμβάλει στην εκτόνωση της κρίσης στην κορεατική χερσόνησο; Πάντως ο Κιμ Γιονγκ Ουν δείχνει να το πιστεύει. Κατά το πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας ανακοίνωσε πως εξετάζει τη συμμετοχή της χώρας του στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που θα πραγματοποιηθούν τον Φεβρουάριο στην Πιόνγκτσανγκ της όμορης (και εχθρικής) Νότιας Κορέας, προσφέροντας μια ελάχιστη ελπίδα για την αποσόβηση του κίνδυνου μιας πολεμικής (πυρηνικής) σύρραξης.
Η απόσταση που χωρίζει τις δύο Κορέες είναι μικρή. Μόλις 80 χιλιόμετρα. Και πέρα από τους αθλητές που πιθανώς να συμμετάσχουν στην 23η Χειμερινή Ολυμπιάδα, δεν αποκλείεται να τη διανύσουν και τα μέλη μιας «αντιπροσωπίας» του βορειοκορεατικού καθεστώτος. Πρόκειται για την πρώτη επίσημη ανακοίνωση – έπειτα από δύο δεκαετίες πολεμικής ρητορικής (κυρίως κατά των ΗΠΑ) και μετά την απειλή να συνεχιστούν οι πυρηνικές δοκιμές στο Νότο καθώς θα διεξάγονται οι αγώνες – περί ενδεχόμενης προσέγγισης μεταξύ της Πιονγιάνγκ και της Σεούλ.
Οι επιδόσεις της Βόρειας Κορέας στον αθλητισμό δεν είναι ιδιαίτερες. Η απόφασή της, οπότε, να βγει από την απομόνωση, μετά το μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων της Σεούλ το 1988 μπορούσε να εκληφθεί ως μια απόπειρα του Κιμ και των συμβούλων του να καταφέρουν μέσω του αθλητισμού όλα όσα δεν μπόρεσαν μέσω των απειλών περί πολέμου.
Οι βορειοκορεάτες αθλητές που προκρίθηκαν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς είναι μόλις δύο. Η 18χρονη Ριόμ Τάε-Οκ και ο 25χρονος Κιμ Γιου Σικ, ζευγάρι στο αγώνισμα του καλλιτεχνικού πατινάζ. Κέρδισαν το εισιτήριο για την Πιόνγκτσανγκ τον περασμένο Σεπτέμβριο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα καλλιτεχνικού πατινάζ στο Ελσίνκι της Φινλανδίας, αλλά η Πιονγιάνγκ δεν απέστειλε εγκαίρως τα απαραίτητα έγγραφα για την επίσημη εγγραφή τους.
Από τις δηλώσεις του Κιμ συμπεραίνεται πως αναζητούνται τρόποι για να μεταβεί τελικά η ολιγομελής ολυμπιακή αποστολή της Βόρειας Κορέας στους Αγώνες των Νοτιοκορεατών. Θα μπορούσε ένα συμπαθητικό ζευγάρι νεαρών αθλητών που το περασμένο καλοκαίρι προπονούταν στον Καναδά υπό τις οδηγίες του Μπρούνο Μαρκότε, γνωστού Γαλλοκαναδού προπονητή, να επιφέρει την ηρεμία τόσο στον πραγματικό κόσμο όσο και στον κόσμο του αθλητισμού;
Σίγουρα η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη από τον αθλητισμό. Και οι παράγοντες που τη διαμορφώνουν είναι απρόβλεπτοι. Αλλά δεν αποκλείεται η Ριόμ και ο Κιμ να ακολουθήσουν το μονοπάτι που χάραξαν πριν από σαράντα επτά χρόνια δύο άλλοι αθλητές. Ο ένας είχε μακριά μαλλιά και ήταν Αμερικανός και «καπιταλιστής». Ο άλλος είχε το κεφάλι του ξυρισμένο και ήταν Κινέζος και «κομμουνιστής». Αμφότεροι, ωστόσο, συνέβαλαν στο τέλος μιας μακροχρόνιας αντιπαράθεσης. Επειτα από μια παρτίδα πινγκ-πονγκ μεταξύ των δύο, αναπάντεχος νικητής αναδείχθηκε η ειρήνη. Το 1971, όταν ο Νίξον και ο Μάο ήταν εχθροί, όταν οι ΗΠΑ και Κίνα δεν είχαν οικονομικές και διπλωματικές σχέσεις ενώ μαινόταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ και η Πολιτιστική Επανάσταση διένυε ήδη τον έκτο χρόνο της.
