Photo: Μαρία Μαράκη
Μερικές φορές η τύχη σε πάει εκεί που δεν θες. Εμένα το απογευματάκι της Τετάρτης με πήγε Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου γωνία. Η πορεία ήταν προς το τέλος της και οι διαδηλωτές κατηφόριζαν ανόρεκτα προς τα Προπύλαια όπου οι περισσότεροι θα σκορπούσαν. Ο μικροπωλητής κάτω από τις φωτογραφίες του Κιμούλη και του Μαρκουλάκη συσκεύαζε σε μικρά σακουλάκια τους πασατέμπους, μασουλώντας επιδεικτικά μερικούς, μήπως και συγκινηθεί κανείς διαδηλωτής.
Τα κοσμηματοπωλεία είχαν βέβαια κατεβάσει ρολά, το ίδιο και οι τράπεζες και μόνο τα τραπεζάκια του Ζόναρς μαρτυρούσαν ότι εδώ υπάρχει ζωή. Καλοστεκούμενα γεροντάκια, γυναικοπαρέες και μερικοί ξένοι δημοσιογράφοι που παρατηρούσαν τους διαδηλωτές πίνοντας τον καφέ τους και κρατώντας σημειώσεις. Θα πρέπει να σας πω ότι αυτό είναι μια παλιά συνήθεια. Και την δεκαετία του ‘80 όταν γινόταν καμιά μεγάλη διαδήλωση εδώ στέλναμε τους ξένους δημοσιογράφους. Δεν θέλαμε να μπλέκονται στα πόδια μας, ήταν δίπλα στο Σύνταγμα και όταν όλα τελείωναν περνούσαμε να πιούμε μαζί τους ένα καφέ στα όρθια. Περίπου έτσι θα γινόταν και σήμερα. Προχωρούσα λοιπόν όταν ακούω δίπλα μου έναν 25άρη – χωρίς κουκούλα- να φωνάζει: «σπάστε τα Ζόναρς». Θέλω να δώσετε σημασία στον πληθυντικό. «Σπάστε τα Ζόναρς», όπως θα έλεγε «πάμε στα Στάρμπακς». Μόνο που το Ζόναρς ήταν μόνο του.
Ταυτόχρονα σχεδόν ο νεαρός, βγάζει ένα σφυρί ή κάτι άλλο από το μπουφάν του και θρυμματίζει την κεντρική τζαμαρία. Οι γυναίκες αρχίζουν να φωνάζουν. Ο νεαρός από ένας γίνεται πέντε. Τραβάνε έξω τα καθίσματα. Ένα γκαρσόνι προσπαθεί να αντισταθεί και έρχεται στα χέρια με τους εισβολείς. «Κάψτε το» φωνάζει κάποιος. Οι πέντε έχουν γίνει δέκα – όχι παραπάνω – και μια γυναίκα σε κατάσταση υστερίας φωνάζει «μολότοφ, μολότοφ», εγώ δεν την είδα. Οι ΜΑΤατζήδες που φρουρούν την είσοδο του ΠΑΛΑΣ στην Βουκουρεστίου δεν κάνουν ούτε βήμα. Ίσως και να κρύβονται πίσω από τις μεγάλες κολώνες του πεζόδρομου. Οι υπόλοιποι νεαροί που ήταν μαζί με τους «εισβολείς» στην πορεία, είναι φανερό ότι δεν συμφωνούν. «Έλα πάμε» αλλά δεν κάνουν και τίποτα για να τους εμποδίσουν να σπάνε. Τα ηλεκτρικά ρολά αρχίζουν να κατεβαίνουν και οι εισβολείς φοβούμενοι μην εγκλωβιστούν πηδούν τα σπασμένα και βρίσκονται ξανά στο πεζοδρόμιο.
Δέκα μέτρα πιο κάτω ξηλώνουν τα μάρμαρα από την πρόσοψη του Άττικα. Τα σπάνε και τα κάνουν πολεμοφόδια. Δέκα πάνοπλοι ΜΑΤ τζήδες εμφανίζονται τελικά τρέχοντας από το Σύνταγμα. Είναι οι ίδιοι αν δεν κάνω λάθος που πριν φρουρούσαν την Μεγάλη Βρετάνια (με κατεβασμένα ρολά και αυτή). Η «κανονική» διαδήλωση που συνεχίζει να κατηφορίζει την Πανεπιστημίου κοιτώντας ασυγκίνητη το σπάσιμο του Ζόναρς αρχίζει να φωνάζει «μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι». Οι μπάτσοι αρχίζουν να κυνηγούν όσους είναι στο πεζοδρόμιο του πολυκαταστήματος. Όχι για να τους πιάσουν αλλά για να τους φοβίσουν. Ένα κομμάτι μάρμαρο πεταμένο τυφλά μέσα από την διαδήλωση βρίσκει έναν ΜΑΤατζή στο πόδι. Στο μπούτι λίγο πιο πάνω από την περικνημίδα λίγο πιο κάτω από την ασπίδα. Κουτσαίνει αλλά δεν πέφτει. Ένα δακρυγόνο κάνει τους διαδηλωτές να το βάλουν στα πόδια. Το «μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι» ακούγεται τώρα ξεψυχισμένα.
Ένας Ιάπωνας δημοσιογράφος, θαμώνας μέχρι πριν λίγο στο Ζόναρς, προσπαθεί να συνέλθει από το σοκ. Είναι απεσταλμένος της Yomiuri Shimbun. «Δέκα εκατομμύρια αναγνώστες κάθε μέρα» μου λέει η μεταφράστρια του. «Είχε ξανάρθει στην Ελλάδα για να καλύψει τους Ολυμπιακούς Αγώνες» μου κάνει τις συστάσεις. «Είναι όλοι αυτοί φοροφυγάδες;» με ρωτάει και δεν μπορώ παρά να χαμογελάσω. Τον έχουν στείλει από την χώρα του να καλύψει την κρίση «που έχει δημιουργηθεί λόγω της μεγάλης φοροδιαφυγής που υπάρχει στην Ελλάδα» και υποθέτει ότι αυτοί που συγκρούονται με την αστυνομία είναι φοροφυγάδες! «Τον Δεκέμβρη του 2008 τι έγινε;» Με υπομονή προσπαθώ να βάλω τα πράγματα στη θέση τους και του εξηγώ ότι «άλλο η φοροδιαφυγή», «άλλο οι διαδηλώσεις», «άλλο οι συγκρούσεις με την αστυνομία». «Το κατάστημα είναι κυβερνητικό;» «Όχι». «Τότε γιατί το σπάσανε;» «Είναι έθιμο» προσπαθώ να κάνω χιούμορ μήπως ξεπεράσει το σοκ και σταματήσει τις γιαπωνέζικες ερωτήσεις του. «Γιατί υπάρχει τόσος θυμός;» «Είναι το κλίμα». «Τι θα γίνει το βράδυ;» «Τίποτα». «Πότε θα ανοίξουν τα μαγαζιά;» «Σε λίγο». «Θα σας διώξουν από την Ευρώπη;» «Όχι». Όταν πια τα ερωτήματα του εξαντλούνται ανταλλάσουμε τηλέφωνα και διευθύνσεις. «Ίσως χρειαστεί να με φιλοξενήσεις», του λέω αστειευόμενος αλλά αυτός δεν γελάει.