Το 2004 ο βρετανός ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον έγραψε το βιβλίο «Κολοσσός: Η άνοδος και η πτώση της αμερικανικής αυτοκρατορίας». Σήμερα, 16 χρόνια μετά, η αμερικανική αυτοκρατορία, παραμένοντας οικονομικά και στρατιωτικά πανίσχυρη, απέχει ακόμα πολύ από την πτώση.
Αλλά για τους ιστορικούς του μέλλοντος, η όλη διαδικασία παραπομπής του Ντόναλντ Τραμπ σε δίκη θα είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική όσον αφορά τους παράγοντες που μπορούσαν να οδηγήσουν στην παρακμή μια αυτοκρατορία. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει κυρίως η πόλωση της κοινωνίας, η οποία στην περίπτωση της Αμερικής έχει επέλθει εδώ και καιρό και πρόκειται να ενταθεί επικίνδυνα κατά τους μήνες έως τις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου.
«Η σύντομη αλλά αξέχαστη πολιτική καριέρα του Ντόναλντ Τραμπ βασίστηκε γύρω από την αρχή του “διαίρει και εξαπάτα”. Η απαλλαγή του από τη Γερουσία των ΗΠΑ θα φουντώσει περισσότερο τις φλόγες του βαθύτερου εθνικού διχασμού (στη χώρα) από τον Πόλεμο του Βιετνάμ κι έπειτα, αν όχι από τον Εμφύλιο Πόλεμο και μετά», αναφέρει χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ του ο Ντέιβιντ Σμιθ, επικεφαλής του γραφείου του Guardian στην Ουάσινγκτον.
Γιατί σε αντίθεση με τον Ρίτσαρντ Νίξον, ο οποίος, όταν αναγκάστηκε να παραιτηθεί, παραδέχτηκε πως «είναι ξεκάθαρο ότι απώλεσα την πολιτική μου βάση», ο Ντόναλντ Τραμπ εξακολουθεί να χαίρει της στήριξης πολλών εκατομμυρίων Αμερικανών με το 49% εξ αυτών να δηλώνουν ικανοποιημένοι με το έργο του. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό του από τότε που ανέλαβε τα ηνία των ΗΠΑ, με τον αμερικανό πρόεδρο να είναι περισσότερο αρεστός από όσο ήταν και ο Μπιλ Κλίντον και ο Μπαράκ Ομπάμα κατά τους μήνες πριν από την επανεκλογή τους.
Καθώς συμμερίζονται την άποψη περί απόπειρας «πραξικοπήματος» εναντίον του προέδρου τους από μια υποτιθέμενη «πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική ελίτ» την οποία εκπροσωπούν στην Ουάσινγκτον διεφθαρμένοι (Δημοκρατικοί) πολιτικοί, οι οπαδοί του Τραμπ αισθάνονται πλέον δικαιωμένοι. Ο άνθρωπος στον οποίο αποδίδουν χαρακτηριστικά «λαϊκού ήρωα» κατάφερε να επιβιώσει για ακόμη μια φορά.
Από την άλλη πλευρά, οι Δημοκρατικοί και οι υπόλοιποι επικριτές του αμερικανού προέδρου υποστηρίζουν –ορθώς, σύμφωνα με τον βρετανό δημοσιογράφο– ότι ο Τραμπ καταχράστηκε την εξουσία του για να επωφεληθεί προσωπικά σε πολιτικό επίπεδο, δίχως, ωστόσο, να υποστεί τις συνέπειες. Θεωρούν επίσης ότι ο πρόεδρός τους, ο οποίος θα προτιμούσε να είναι βασιλιάς ή αυτοκράτορας, υπονομεύει το κράτος δικαίου και απειλεί τον πυρήνα της δημοκρατίας στην Αμερική αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Ανταμ Σιφ, ο Δημοκρατικός πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφοριών της Βουλής που διεξήγαγε την έρευνα για την παραπομπή του στη Γερουσία, έκανε λόγο για «συνταγματική παραφροσύνη», σχολιάζοντας το γεγονός πως πολλές δεκαετίες μετά το Γουότεργκεϊτ, οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές στήριξαν τον Τραμπ, ακολουθώντας την ίδια υπερασπιστική γραμμή με τον Ρίτσαρντ Νίξον, βασικό επιχείρημα της οποίας ήταν το εξής: «Οταν ο πρόεδρος κάνει κάτι, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι παράνομο».
«Εχουν περάσει σαράντα, πενήντα χρόνια από το Γουότεργκεϊτ; Δεν μάθαμε τίποτα κατά τον τελευταίο μισό αιώνα; Τίποτα απολύτως; Επιστρέψαμε εκεί όπου βρισκόμασταν πριν από μισό αιώνα και μπορεί να βρισκόμαστε και σε χειρότερο σημείο, γιατί αυτήν τη φορά αυτό το επιχείρημα ενδέχεται να έχει επιτυχία. Αυτό αποτελεί κανονικοποίηση της ανομίας», σημείωσε, προβλέποντας την απαλλαγή του Τραμπ.
