Ανεστάλη, λοιπόν, η προγραμματισμένη για το απόγευμα της Πέμπτης (2-5 μ.μ.) στάση εργασίας των εργαζομένων στα μέσα σταθερής τροχιάς (ΗΣΑΠ, Μετρό, Τραμ). Σύμφωνα με ενημέρωση από τη ΣΤΑΣΥ, τα Σωματεία Εργαζομένων Λειτουργίας Μετρό Αθηνών (ΣΕΛΜΑ), Εργαζομένων ΣΤΑΣΥ (πρώην Ένωση εργαζομένων ΗΣΑΠ) και του Συλλόγου Εργαζομένων Τραμ (ΣΕΤ), αποφάσισαν την αναστολή κάθε κινητοποίησης ύστερα από συζητήσεις που έγιναν με την εταιρεία.
Καθώς μάλιστα τα σωματεία εργαζομένων σε ΟΑΣΑ και ΟΣΥ έχουν ανακοινώσει ότι δεν συμμετέχουν στην 24ωρη απεργία που έχει εξαγγείλει η ΑΔΕΔΥ, δεν προβλέπονται ιδιαίτερα προβλήματα την Πέμπτη, σε ό,τι τουλάχιστον αφορά τις συγκοινωνίες της Αθήνας. Δεν αποκλείεται ωστόσο, εργαζόμενοι στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ να απεργήσουν μεμονωμένα, ανταποκρινόμενοι και στο σχετικό κάλεσμα του δευτεροβάθμιου συνδικαλιστικού σωματείου της ΟΣΜΕ (Ομοσπονδία Συνδικάτων Μεταφορών Ελλάδας).
Ο διχασμός μεταξύ των συνδικαλιστών είναι δεδομένος, μάλιστα οι διαφωνίες εκφράζονται πλέον δημόσια, όπως έγινε χθες μέσα από τη συχνότητα του ραδιοσταθμού του ΣΚΑΪ: Εκεί, ο προσκείμενος στο ΚΙΝΑΛ πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων ΟΑΣΑ/ΟΣΥ, Απόστολος Ραυτόπουλος, καταφέρθηκε εναντίον της ΟΣΜΕ και του προσκείμενου στον ΣΥΡΙΖΑ προέδρου της, Θεμιστοκλή Αμπλά.
«Με έκπληξη μάθαμε, κάποιοι αποφάσισαν και στην προκειμένη περίπτωση ο κ. Αμπλάς, χωρίς εμάς, δεν συμμετείχε κανένα σωματείο, αποφάσισε το δευτεροβάθμιο χωρίς εμάς, το λέω ξεκάθαρα, κανένα σωματείο εργαζομένων δεν συμμετέχει. Είναι μία απεργία-φάντασμα. Δεν μπορεί να αποφασίζουν άλλοι για τους εργαζομένους. Τα λεωφορεία θα είναι στις στάσεις κανονικά», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Ραυτόπουλος. Αναφερόμενος μάλιστα στα επί μέρους αιτήματα της ΟΣΜΕ, έκανε τη σύγκριση με το παρελθόν, καταλογίζοντας ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση (των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ): «Δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί τίποτα στις αστικές συγκοινωνίες, αφού προσλαμβάνουν προσωπικό, τις επόμενες εβδομάδες βγαίνει η προκήρυξη για την αγορά των λεωφορείων. Αυτό που γίνεται σήμερα με τα ΚΤΕΛ γίνεται για 2 χρόνια, το ξεκαθαρίζω. Το 2019 μπήκαν σε 45 γραμμές τα ΚΤΕΛ στον ΟΑΣΘ και είδατε τότε (σσ: επί ΣΥΡΙΖΑ) να γίνεται τότε κάτι; Επιλεκτική ευαισθησία, λειτουργούσαν σαν γραφείο Τύπου του προηγούμενου υπουργού. Το 2016 ο Σπίρτζης μας έδωσε στο Υπερταμείο, παραχώρησε συγκοινωνιακό έργο στα ΚΤΕΛ και 461 εκατ, είχε πουλήσει για 15 χρόνια τον τεχνικό κλάδο και δεν είδα τον κ. Αμπλά και τους ομοίους του να κάνουν έστω μία ανακοίνωση».
Οπως και να έχει, οι ζυμώσεις που έγιναν τις τελευταίες ημέρες με πρωτοβουλία του υπουργείου Μεταφορών απέφεραν καρπούς και το κοινό θα γλιτώσει την ταλαιπωρία εν μέσω πανδημίας.
