Διαβάζοντας την είδηση, αναρωτήθηκα αν οι Έλληνες δημοσιογράφοι θα μπορούσαμε να μιμηθούμε τους Σλοβάκους συναδέλφους μας. Εκείνους τους 70 δηλαδή δημοσιογράφους της μεγαλύτερης εφημερίδας γνώμης της χώρας, οι οποίοι παραιτήθηκαν προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την πώληση της εφημερίδας τους (SME), σ' έναν όμιλο για τον οποίο υπάρχουν πληροφορίες ότι εμπλέκεται σε μια υπόθεση διαφθοράς. Δεν έκανα δεύτερη σκέψη. Φυσικά όχι. Δεν θα διαβάσουμε ποτέ σε άρθρο ενός διευθυντή ελληνικής εφημερίδας την άποψη ότι περνώντας η εφημερίδα σ' έναν ύποπτο όμιλο «δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε ελεύθερη και ανεξάρτητη δημοσιογραφική δουλειά», όπως έγραψε ο διευθυντής της SME, Μάρκους Κοστόλνι.
Η αλήθεια είναι πως τέτοιες ειδήσεις είναι σπάνιες για όλο τον κόσμο, άρα μικρές είναι και οι πιθανότητες επανάληψής τους σε πολλές χώρες. Ωστόσο, η συγκεκριμένη είδηση αποτελεί μια καλή αφορμή για ν' αναρωτηθούμε αν έχουμε προσπαθήσει όσο πρέπει για τη δική μας όσο το δυνατόν πιο ελεύθερη και ανεξάρτητη άσκηση της δημοσιογραφικής μας δουλειάς. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος γι' αυτό. Δεν έχουμε κάνει πολλά και δεν αναφέρομαι στους σημερινούς δύσκολους καιρούς όπου μια τέτοια κίνηση λόγω της καταστροφικής για τα ΜΜΕ κρίσης, θα ισοδυναμούσε με οριστική απώλεια της εργασίας κάποιου και την αναζήτηση διαφορετικού επαγγέλματος. Αλλά και τότε, στους καιρούς της ψεύτικης ευδαιμονίας που είχαμε θεαματικά περισσότερα ΜΜΕ και πολλές θέσεις εργασίας, μια κίνηση που θα προσέγγιζε αυτή των Σλοβάκων δημοσιογράφων, δεν θα συνέβαινε ποτέ στη χώρα μας. Θα ήταν αδιανόητη.
Φυσικά, τα πράγματα δεν έχουν μια μόνο ανάγνωση. Και αποτελεί απόλυτο λάθος να γενικεύουμε. Υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν δημοσιογράφοι και ΜΜΕ που προσπαθούν για ανεξάρτητη και ελεύθερη δουλειά. Ενδεχομένως αυτό το αυτονόητο για τη δημοσιογραφία (ελεύθερη και ανεξάρτητη), στη χώρα μας να διεκδικείται καθημερινά, ωστόσο τέτοια φαινόμενα υπήρχαν και υπάρχουν. Όμως, προφανώς δεν αρκεί αυτό. Ειδικά σε εποχές σαν τη σημερινή, όπου η πληροφορία και η διαχείρισή της συνδέονται απόλυτα με την ποιότητα της ίδιας της δημοκρατίας, νομίζω πως οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να ξαναδούμε τα πράγματα από την αρχή. Και το ξεκαθάρισμα, δεν πρέπει ν' αφορά μόνο στην εμπλοκή οικονομικών συμφερόντων στα μέσα ενημέρωσης. Αλλά και κομματικών. Αν δεν συμβεί αυτό, τα ΜΜΕ όχι απλά θα συνεχίσουν να χάνουν σε επίπεδο αξιοπιστίας, αλλά η παρακμή θα επηρεάσει ακόμα πιο καθοριστικά τη βιωσιμότητά τους. Είναι ενδεικτικό πως η συγκεκριμένη σλοβακική εφημερίδα, πουλάει 40.000 φύλλα καθημερινά (σε μια χώρα με πληθυσμό 5,4 εκατ. ανθρώπων), όταν η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα στη χώρα μας δεν πουλάει περισσότερα από 20.000 φύλλα καθημερινά (σε μια χώρα με διπλάσιο πληθυσμό)…