Ο «Πρωτάρης» είναι μια ταινία η οποία βασίζεται σε βιβλίο. Στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τσαρλς Γουέμπ το οποίο είχε κυκλοφορήσει το 1963. Το 1967 ο σκηνοθέτης Μάικ Νίκολς ακολούθησε αρκετά τη γραμμή του βιβλίου στο σενάριο αλλά έκανε και μια μεγάλη αλλαγή. Τίναξε στον αέρα το τέλειο παρουσιαστικό του κεντρικού ήρωα, αναφέρει ο κριτικός κινηματογράφου Νίκολας Μπάρμπερ στον BBC.
Ο ήρωας του Γουέμπ έμοιαζε με τον ίδιο. Ψηλός, ξανθός, κοινωνικά έξυπνος και χαλαρός. Ο Μπένζαμιν Μπράντοκ του συγγραφέα ήταν ο κλασικός τύπος που θέλουν οι γυναίκες και εκείνος τις φτύνει. Καμία σχέση με τον Χόφμαν.
Ο Χόφμαν είναι σαν τον Μάικ Νίκολς. Κοντός, μελαχρινός, καθόλου γόης. Είναι νευρικός, είναι αμήχανος, κωλώνει αγρίως, κοιτάζει με την απορία του πρωτάρη και κάνει λάθη: παίζει ερωτικά παιχνίδια με τη λάθος γυναίκα και εν συνεχεία ερωτεύεται επίσης τη λάθος γυναίκα – την κόρη της ερωμένης του…
Πώς θα ήταν αυτή η ταινία αν πρωταγωνιστής ήταν, ας πούμε, ο Γουόρεν Μπίτι; Ή ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ; Δύο γόηδες, δηλαδή, όπως ο ήρωας του βιβλίου;
Ακόμα κι ο Χόφμαν όταν έκανε οντισιόν για την ταινία, διαφώνησε. Και φανταστείτε πως τότε ήταν εντελώς… πρωτάρης στο σινεμά: «Δεν κάνω γι’ αυτόν τον ρόλο κύριε. Ο ήρωας είναι ευγενής. Είναι WASP. Αυτός ο ήρωας είναι “Ρόμπερτ Ρέντφορντ”».
Ο Μάικ Νίκολς όμως δεν ήθελε έναν ήρωα «Ρόμπερτ Ρέντφορντ», παρότι ήταν φίλοι και είχαν συνεργαστεί καταπληκτικά στο «Ξυπόλητοι στο πάρκο» (1967). Εκανε βέβαια οντισιόν και με τον Ρέντφορντ –δεν γινόταν αλλιώς–, ωστόσο τον είχε απορρίψει από την αρχή, βασικά λόγω παρουσιαστικού.
Ο λόγος της απόρριψης ήταν πολύ συγκεκριμένος: ο Μάικ Νίκολς με την ταινία του αυτή ήθελε να κάνει ένα κοινωνικό σχόλιο. Ηθελε να πει, πως οι baby boomers που υποτίθεται ότι έπρεπε να είναι χαρούμενοι, υγιείς, αθλητικοί, δυνατοί, έξυπνοι και winners τελικά είναι αμήχανοι απέναντι στη ζωή. Κομπιάζουν και ψάχνουν να βρουν βηματισμό κάνοντας γκάφες.
Σε μία συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Vanity Fair το 2008, ο Μάικ Νίκολς αφηγήθηκε με ποιον τρόπο είπε στον φίλο του τον Ρέντφορντ ότι δεν θα έπαιρνε αυτόν στην ταινία: «Δεν μπορείς να το παίξεις. Δεν θα μπορέσεις ποτέ να παίξεις έναν looser». «Τι εννοείς; Φυσικά και μπορώ να παίξω έναν looser». «Εντάξει. Σε απέρριψε ποτέ κανένα κορίτσι που σου άρεσε;». «Τι εννοείς;». Το «Τι εννοείς», όπως εξήγησε ο σκηνοθέτης στον δημοσιογράφο, ο Ρέντφορντ δεν το είχε πει για πλάκα…
Κι έτσι τον ρόλο, το 1967, τον πήρε ο Ντάστιν Χόφμαν, και άρχισε να γράφει σπουδαία ιστορία ως κινηματογραφικός ηθοποιός – μέχρι τότε έπαιζε σε σίριαλ και στο θέατρο.
Αλλά εδώ υπάρχει μια μικρή διαφωνία με τον Νίκολς: Ο ήρωας δεν τρώει χυλόπιτα… Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει στην ταινία. Και ο Ντάστιν Χόφμαν είναι τόσο καλός σ΄αυτό, ώστε το κάνει να φαίνεται σαν το πιο φυσικό πράγμα του κόσμου. Να μπλέκεται ερωτικά ανάμεσα στην Αν Μπάνκροφτ και στη δεκαοχτάχρονη όμορφη κόρη της…