Δεκαετία σε αποδρομή
Οι αντιδράσεις των εργαζομένων στις συγκοινωνίες της πρωτεύουσας ξεκίνησαν με τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν μετά την άρση της καραντίνας και τα οποία κορυφώθηκαν τον Σεπτέμβριο, με την επιστροφή των Αθηναίων σε (πιο) «κανονικούς» ρυθμούς. Ήτοι, συνωστισμός κατά τις ώρες αιχμής σε στάσεις, αποβάθρες, οχήματα και συρμούς, εντάσεις μεταξύ επιβατών για το «στριμωξίδι» και τη χρήση μάσκας, «αραιώσεις» στα θερινά δρομολόγια λόγω αδειών εργαζομένων αλλά και λόγω έλλειψης οχημάτων και συρμών εξαιτίας «βανδαλισμών»(!)…
Προσθέστε τη γήρανση (και τις απώλειες) του στόλου και «τις μεγάλες ελλείψεις της εταιρείας σε ανθρώπινο δυναμικό, δεδομένου ότι δεν έχουν γίνει προσλήψεις μόνιμου και τακτικού προσωπικού από το 2009!» (από την ανακοίνωση των εργαζομένων στη ΣΤΑΣΥ). Και πράγματι, επί 11 χρόνια δεν έχει γίνει ούτε μια πρόσληψη στο Μετρό. Τα τελευταία 13 χρόνια δεν έχει γίνει ούτε μια πρόσληψη στα λεωφορεία. Και επί 11 χρόνια δεν έχει αγοραστεί ούτε ένα λεωφορείο…
Ολα αυτά, μέσα σε ένα περιβάλλον αντικειμενικά φορτισμένο λόγω της πανδημίας και των αναγκαίων μέτρων προστασίας, που δοκιμάζονται στα όρια του 65% – που είναι η επιτρεπόμενη μέγιστη πληρότητα σε λεωφορεία, Μετρό, Ηλεκτρικό, τρόλεϊ και τραμ. Και είναι αυτό που φέρνει στην επιφάνεια ένα πρόβλημα το οποίο δεν ξεκίνησε τώρα, καθώς οι αστικές συγκοινωνίες, όπως πολλοί τομείς του δημόσιου βίου, βρίσκονταν σε σταθερή αποδρομή κατά τη δεκαετία της οικονομκής κρίσης.
Λεωφορεία: +89% έως τα Χριστούγεννα
Το υπουργείο Μεταφορών επιχειρεί το τελευταίο διάστημα να εξισορροπήσει ή και να ανατρέψει τις εντυπώσεις, εξαγγέλλοντας μια σειρά από μέτρα ενίσχυσης των συγκοινωνιών. Ειδικά για την Αθήνα, παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης σε 3 φάσεις (όσα έχουν ήδη γίνει, όσα θα έχουν άμεσα αποτελέσματα και όσα θα οδηγήσουν σε μεσοπρόθεσμα οφέλη). Συνοπτικά, “ρίχνει” περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ στις αστικές συγκοινωνίες του λεκανοπεδίου και «φτιάχνει» 1.200 νέες θέσεις απασχόλησης σε δημόσιους και ιδιωτικούς (ΚΤΕΛ) φορείς (αντίστοιχο πρόγραμμα έχει εξαγγείλει και για τη Θεσσαλονίκη). Επενδύσεις και οι… συνδικαλιστές πείθονται.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τα στοιχεία και τα δεδομένα του υπουργείου Μεταφορών, τους τελευταίους μήνες η κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα.
Σε ό,τι αφορά τα λεωφορεία, τον Ιούλιο του 2019 κυκλοφορούσαν στην Αθήνα λιγότερα από 850 οχήματα. Σήμερα, «με καλύτερη συντήρηση των οχημάτων», κυκλοφορούν 1.100 λεωφορεία, δηλαδή υπάρχει αύξηση 30%. Μέσα στον Οκτώβριο, μάλιστα, με σύμπραξη με τα ΚΤΕΛ θα προστεθούν άλλα 200 και τα λεωφορεία θα είναι 1.300, κατά 53% περισσότερα σε σχέση με τον Ιούλιο του 2019. Ενώ έως το τέλος του 2020 θα ενισχύσουν τον στόλο 300 ακόμη (αγορασμένα με leasing) λεωφορεία, φτάνοντας έτσι τα 1.600 (+89%).
Μέσα στο 2021 θα γίνει και διαγωνισμός για την προμήθεια νέων λεωφορείων για την Αθήνα (περίπου 1.000) και τη Θεσσαλονίκη.
