«Στην ουσία προσπαθούμε να μάθουμε αν είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν». Με αυτή τη φράση ο Γουίλιαμ Μπορούκι, ένας από τους αστρονόμους που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην κατασκευή του διαστημικού τηλεσκοπίου Κέπλερ – το «εργαλείο» που βοήθησε την ανακάλυψη των περισσοτέρων πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος – έχει δώσει την πιο απλή εξήγηση για την προσπάθεια των ερευνητών να εντοπίσουν δείγματα εξωγήινων πολιτισμών.
Οπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των Times, τον περασμένο Μάιο ρώσοι αστρονόμοι εντόπισαν ένα μυστηριώδες σήμα που προερχόταν από την περιοχή του άστρου HD 164595, 95 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Το σήμα καταγράφηκε τότε, όμως μόλις πριν λίγες ημέρες ενημερώθηκε εκτενώς η αστρονομική κοινότητα. Τα νέα έγιναν δεκτά με ενθουσιασμό και άρχισαν οι πρώτες δηλώσεις για «δείγματα εξωγήινου πολιτισμού» και μάλιστα «κατά πολύ εξελιγμένου από την ανθρωπότητα»
Ωστόσο οι αναζητήσεις που έκαναν τα αμερικανικά ραδιοτηλεσκόπια των προγραμμάτων SETI και Breakthrough, που προσπαθούν να καταγράψουν ίχνη εξωγήινης νοημοσύνης, δεν κατάφεραν να βρουν κάτι – προς το παρόν τουλάχιστον.
H αδυναμία να ανιχνευθεί κάτι ανάλογο σημαίνει πώς είτε οι Ρώσοι ήταν πολύ τυχεροί εκείνη τη στιγμή (παραδέχθηκαν ότι, παρά τις 39 προσπάθειές τους, δεν «έπιασαν» ξανά το σήμα), είτε ότι επρόκειτο για κάποια γήινη παρεμβολή, π.χ. από κάποιο δορυφόρο, που παραπλάνησε τους αστρονόμους.
Η διεθνής ομάδα που εξετάζει το ραδιοσήμα το αξιολογεί ως «εξαιρετικά ενδιαφέρον», καθώς προέρχεται από άστρο που μοιάζει με τον ήλιο. Σε δήλωσή του, ο Σεθ Σόστακ, ανώτερος αστρονόμος στο Ινστιτούτο SETI, είπε πως «είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί κάποιος θα ήθελε να στοχεύσει το ηλιακό μας σύστημα με ισχυρό σήμα». «Χωρίς όμως επιβεβαίωση από ανεξάρτητο παρατηρητήριο, ένα υποθετικό σήμα από εξωγήινους δεν θεωρείται αξιόπιστο», πρόσθεσε.
Το άστρο HD-164595 βρίσκεται στον αστερισμό του Ηρακλή και είναι γνωστό ότι έχει τουλάχιστον έναν εξωπλανήτη γύρω του, χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη και άλλων. Το ρωσικό ραδιοτηλεσκόπιο RATAN-600, διαμέτρου 577 μέτρων, που έκανε την ανακάλυψη, βρίσκεται στον βόρειο Καύκασο και στελεχώνεται από επιστήμονες της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Μέχρι στιγμής, η ομάδα δεν έχει εντοπίσει σήματα που να ταιριάζουν με εκείνα που ανιχνεύτηκαν αρχικά από το ρωσικό τηλεσκόπιο, αλλά ο Σόστακ σημειώνει πως δεν έχουμε καλύψει όλο το φάσμα των συχνοτήτων στις οποίες θα μπορούσε να βρίσκεται το σήμα.
«Μια ανίχνευση, φυσικά θα παρακινήσει αμέσως το SETI και τις κοινότητες ραδιοαστρονομίας να κάνουν περισσότερες παρατηρήσεις παρακολούθησης», τόνισε. Η υπόθεση του ραδιοσήματος θα συζητηθεί τον επόμενο μήνα σε διεθνές αστρονομικό συνέδριο στο Μεξικό, ενώ αναμένεται και σχετική επιστημονική δημοσίευση.