Το ρωτούν όλοι οι αναλυτές έπειτα από τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών: μα, πώς είναι δυνατόν να εξαφανίστηκαν τα κόμματα που έφτιαξαν την 5η Γαλλική Δημοκρατία, οι γκωλικοί κυρίως και δευτερευόντως οι σοσιαλιστές; Ε, να που είναι – στις προεδρικές κάλπες τουλάχιστον, στη λεγόμενη «μάχη των Ηλυσίων», αφού υπάρχουν και οι βουλευτικές εκλογές στις οποίες τα παραδοσιακώς «μεγάλα» γαλλικά κόμματα που κατάπιε… αμάσητα η κάλπη της περασμένης Κυριακής ενδέχεται να κερδίσουν πάλι ψηφοφόρους.
Εξάλλου, πολλά επιφανή στελέχη τους διοικούν ήδη γαλλικές πόλεις ως αιρετοί. Βέβαια, άλλο πράγμα η Αυτοδιοίκηση και άλλο τα Ηλύσια ή και η Βουλή, δεδομένου ότι το φαινόμενο Ζακ Σιράκ (που υπήρξε σκανδαλώδης δήμαρχος Παρισίων προτού γίνει πρωθυπουργός και πρόεδρος της Γαλλίας) δεν αφορά πλέον εισαγγελείς και δικαστές αλλά την Ιστορία, ενδεχομένως και τον Θεό (ο Σιράκ πέθανε το 2019 και ήταν καθολικός).
Την περασμένη Κυριακή, λοιπόν, ηττήθηκαν και οι Ρεπουμπλικανοί της μετριοπαθούς Δεξιάς, οι κληρονόμοι της μεταπολεμικής γκολικής παράδοσης, και οι Σοσιαλιστές που κάποτε, επί Φρανσουά Μιτεράν, είχαν δοξαστεί. Η μεγάλη χαμένη των εκλογών, η Ρεπουμπλικανή υποψήφια Βαλερί Πεκρές, χρωστάει πέντε εκατομμύρια, και το κόμμα της δεν θα πάρει σεντ από το κράτος καθώς δεν έπιασε το 5% των ψηφισάντων. Οσο για τους σοσιαλιστές της Αν Ινταλγκό, της πολιτικού που δεν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει σε ψήφους το πλεονέκτημα του δημαρχιακού θώκου Παρισίων, το ελάχιστο ποσοστό που έλαβε η υποψήφιά τους, κάτω από το 2% των ψηφισάντων, τους εκθέτει. Αυτά είναι τα αδιαμφισβήτητα δεδομένα.
Το τέλος μιας εποχής;
Ενας από τους αναλυτές που ασχολήθηκε με το θέμα είναι και ο Μάσιμο Νάβα της Corriere della Sera. Τον απασχόλησε η «εξαφάνιση των δεινοσαύρων». Εγραψε ότι η μοίρα των δύο θεσμικών κομμάτων φαίνεται ότι έχει σφραγιστεί και παρατήρησε ότι το φαινόμενο της συρρίκνωσής τους δεν ήταν αστραπιαίο αλλά εξελισσόμενο σε βάθος χρόνου. Ειδικά για τους Σοσιαλιστές, τους οποίους χαρακτήρισε «κόμμα αναφοράς για τη γαλλική εθνική κουλτούρα» το χαστούκι ήταν πολύ δυνατό. Κατά τον αρθρογράφο το εισέπραξαν και οι διανοούμενοι και οι συγγραφείς και λοιποί βαστάζοι της σοσιαλιστικής εξουσίας άλλοτε, αν και τα τελευταία χρόνια αποστασιοποιήθηκαν από το κόμμα. «Οι πιο γνωστοί», έγραψε ο Ιταλός, «από τον Ουελμπέκ μέχρι τον Ζεμούρ, πλέον συμπαθούν την Ακροδεξιά, έγιναν κήρυκες της θεωρίας της υποταγής στους ξένους και της παρακμής του έθνους».
Ανατρέχοντας σε αποτελέσματα παλιών προεδρικών εκλογών, ο Νάβα θύμισε ότι η παρακμή του Σοσιαλιστικού Κόμματος ξεκίνησε το 2002, με την ήττα του Λιονέλ Ζοσπέν από τον Ζαν-Μαρί Λεπέν και τον Ζακ Σιράκ στον πρώτο γύρο. Υπήρξαν στη συνέχεια περιστατικά ανάκαμψης, στους ΟΤΑ βασικά, αλλά και η νίκη του Φρανσουά Ολάντ το 2012 «η οποία συγκάλυψε την κομματική κρίση» και στην οποία προστέθηκαν και οικονομικά προβλήματα. Ωστόσο οι Σοσιαλιστές είχαν δύναμη και στα νομοθετικά σώματα, και στους ΟΤΑ πλην Αλσατίας. «Από όλα αυτά απόμεινε σήμερα μόνο καμένη γη». Η Αριστερά του Μελανσόν απορρόφησε, κατά τον Νάβα, την ψήφο των δυσαρεστημένων αλλά και την «μαξιμαλιστική πτέρυγα» των Σοσιαλιστών – αυτό δείχνουν τα αποτελέσματα του εφετινού πρώτου γύρου. Και είναι πολύ πιθανό ένα μέρος των ψηφισάντων υπέρ του Μελανσόν να υπερψηφίσει τη Λεπέν στον δεύτερο γύρο.
Η «αόρατη χώρα»
Ο Νάβα έγραψε ότι η Λεπέν θα ενισχυθεί από τους ψηφοφόρους του Ζεμούρ και από κάθε άλλο λαϊκιστικό στοιχείο, πιθανώς και από την επαρχιακή Γαλλία: «Οι περιοδικές εκρήξεις λαϊκής οργής, όπως η εξέγερση των Κίτρινων Γιλέκων, έχουν αναδείξει την αγροτική και περιφερειακή Γαλλία που νιώθει εγκαταλελειμμένη από το κράτος, συνεπώς εγκαταλείπει την πολιτική και στρέφεται κατά του συστήματος. Αυτή είναι η “αόρατη χώρα” που έχει αναστατώσει την πολιτική κατάσταση στη Γαλλία. Πρόκειται για τη λευκή και παραδοσιακή Γαλλία που έχει χάσει πολλές θέσεις στην ιεραρχία των προτεραιοτήτων και της προσοχής. Τα δύο βασικά κόμματα πληρώνουν το τίμημα».
Για τον Εμανουέλ Μακρόν είχε δυο λόγια στην κατακλείδα του κειμένου του: «Κατάφερε να αποσπάσει πολλές ακηδεμόνευτες ψήφους χτίζοντας την εικόνα του σύγχρονου γκολισμού, αν και προέρχεται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ενόψει της τελικής αναμέτρησης πρέπει να κλείσει το μάτι στο ετερόκλητο εκλογικό σώμα που υποστηρίζει τον Μελανσόν», αφού οι ψήφοι που απέσπασε ο αριστεριστής υποψήφιος θα κρίνουν το αποτέλεσμα της δεύτερης ψηφοφορίας.