Πρόβλημα στο 5%
Σε ό,τι αφορά την πληρότητα των οχημάτων, μεγαλύτερη από το 65% εμφανίζεται περίπου στο 5% των οχημάτων. Αυτό προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της τηλεματικής του ΟΑΣΑ – και αφού συνυπολογιστεί η εισιτηριοδιαφυγή, που εκτιμάται με ειδικό αλγόριθμο. Το υπουργείο Μεταφορών αναγνωρίζει ότι τα συγκεκριμένα δρομολόγια αντιμετωπίζουν πράγματι πρόβλημα και είναι τα πρώτα που σχεδιάζεται να ενισχυθούν με τα νέα οχήματα στο αμέσως επόμενο διάστημα. Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει νωρίτερα με μεταφορά οχημάτων από άλλες γραμμές, γιατί θα δημιουργούνταν προβλήματα στις γραμμές αυτές.
Η Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου ήταν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η πιο επιβαρυμένη ημέρα της τελευταίας περιόδου. Τα δεδομένα της παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:
Τις περισσότερες ημέρες τα ποσοστά πληρότητας είναι χαμηλότερα. Για παράδειγμα, τη Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου, σε σύνολο 1.104 οχημάτων που κυκλοφορούσαν, πληρότητα μεγαλύτερη του 65% είχαν τα 39 (3,54%) και μεγαλύτερη τουυ 50% τα 186 (16,84%).
Συγκριτικά με τον περασμένο χρόνο, τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019, πληρότητα άνω του 65% είχε το 50,42% των οχημάτων και άνω του 50% το 64% των οχημάτων. Η μείωση είναι αποτέλεσμα της αύξησης των οχημάτων και της μείωσης του αριθμού των επιβατών (λόγω CoVid-19).
Εκτός ωρών αιχμής, οι περιπτώσεις πληρότητας μεγαλύτερης του 65% είναι εξαιρετικά σπάνιες.
Βελτίωση στις σταθερές
Ανάλογα είναι τα στοιχεία και για τις σταθερές συγκοινωνίες της Αθήνας (Μετρό, ΗΣΑΠ, Τραμ). Το υπουργείο Μεταφορών δεν παραλείπει να υπενθυμίζει ότι επί ΣΥΡΙΖΑ το 1/3 των συρμών του Μετρό ήταν ακινητοποιημένοι…
Τον Ιούλιο του 2019 οι διαθέσιμοι συρμοί στη Γραμμή 1 τις ώρες αιχμής ήταν 18, ενώ η μέση χρονοαπόσταση ήταν 8-9 λεπτά. Σήμερα κυκλοφορούν 19 συρμοί, ενώ οι χρονοαποστάσεις έχουν πέσει στα 6 με 6,5 λεπτά. Υπάρχει, δηλαδή, μείωση της χρονοαπόστασης κατά 2,5 με 3 λεπτά, που κατά το υπουργείο Μεταφορών αποδίδεται στην αναδιοργάνωση των αδειών των υπαλλήλων στη Γραμμή 1.
Στις Γραμμές 2 και 3, οι διαθέσιμοι συρμοί τον Ιούλιο του 2019 ήταν 32, ενώ η μέση χρονοαπόσταση ήταν 6-7 λεπτά. Σήμερα κυκλοφορούν 38 συρμοί, ενώ οι χρονοαποστάσεις έχουν πέσει στα 4,3-5 λεπτά. Η αύξηση των συρμών φτάνει στο 19% και η χρονοαπόσταση έχει μειωθεί κατά 2 λεπτά της ώρας.
Το υπουργείο Μεταφορών έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε αναβάθμιση 15 συρμών που κινούνται στη Γραμμή 1 του Μετρό και σε αγορά 7 συρμών για τις Γραμμές 2 και 3 του Μετρό, ώστε οι επιβάτες να έχουν «περισσότερες επιλογές, περισσότερα δρομολόγια και λιγότερη ταλαιπωρία».
Αμετάβλητη σε σχέση με πέρυσι είναι η κατάσταση στο Τραμ: οι διαθέσιμοι συρμοί είναι 17 και οι χρονοαποστάσεις 8 λεπτά. Ωστόσο, η ΣΤΑΣΥ έχει προμηθευτεί και έχει θέσει σε δοκιμαστική λειτουργία 2 νέους συρμούς, οι οποίοι θα δοθούν σε κυκλοφορία τον προσεχή Δεκέμβριο. Σύμφωνα με το υπουργείο, οι διαθέσιμοι συρμοί και οι χρονοαποστάσεις του Τραμ θα πρέπει να επανεξετασθούν όταν επαναλειτουργήσει η γραμμή μέχρι το Σύνταγμα.
Ειδικά για το Τραμ η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του, που περιλαμβάνει και την αξιοποίηση 25 νέων οχημάτων.
Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται τα στοιχεία των σταθερών συγκοινωνιών και η σύγκρισή τους με τον Ιούλιου του 2019.