Protagon A περίοδος

Ώρα ευθύνης

Οι περισσότεροι ακούν τις κραυγές της πλατείας που «δεν πληρώνει γιατί δεν χρωστάει» (σς φαίνεται ότι οι μόνοι Έλληνες που δεν χρωστάνε είναι εκείνοι που συγκεντρώνονται στην πλατεία).

Τάσος Τέλλογλου

Σήμερα η Βουλή καλείται να αποφασίσει με τη χώρα να μετεωρίζεται μπροστά στον γκρεμό. Η θέα του γκρεμού προκαλεί σε πολλούς ίλιγγο. Ουδείς από το πολιτικό προσωπικό έχει βρει το κουράγιο να πει ξεκάθαρα ότι ο γκρεμός είναι χειρότερος από την προσπάθεια να γλυτώσεις την πτώση. Οι περισσότεροι ακούν τις κραυγές της πλατείας που «δεν πληρώνει γιατί δεν χρωστάει» (σς φαίνεται ότι οι μόνοι Έλληνες που δεν χρωστάνε είναι εκείνοι που συγκεντρώνονται στην πλατεία). Και αντιλαμβάνονται απλά την οργή εκείνων που φωνάζουν ότι «δεν πληρώνουν». Αυτοί οι ίδιοι είναι που θα δείρουν μεθαύριο τους πολιτικούς επειδή δεν απέτρεψαν την χρεωκοπία, επειδή τους άκουσαν δηλαδή. Το καθήκον των πολιτικών είναι να μην τους ακούσουν.

Κι εγώ μπορεί να διαφωνώ με πολλά σημεία του μεσοπρόθεσμου κυρίως με τα φορολογικά καθώς δεν υπάρχει φορολογική διοίκηση που να λειτουργεί και η κυβέρνηση δεν τολμά να αγγίξει τους φοροφυγάδες από τον φόβο μην πάρουν τα λεφτά τους και φύγουν. Αλλά η ψήφιση επί της αρχής του μεσοπρόθεσμου είναι ο όρος επιβίωσής μας σε σχέση με την απόφαση της Ευρώπης να μας κρατήσει στο οξυγόνο . Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου που έχει σημαντικές ευθύνες για το γεγονός ότι η κατάσταση έφτασε ως το σημείο αρκετοί ανόητοι να ζητούν τον λοχία η τον Πούτιν πρέπει την δωδεκάτη ώρα να κρατήσει το τιμόνι που τους εμπιστεύθηκε ο ελληνικός λαός τον Νοέμβριο του 2009. Διαφορετικά να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές εγκαταλείποντας όπως ο προκάτοχός του την κυβέρνηση. Μετά θα αναλάβει ο κ Α.Σαμαράς που θα βρεθεί μπροστά στα ίδια ακριβώς διλήμματα. Ουτε και εκείνος θα έχει πολλά περιθώρια. Θα κυβερνάει μία χώρα από τον προϋπολογισμό της οποίας με όλους τους λογαριασμούς θα λείπουν 20 δις τον χρόνο και ουδείς θα υπάρχει για να τον δανείσει. Ευτυχώς για τους πολίτες, η πολιτική έχει αφυδατωθεί στις στοιχειώδεις 4 πράξεις της αριθμητικής. Και ο καθένας –που θέλει-μπορεί να λογαριάσει, όπως οι 11 πανεπιστημιακοί στη χθεσινή τους ανακοίνωση.

«…κανείς δεν αμφισβητεί» γραφουν « ότι πολλοί συμπατριώτες μας βρίσκονται σε κατάσταση απελπισίας. Εύλογα δε. Κεκτημένα ανετράπησαν, αυτονόητα κατέρρευσαν, προσδοκίες διαψεύστηκαν, ειδικά δε για τους νέους, τουλάχιστον τους μη προνομιούχους ή υπερπροικισμένους οι διαφαινόμενες προοπτικές προκαλούν δέος.

Εξίσου γνωστό είναι όμως, επίσης, ότι απελπισία και ορθολογισμός σπανίως συμβαδίζουν. Γιατί η απελπισία οδηγεί στον πανικό και αυτός σε κινήσεις σπασμωδικές ή χωρίς προσανατολισμό, οι οποίες όχι σπάνια αντιστρατεύονται τους στόχους και τα συμφέροντα εκείνων που τις αποπειρώνται.

Αν λοιπόν αποφασίσαμε να προσυπογράψουμε το παρόν δεν είναι επειδή, περιχαρακωμένοι στον ακαδημαϊκό μικρόκοσμό μας δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε _ και ακόμη περισσότερο να νιώσουμε _ την αγανάκτηση, την απόγνωση και την ανάγκη για αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά επειδή θεωρούμε χρέος μας να θέσουμε, υπό μορφή ερωτημάτων, ενώπιόν της, κάποια δεδομένα καθώς και προβληματισμούς που εκτιμούμε ότι πηγάζουν από την απλή λογική.

