Με τον νέο πρόεδρο οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν στον διεθνή ρόλο τους | CreativeProtagon/Shutterstock
Επικαιρότητα

Ο Θείος Σαμ θα βρει ξανά τους παλιούς του φίλους

Δύο διανοητές, ο βρετανός Τίμοθι Γκάρτον Ας και ο αμερικανός Μάικλ Ουόλτσερ, συμφωνούν ότι ο προσανατολισμός του Μπάιντεν θα γίνει αντιληπτός στον υπόλοιπο κόσμο πρώτα με θεαματική μεταστροφή στο θέμα του κλίματος και κατόπιν με την αποκατάσταση των ιστορικών δεσμών των ΗΠΑ με την Ευρώπη
Protagon Team

Με τη νέα εικόνα που θα παρουσιάσουν οι ΗΠΑ του Μπάιντεν στον υπόλοιπο κόσμο των φίλων και συμμάχων τους αλλά, φυσικά, και των εχθρών τους καταπιάστηκαν δύο γνωστοί Δυτικοί διανοητές, ο βρετανός ιστορικός Τίμοθι Γκάρτον Ας, με άρθρο του στον Guardian, και ο αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος Μάικλ Ουόλτσερ, μιλώντας στην ιταλική Repubblica. Η αλλαγή που θα δουν όλοι στον πλανήτη θα ξεκινήσει από τη συμφωνία για το κλίμα, ισχυρίστηκαν και οι δύο. Θα είναι μία κίνηση που θα σηματοδοτεί την επιστροφή των ΗΠΑ στον στίβο της κοινής αντιμετώπισης των μεγάλων παγκοσμίων προβλημάτων.

Επειδή ο Τραμπ έχει κάνει μεγάλη ζημία στη διεθνή φήμη των ΗΠΑ, γράφει ο Ας, η κατάσταση είναι δύσκολα αναστρέψιμη σε επίπεδο κύρους, καθώς οι άλλες μεγάλες δυνάμεις του κόσμου μας έχουν σημαντικά ενισχυθεί (και σε αντίθεση με την κατάστασή τους στις αρχές του 21ου αιώνα): «Ακόμη και σε σύγκριση με τη ζοφερή περίοδο του Βιετνάμ και του Watergate», τόνισε, «οι ΗΠΑ είναι πιο κάτω σήμερα, μάλλον βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο τους διαχρονικώς».

Εκτός αυτού του δεδομένου, «ο Μπάιντεν θα αντιμετωπίσει μία διχασμένη χώρα. Εξ αιτίας της ξεδιάντροπης αδιαφάνειας του Τραμπ, εκατομμύρια ψηφοφόροι του ενδέχεται να μην αποδεχτούν τη νομιμότητα μιας προεδρίας Μπάιντεν», ενώ και «η προσπάθειά του να προωθήσει απόλυτα απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα παρεμποδιστεί, σε περίπτωση που οι Ρεπουμπλικανοί διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας».

Η σκοτεινή ματιά του Ας γενικώς στα αμερικανικά πράγματα αντισταθμίζεται κάπως από την ελαφρά αισιοδοξία του όσον αφορά την εξωτερική πολιτική: «Ο τομέας στον οποίο ο Μπάιντεν θα έχει μεγαλύτερη ελευθερία ελιγμών είναι η εξωτερική πολιτική, καθώς ο ίδιος έχει τεράστια προσωπική εμπειρία εξωτερικής πολιτικής, ως πρώην αντιπρόεδρος, αλλά και, πριν από αυτό, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας. Επίσης, έχει μια έμπειρη ομάδα εξωτερικής πολιτικής».

Το ΝΑΤΟ παραμένει κομβικό ζήτημα βέβαια, επειδή «οι Ρώσοι είναι επιθετικοί», αλλά καλύτερο θα ήταν ο Μπάιντεν «να προσφέρει μια νέα ποιότητα εταιρικής σχέσης στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Ο Ας ρίχνει την εξής ιδέα: ο Μπάιντεν, για να εκφράσει την εκτίμησή του στον φιλελεύθερο διεθνισμό, πρέπει να επισκεφθεί τα θεσμικά όργανα της Ενωσης στις Βρυξέλλες.

Ο Ουόλτσερ, από πλευράς του, δηλώνει ευτυχής που ηττήθηκε ο Τραμπ, αλλά θεωρεί, όπως και ο Ας, τη νίκη του Μπάιντεν και στη Γερουσία απαραίτητη ώστε να αποφύγει η προεδρία του τα προβλήματα. Η γενική κρίση του για τον Μπάιντεν είναι ότι δεν θα μείνει στην Ιστορία των ΗΠΑ σαν μεταρρυθμιστής τόσο, όσο ως ο πρόεδρος που αποκατέστησε τη δημοκρατία: «Ο Τζο Μπάιντεν θα κάνει συμβιβασμούς, στην καλύτερη περίπτωση θα γίνει ο πρόεδρος της αποκατάστασης».

Εντύπωση προκαλεί η ταυτότητα απόψεων των δύο διανοητών και στο θέμα του διχασμού του αμερικανικού λαού. Ο Ουόλτσερ βλέπει βελτίωση συν τω χρόνω βέβαια, επούλωση των τραυμάτων, ωστόσο, όπως λέει, ο ελεγκτικός ρόλος της Γερουσίας θα δυσχεράνει τις κυβερνητικές προσπάθειες: «Η κυβέρνηση θα είναι δύσκολο να τηρεί τις υποσχέσεις της σε κρίσιμα ζητήματα, όπως οι φόροι και η οικονομία». Η λύση θα είναι «να κερδίσουμε πίσω τη Γερουσία, στις εκλογές του MidTerm 2022». (Ο Ουόλτσερ αναφέρεται στις λεγόμενες μεσοπρόθεσμες εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν στο μέσον της θητείας Μπάιντεν, τον Νοέμβριο του 2022, και στις οποίες θα «παιχθούν» οι 34 από τις 100 έδρες της Γερουσίας.)

Τρίτη ταύτιση απόψεων των Ας και Ουόλτσερ, εντυπωσιακή και αυτή, παρατηρείται στο ζήτημα των περιβαλλοντικών πολιτικών. Θα αλλάξουν, λέει και ο Ουόλτσερ, και θα επανενταχθούν οι ΗΠΑ στη συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα. «Θα δούμε και μια βελτίωση στο Obamacare». Ωστόσο στην εξωτερική πολιτική διαφοροποιείται κατά τι από τον Ας: «Ο διάλογος με το Ιράν θα ξανανοίξει, χωρίς μεγάλη πολιτική πρόοδο. Η σχέση με την Κίνα θα εξακολουθήσει να είναι δύσκολη. Και θα τερματίσουμε τη φάρσα με τη Βόρεια Κορέα».