Κακώς θεωρούν κάποιοι ότι το πάνω χέρι στη λεγόμενη «διπλωματία των εμβολίων» έχουν η Ρωσία και η Κίνα. Οσο περνούν οι ημέρες τόσο διαπιστώνεται ότι ο πραγματικός νικητής της κούρσας των αντικορονοϊκών ενέσιμων σκευασμάτων είναι η Ινδία. Διότι και αυτή είναι παραγωγός εμβολίων. Και τι παραγωγός! Μεγαλοπαραγωγός και εξαγωγέας! Εξαγωγέας όταν θέλει, βέβαια.
Η Ινδία ήδη έχει παραγάγει σε δικές της μονάδες και έχει εξαγάγει σε 76 χώρες 60 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca. Πέραν του οικονομικού οφέλους, η επίδοση είναι εξαιρετικής γεωπολιτικής σημασίας για την ινδουιστική χώρα, καθώς κερδίζει πόντους στον περιφερειακό ανταγωνισμό της με τους Κινέζους – αλλά αυτή η παράμετρος δεν μας ενδιαφέρει εδώ.
Το Project Syndicate φωτίζει το θέμα γράφοντας ότι και πριν από την πανδημία η Ινδία ήταν «το παγκόσμιο εργοστάσιο» όσον αφορά τη φαρμακοβιομηχανία. Εκεί παρασκευάζονται σχεδόν τα πάντα: το 20% όλων των φαρμάκων και το 62% των εμβολίων της Γης! Παράδοξο; Καθόλου. Το χαμηλό εργατικό κόστος εξηγεί και το συγκεκριμένο φαινόμενο της φαρμακοπαραγωγής κλίμακας.
Περί τα 33 εκατομμύρια δόσεις ινδικών εμβολίων για τον κορονοϊό κατέληξαν σε χώρες της Ασίας, όπως το Αφγανιστάν και η Μογγολία, αλλά και στην Καραϊβική και στην Αφρική. Αν νομίζετε ότι ο Τρίτος Κόσμος είναι ο αποκλειστικός παραλήπτης τους, γελιέστε. Ινδικής παραγωγής AstraZeneca διοχετεύθηκαν και στην Ευρώπη και θα διοχετευθούν και στην ίδια τη Βρετανία, όπως και στον Καναδά.
Ωστόσο η Ινδία διέκοψε ξαφνικά τις εξαγωγές της, και αυτό έχει επιπτώσεις στην υγειονομική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αρθρο του Φεντερίκο Φουμπίνι στην Corriere della Sera επισημαίνει τη σημασία αυτής της απόφασης των Ινδών. Με αφορμή τη ζοφερή προοπτική να ξεμείνει από εμβόλια η Ενωση, ο αρθρογράφος στηλιτεύει τον «εθνικισμό των εμβολίων» αλλά μέμφεται και την Κομισιόν για τη «μυωπική» πολιτική της, όπως γράφει.
Ο,τι πληρώνεις παίρνεις
Οι Ινδοί, άθελά τους, «στέλνουν μηνύματα στην Ευρώπη» λέει ο Φουμπίνι. Πρώτον, μας λένε πόσο εύθραυστες είναι οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και πόσο επικίνδυνες όταν τα (μη) διακινούμενα προϊόντα είναι φάρμακα.
Ο συντάκτης δεν θέλει να μιλήσει ανοιχτά για την παροιμιώδη γερμανική τσιγκουνιά, αλλά είναι σαφής έστω και έτσι: «Υπάρχει μία θεμελιώδης αντίφαση στις πράξεις μας όταν αγοράζουμε εμβόλια από την AstraZeneca σε τιμή φθηνότερη των δύο ευρώ ανά δόση, όμως εκπλησσόμεθα όταν μαθαίνουμε ότι η παραγωγή τους γίνεται στην Ινδία». Εχει πρόταση: «Αν όντως θέλουμε “στρατηγική κυριαρχία” όπως διαρκώς λέμε, τότε πρέπει να πληρώσουμε περισσότερα λεφτά για τα πράγματα που χρειαζόμαστε».
Οι παραγγελίες εγκαίρως
Δεύτερον, «οι ευρωπαίοι διαπραγματευτές προσπάθησαν να αποκτήσουν μόνο επιλογές αγοράς από φαρμακευτικές εταιρείες, χωρίς να δώσουν παραγγελίες. Επόμενο ήταν η Pfizer ή η AstraZeneca να δώσουν προτεραιότητα στις παραγγελίες όχι μόνο των ΗΠΑ, του Ισραήλ και της Βρετανίας, αλλά και σε εκείνες χωρών όπως η Χιλή».
Επενδύω, άρα υπάρχω
Τρίτον, «εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να είμαστε έτοιμοι να διακινδυνεύσουμε τα χρήματά μας επενδύοντας, πρέπει να είμαστε έτοιμοι και να τα χάσουμε ακόμη». Ο αρθρογράφος αναφέρει πώς πέρσι τέτοια εποχή άνοιξαν τα πορτοφόλια των κρατών τους ο Τραμπ και ο Μπόρις Τζόνσον για την παραγωγή εμβολίων, και επισημαίνει ότι «έτσι σήμερα οι μισοί Βρετανοί έχουν εμβολιαστεί», ενώ οι Ευρωπαίοι έχουμε καθυστερήσει οικτρά και «περιμένουμε από τον Μπάιντεν να βοηθήσει, να είναι πιο γενναιόδωρος από τον Τραμπ ώστε να μας βγάλει από το πρόβλημα».
Κατόπιν ο Φουμπίνι ανατρέχει στις «τόσο άσχημες» διαπραγματεύσεις με τη Pfizer ή την AstraZeneca, που έγιναν το καλοκαίρι του 2020. Και θέτει τη σοβαρότερη ίσως ερώτηση ευθέως: «Γιατί δεν έχουμε αναπτύξει τα δικά μας εμβόλια;» Ολοι οι άλλοι πέτυχαν, επιτίθεται δριμύς, εμείς αποτύχαμε. «Η BioNTech είναι γερμανική, αλλά κατέληξε να συνεργάζεται με την αμερικανική Pfizer», και στη Γαλλία «το Ινστιτούτο Λουί Παστέρ και η Sanofi έχουν καθυστερήσει».
Το τέλος του σκληρού αυτού άρθρου είναι μία καταγγελία της αδράνειας της Ενωσης όσον αφορά την καινοτομία. «Δεν είμαστε τολμηροί, αν και η εποχή κανοναρχείται από μεγάλα παγκόσμια σοκ. Ο ανταγωνισμός με την Κίνα και η ταχύτητα ανάπτυξης των τεχνολογιών απαιτούν δεξιότητες καινοτομίας. Εάν η πανδημία ήταν ένας πόλεμος, εμείς οι Ευρωπαίοι θα τον χάναμε. Αλλά δεν είναι. Είναι ένα πολύ σκληρό μάθημα. Ας το σκεφτούμε».