Αν απέδειξε, οπότε, κάτι η δίκη και η αθώωση του αμερικανού προέδρου, αυτό είναι η απόλυτη πόλωση της αμερικανικής κοινωνίας, μια πόλωση χάρη στην οποία ο Ντόναλντ Τραμπ όχι μόνον κατέλαβε την εξουσία, αλλά εξακολουθεί να τη διατηρεί και ενδέχεται να την κερδίσει εκ νέου. Την ώρα που Δημοκρατικοί δηλώνουν πως ο διεφθαρμένος Τραμπ αποτελεί υπαρξιακή απειλή για τη χώρα τους, οι Ρεπουμπλικανοί δηλώνουν πως υπαρξιακή απειλή για την πατρίδα τους αποτελούν το βαθύ κράτος και τα φιλελεύθερα ΜΜΕ.
«Αυτή η διχοτομία, αυτή η αντίθεση, εντείνεται τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά αυτή η δίκη πραγματικά αποκρυστάλλωσε την εν λόγω διαφορά. Απλώς μιλούσαμε διαφορετικές γλώσσες. Εκείνοι θεωρούσαν πως (η δίκη) αφορούσε τη συνωμοσία του βαθέος κράτους και των Μέσων (κατά του Τραμπ), εμείς πιστεύαμε ότι αφορούσε τα εγκλήματα του προέδρου», εξήγησε, μιλώντας στους New York Times, ο Κρις Μέρφι, γερουσιαστής των Δημοκρατικών από το Κονέκτικατ.
Αυτό σημαίνει ότι αμφότερες οι παρατάξεις αντιμετωπίζουν τις εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου ως μια μάχη μεταξύ του καλού και του κακού, του σωστού και του λάθους. Και δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως κατά τους επόμενους οκτώ μήνες ο Ντόναλντ Τραμπ θα αποπειραθεί να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την αθώωσή του για να πολώσει ακόμη περισσότερο τη χώρα του και να πωρώσει τους υποστηρικτές του.
Το ότι η απαλλαγή του αποτέλεσε για τον αμερικανό πρόεδρο «μια θριαμβική στιγμή», η οποία του προσέφερε «ένα αίσθημα επιβεβαίωσης» και «νέα δυναμική», το πιστεύει και ο Πίτερ Μπέικερ, επικεφαλής ανταποκριτής των New York Times στον Λευκό Οίκο. Θεωρεί, ωστόσο, πως ο Τραμπ κατάφερε μια σημαντική νίκη, αλλά δεν κέρδισε τον πόλεμο. «Ο πρόεδρος που ορκίστηκε να τερματίσει όλους τους ατέρμονους πολέμους στο εξωτερικό, παραμένει στο επίκεντρο ενός ατέρμονου πολέμου στο εσωτερικό, ο οποίος θα συνεχιστεί κατά την προεκλογική εκστρατεία και δεν θα ολοκληρωθεί έως το Νοέμβριο το νωρίτερο», αναφέρει ο αμερικανός δημοσιογράφος.
Οι Δημοκρατικοί επιδιώκουν την επικράτησή τους στις προεδρικές εκλογές ούτως ώστε να παραμείνει η Αμερική «μια συνταγματική δημοκρατία», όπως δήλωσε ο βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος Τομ Μαλινόφσκι. Για τους Ρεπουμπλικανούς η επανεκλογή του Τραμπ θα τερματίσει οριστικά την υποτιθέμενη δίωξή του. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να το προβλέψει κανείς, αλλά ελάχιστοι αμφιβάλλουν πως ο αμερικανός πρόεδρος θα κυνηγήσει όλους όσοι τον κατηγόρησαν στο πλαίσιο της παραπομπής του. «Η αποκαλούμενη λίστα μίσους που φέρει μαζί του θα διευρυνθεί και οι προσπάθειες να βλάψει όσους εμπεριέχονται σε αυτήν θα αρχίσουν. Δεν θα φοβάται τίποτα», προειδοποίησε ο Τζακ Οντόνελ, πρώην διευθυντής του ξενοδοχείου Trump Plaza στο Ατλάντικ Σίτι.
Ο Τζακ Οντόνελ δεν άργησε να επιβεβαιωθεί. Την Παρασκευή το βράδυ ο Τραμπ καθαίρεσε με συνοπτικές διαδικασίες (εδώ) δύο σημαντικούς ανθρώπους της κυβέρνησης, των οποίων το μόνο λάθος ήταν ότι στις έρευνες που διεξήγαγε το Κογκρέσο τόλμησαν να καταθέσουν εναντίον του, λέγοντας, όπως είπαν, απλώς την αλήθεια.