Μια αγωνιώδης αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει στη Γαλλία σχετικά με έναν κηπουρό, που έχει γίνει σταρ υποστηρίζοντας την… τεμπελιά και αφήνοντας τα φυτά να αναπτυχθούν όπως θέλουν.
Ο Ερίκ Λενουάρ, γράφει ο Ανταμ Σέιτζ στους The Times, στην ανταπόκρισή του από το Παρίσι, είναι ο δημιουργός μιας ιδέας που έρχεται σε αντίθεση με τη γαλλική παράδοση αιώνων: ο «εξεγερμένος» κηπουρός προτιμά μια φυσική κηπουρική προσέγγιση και προωθεί τον άγριο «πανκ» κήπο όπου το γρασίδι δεν κουρεύεται, τα γαϊδουράγκαθα ευδοκιμούν και τα έντομα πολλαπλασιάζονται στο όνομα της οικολογίας.
Στη χώρα του Αντρέ Λε Νοτρ, του αρχιτέκτονα τοπίου του 17ου αιώνα, που σχεδίασε τους περίφημους κήπους του παλατιού των Βερσαλλιών για τον βασιλιά Λουδοβίκο XIV, η φιλοσοφία του Λενουάρ καταγγέλλεται ως ανατρεπτική.
Ωστόσο, ακόμη και η Le Figaro, η συντηρητική καθημερινή εφημερίδα, της οποίας οι σελίδες lifestyle, είναι συνήθως γεμάτες με άψογα κουρεμένους φράχτες και ξεχορταριασμένα παρτέρια, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι ο Λενουάρ αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς.
Η γαλλική εφημερίδα δημοσίευσε ένα άρθρο για την «ακτιβιστική αρχιτεκτονική τοπίου» του Λενουάρ με αφορμή την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου, «Le Grand Traité du Jardin Punk», που έχει τραβήξει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης.
Αφού μεγάλωσε σε μια φτωχή περιφέρεια του Παρισιού, ο 47χρονος Ερίκ Λενουάρ, αποφοίτησε από την Ėcole du Breuil, τη σχολή Φυτοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου της πόλης, πριν αγοράσει μια έκταση 14 στρεμμάτων δίπλα σε ένα δάσος στη Βουργουνδία το 2011 για να διαμορφώσει τον πρώτο του κήπο.
«Σαν γνήσιος πανκ, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να μην κάνω… τίποτα», λέει. «Πέρασα έναν χρόνο παρατηρώντας τον κύκλο της φύσης, τι αναπτύχθηκε εκεί, τι έζησε εκεί, πώς και γιατί».
Από την παρατήρηση προέκυψαν οι αρχές, που θα έκαναν σε λίγο τη φήμη του να εξαπλωθεί. Αφήστε τις χλοοκοπτικές μηχανές στο γκαράζ, λέει, εκτός κι αν θέλετε να ανοίξετε μονοπάτια μέσα από το ψηλό γρασίδι. Πρέπει να επιτρέπεται στα ζιζάνια να αναπτυχθούν. Και τα υπάρχοντα φυτά και δέντρα δεν πρέπει να αντικαθίστανται στα καλά καθούμενα από καπρίτσιο.
Η προσέγγιση του έχει πολλά πλεονεκτήματα, ισχυρίζεται. «Ενας πανκ εξοικονομεί ενέργεια. Δεν έχει πολλούς πόρους», είπε στο France Info, το κρατικό ραδιόφωνο της Γαλλίας. «Είναι κουρασμένος από την αρχή. Εχει άλλες μάχες να δώσει».
Ο Λενουάρ υποστηρίζει, για παράδειγμα, ότι ο δικός του κήπος, που ονομάζεται Le Flérial, απαιτεί μόνο τρεις έως πέντε ημέρες εργασίας το χρόνο: «Γίνετε σαν τους πανκ. Μην βιάζεστε, αρχίστε να παρατηρείτε», προτείνει. «Οι κήποι μπορούν να προσφέρουν εκπλήξεις όλες τις εποχές του χρόνου. Το χαμηλό γρασίδι, που φαίνεται αξιολύπητο τον Μάρτιο θα είναι πολύ διαφορετικό τον Αύγουστο».
Ο επαναστάτης κηπουρός ισχυρίζεται ότι οι προσεκτικά περιποιημένοι κήποι, που βρίσκονται στο επίκεντρο του γαλλικού landscaping από την εποχή του Λε Νοτρ, είναι αδικαιολόγητα χρονοβόροι, επιβλαβείς για τη βιοποικιλότητα και τελικά αποτελούν επίθεση στον πλανήτη: «Δεν θέλω να προκαλώ γενοκτονία κουρεύοντας το γκαζόν», λέει σε ένα βίντεο που ανέβηκε online πρόσφατα.
«Μπορώ να αποδείξω ότι με το να είσαι τεμπέλης, ότι με το να μην έχεις πολλά χρήματα να ξοδέψεις και με το να θέλεις να ασχοληθείς τα μέγιστα με την οικολογία, μπορείς να έχεις έναν διαμορφωμένο κήπο», ισχυρίζεται. «Πολύ γρήγορα, θα δείτε αγριολούλουδα να φυτρώνουν, μαργαρίτες και μυριόφυλλα. Θα δείτε επίσης να εμφανίζονται πουλιά, οι μαυρολαίμηδες και οι καρδερίνες».
Ωστόσο δεν συμφωνούν όλοι μαζί του. Το γαλλικό blog Promesse de Roses (Υπόσχεση για Τριαντάφυλλα) καυχιέται: «Δεν έχω πανκ κήπο» πριν κηρύξει την «τεράστια δουλειά» για όμορφα παρτέρια.
Η Figaro, πάλι, έγραψε ότι ακόμη και ορισμένοι μοντέρνοι κήποι είναι αμφίβολοι «υπερασπιστές» της τεμπελιάς του Λενουάρ. Σε ένα σχόλιο, εξάλλου, ένας αναγνώστης λέει ότι ο Λενουάρ είναι για τους κήπους ό,τι οι σύγχρονοι καλλιτέχνες για τη γλυπτική και τη ζωγραφική, που παράγουν «φρικτά και αδιάφορα έργα».