Ολα συνέβησαν τυχαία. Κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου πρωταθλήματος πινγκ-πονγκ στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας, ο 19χρονος Αμερικανός Γκλεν Κόουαν έχασε το λεωφορείο της αποστολής του με αποτέλεσμα να επιβιβαστεί σε εκείνο των κινέζων αθλητών. Ολοι τον κοιτούσαν έκπληκτοι.Τον πλησίασε, ωστόσο, ο Ζουάνγκ Ζεντόνγκ, ο 30χρονος αστέρας της κινεζικής αποστολής, κάτοχος τριών παγκόσμιων τίτλων. «Ο Αμερικανός μου χαμογέλασε, αποφάσισα να του κάνω ένα δώρο, κοίταξα μέσα στην τσάντα μου και έπιασα ένα μεταξωτό εργόχειρο», προσδιόρισε κατά το παρελθόν ο Ζεντόνγκ. Ο Κόουαν θέλησε να ανταποδώσει αλλά δεν είχε τίποτα πέρα από μια χτένα την οποία προτίμησε να μην την προσφέρει στον Ζεντόνγκ. Έτυχε, ωστόσο, οι δύο αθλητές να κατέβουν μαζί από το λεωφορείο. Και ένας ιάπωνας φωτογράφος απαθανάτισε την ιστορική, όπως αποδείχτηκε στιγμή, η οποία κατέληξε στα πρωτοσέλιδα των ιαπωνικών εφημερίδων.
Κατά τη διάρκεια μιας άλλης συνάντησής τους, ο Κόουαν θα δωρίσει στον κινέζο συναθλητή και αναπάντεχο φίλο του μια μπλούζα πάνω στην οποία δέσποζε η φράση «Let it be». Ένας δημοσιογράφος θα ρωτήσει στη συνέχεια τον Αμερικανό εάν θα επισκεπτόταν ποτέ την Κίνα. «Φυσικά», θα απαντήσει εκείνος. Οι Αμερικανοί επιδίωκαν μια πρόσκληση από την πλευρά των Κινέζων. Αλλά επιτελείς του κινεζικού υπουργείου Αθλητισμού απέρριψαν, όπως συνήθως, το ενδεχόμενο, απόφαση με την οποία ήταν σύμφωνος και ο Μάο και ο πρωθυπουργός Τσου Εν Λάι. Στη συνέχεια, ωστόσο, ο Κινέζος ηγέτης άλλαξε γνώμη και έδωσε το πράσινο φως για να μεταβεί η ομάδα των ΗΠΑ στην Κίνα. Φέρεται, μάλιστα, ο Μεγάλος Τιμονιέρης να δήλωσε πως «αυτός ο Ζουάνγκ Ζεντόνγκ δεν είναι καλός μόνον στο πινγκ πονγκ, αλλά και στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής».
Τελικά οι Αμερικανοί θα μεταβούν έπειτα από επίσημη πρόσκληση στην Κίνα τον Απρίλιο του 1971. «Hταν τα πρώτα βήματα μιας επαναπροσέγγισης. Δεν θέλαμε κάτι επίσημο. Το πινγκ – πονγκ ήταν μια χαρά. Γνώριζα πως μετά θα ερχόταν η δική μας σειρά να τους προσκαλέσουμε. Για μένα ήταν ξεκάθαρο. Την πρωτοβουλία στήριζαν και ο Μάο και ο Τσου Εν Λάι. Όλα ήταν προσχεδιασμένα αλλά έπρεπε να φαίνονται αυθόρμητα», αποκάλυψε στη συνέχεια ο Χένρι Κίσινγκερ. Μεταξύ των 15 μελών της αμερικανικής αποστολής συγκαταλεγόταν φυσικά και ο Κόουαν. Αλλά το 1972, όταν μετέβησαν οι Κινέζοι στις ΗΠΑ, δεν συμμετείχε στους αγώνες καθώς έπασχε από κατάθλιψη εξαιτίας της χρήσης ναρκωτικών.
Αντιθέτως ο Ζεντόνγκ ήταν ο επικεφαλής της κινεζικής περιοδείας στην Αμερική ενώ στη συνέχεια ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο αθλητισμού στην πατρίδα του. Το 1976, ωστόσο, θα καταλήξει στη φυλακή ως συνωμότης. Ο Κόουαν πέθανε το 2004 ενώ ο Ζεντόνγκ εννιά χρόνια μετά. Κατάφεραν, ωστόσο, πολλά. Η τυχαία συνάντησή τους αποτέλεσε την αφορμή για την εξομάλυνση των αμερικανό – κινεζικών σχέσεων το 1979. Δεν αποκλείεται σε λίγες εβδομάδες να έρθει η σειρά των δύο Βορειοκορεατών να αποδείξουν ότι ο αθλητισμός είναι ένα εξαιρετικό όπλο στη μάχη για την προάσπιση της ειρήνης.