Πρώτον: Με τη δαιμονοποίηση των ξένων κυβερνήσεων _ οι οποίες οφείλουν να φορολογούν τους πολίτες τους για να συνεχίζεται ο χαμηλότοκος δανεισμός μας, εις βάρος ίσως των άμεσων αναπτυξιακών προοπτικών των χωρών τους _ δεν εγκλωβιζόμαστε σε μια συμπεριφορά ομφαλοσκόπησης που αγνοεί τα δεδομένα της πραγματικότητας και τη συνθετότητα του σύγχρονου κόσμου; Πράγματι.

Οι πολιτικοί εντολοδόχοι των δανειστών μας δεν έχουν, και αυτοί, απέναντί τους κοινοβούλια, κοινές γνώμες, υποχρέωση λογοδοσίας σε επίσης αγανακτισμένους ανθρώπους που ενδεχομένως θεωρούν ότι η συνέχιση της χρηματοδότησης της χώρας μας _ εφόσον η ίδια δεν καταβάλλει ένα επώδυνο τίμημα για την ανόρθωσή της _ είναι ασύμφορη, παράλογη, άδικη, ακόμη και επισφαλής;

Δεύτερον: Εάν, κατά το διάχυτο λαϊκό αίτημα, φύγει η Τρόικα, καταγγελθεί το επαχθές και «απεχθές», μνημόνιο, κηρυχθεί χρεοστάσιο κλπ. η κατάσταση του μέσου έλληνα θα βελτιωθεί ή, κατά την κοινή λογική, θα επιδεινωθεί, δραματικά και ραγδαία;

Τρίτον: Το ότι πολλές αποφάσεις των πολιτικών μας ηγεσιών δεν είναι κοινωνικά δίκαιες ή οικονομικά αποτελεσματικές αναιρεί το γεγονός πως καμία εναλλακτική προοπτική δε διαφαίνεται σήμερα πιο «αναίμακτη» ή λιγότερο επώδυνη από τη συνέχιση της χρηματοδότησής μας, έστω και με τους, σκληρούς πράγματι, όρους του Μνημονίου;

Τέταρτον: Εμείς ως λαός δεν έχουμε καμία ευθύνη για την παρούσα δραματική κατάσταση; Δεν καθυστερήσαμε με μαζικές κινητοποιήσεις τον εξορθολογισμό του ασφαλιστικού μας συστήματος; Οι πολιτικές μας επιλογές, η επίμονη απαίτηση ευχάριστων προεκλογικών υποσχέσεων που οδηγούσε τα κόμματα σε πλειοδοσία «δεσμεύσεων» και εξοστράκιζε τις φωνές της πρόνοιας και της λογικής, ο ατομικός υπερδανεισμός και ο ακραίος υπερκαταναλωτισμός την περίοδο της φαινομενικής ευμάρειας δεν συνέβαλαν στη σημερινή κατάσταση; Και υπήρξαν ποτέ λαοί που δεν κατέβαλαν τίμημα για τα λάθη τους;

Μήπως, λοιπόν, αντί της διαρκούς μεμψιμοιρίας, της συνεχούς καταγγελίας των ξένων και των αέναων κλαυθμών, θα αποτελούσε πιο ορθολογική αντίδραση η αποδοχή της νέας πραγματικότητας ως κατάστασης δυσχερώς (και μόνο σε βάθος χρόνου) αναστρέψιμης, καθώς και ο πολλαπλασιασμός των ατομικών και συλλογικών μας προσπαθειών για την έξοδο από την κρίση; Οπως, δηλαδή, έκαναν μεταπολεμικά λαοί που είχαν χάσει τη μάχη στα στρατιωτικά πεδία, κέρδισαν όμως αυτήν της ειρήνης

Σε τελική ανάλυση εμείς, παρά τα κονδύλια που κατά τις τελευταίες δεκαετίες εισέρευσαν πλουσιοπάροχα στη χώρα μας, χάσαμε τη μάχη της ανάπτυξης και προϋπόθεση για να μη χάσουμε τον πόλεμο είναι να ανακτήσουμε την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη πρώτα του εαυτού μας, στη συνέχεια δε και των ξένων, ως λαός που διδάσκεται από τα λάθη του και αγωνίζεται για την αναίρεση ή έστω τον περιορισμό των συνεπειών τους.»

Καθηγητής Θάνος Βερέμης, ιστορικός, πρώην πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας

Καθηγητής Απόστολος Γεωργιάδης, αστικολόγος, πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών

Καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος, πολιτικός επιστήμων

Καθηγητής Θόδωρος Κουλουμπής, διεθνολόγος, πρώην πρόεδρος ΕΛΙΑΜΕΠ

Αναπληρωτής καθηγητής Νίκος Μαραντζίδης, πολιτικός επιστήμων

Αναπληρωτής καθηγητής Γιώργος Παγουλάτος, πολιτικός επιστήμων

Καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, διεθνολόγος, αντιπρόεδρος ευρωπαϊκού δικαστηρίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Καθηγητής Μιχάλης Σταθόπουλος, αστικολόγος, πρώην πρύτανης Πανεπιστημίου Αθηνών

Επίκουρους καθηγητής Πλάτων Τήνιος, οικονομολόγος

Καθηγητής Γρηγόρης Τσάλτας, διεθνολόγος, εκλεγμένος πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου

Καθηγητής Λουκάς Τσούκαλης, πολιτικός επιστήμων