Λέξεις μέσα στις ζωές μας
Λέξεις μέσα στις ζωές μας
Λαϊκισμός (ο)
Ιδεολογία ή στάση που εκφράζεται, κυρίως, στην πολιτική και στην τέχνη και που χαρακτηρίζεται από υπερβολική και μη αυθεντική λαϊκότητα: H πολιτική της κυβέρνησης / της αντιπολίτευσης κυριαρχείται από φτηνό λαϊκισμό. Ο ~ στην τέχνη πήρε τη μορφή της στείρας και συντηρητικής προσκόλλησης στη μεσαιωνική παράδοση. Ο επίτιμος διευθυντής μελετών στο Ινστιτούτο Πολιτικών Μελετών του Παρισιού, ο Γκι Ερμέ, έχει μελετήσει βαθιά τον λαϊκισμό και έχει ασχοληθεί με αυτόν σε βιβλία του, όπως το «Οι λαϊκισμοί στον κόσμο». Έχει πει, ανάμεσα στα άλλα: «Πώς να χαρακτηρίσουμε τον λαϊκισμό εν γένει: Τον έχουν πολλές φορές συνδέσει με την επιρροή που ασκεί ένας χαρισματικός ηγέτης, όπως ο Περόν στην Αργεντινή. Δεν είναι όμως ακριβές, γιατί υπάρχουν πολλών ειδών χαρισματικοί ηγέτες: ο Ντε Γκωλ, ο Μουσολίνι, ο Στάλιν».
Λέπρα
Λέγεται και λώβη ή λώβα, αποκαλείται, επίσης, νόσος του Χάνσεν. Υπήρχε στην Αίγυπτο και στις Ινδίες το 1.500 π.Χ. Ήταν αρρώστια γνωστή στους Έλληνες και στους Άραβες. Μεταφέρθηκε στην Ευρώπη απ' τα ρωμαϊκά στρατεύματα, εξαπλώθηκε όμως επικίνδυνα στην εποχή των Σταυροφοριών, οπότε, και πολλοί ευγενείς που είχαν λέπρα, ζούσαν ελεύθερα, κυρίως στους Άγιους Τόπους. Επειδή ήταν πολύ επικίνδυνη αρρώστια, οι λεπροί απομονώθηκαν κι αποτέλεσαν δική τους κοινωνία, ενώ ήταν υποχρεωμένοι να κρεμούν πάνω τους κουδούνι που ανακοίνωνε το πέρασμά τους. Η Σπιναλόγκα βρίσκεται βόρεια του κόλπου της Ελούντας. Το αρχαίο της όνομα ήταν «Καλυδών» αλλά μετά την κατάληψή της από τους Ενετούς ονομάστηκε «Σπιναλόγκα», που σημαίνει «μακρύ αγκάθι» (spina lunga). Το 1905 χρησιμοποιήθηκε ως Λεπροκομείο, όπου οδηγήθηκαν όλοι οι λεπροί της Κρήτης. Τελικά, το 1957 έκλεισε με την εφεύρεση των αντιβιοτικών φαρμάκων.
Δάνειο
Η λέξη δάνειο είναι το ουδέτερο της λέξης δάνειος (δάνεια, δάνειο), από την αρχαιοελληνική λέξη δάνος (δώρο, χρέος). Πώς λέγεται αυτός που χρωστάει πολλά δανεικά; Αυτός που «χρωστάει της Μιχαλούς». Αυτή η λαϊκή έκφραση συνδέεται με το Ναύπλιο. Εκεί, μετά την επανάσταση του ’21, υπήρχε μια ταβέρνα που ανήκε σε μια γυναίκα, τη Μιχαλού. Η Μιχαλού είχε το προτέρημα να κάνει «βερεσέδια», αλλά υπό προθεσμία. Μόλις εξαντλείτο η προθεσμία – και η υπομονή της – «στόλιζε» τους χρεώστες της με «κοσμητικά» επίθετα. Όσοι τα άκουγαν, ήξεραν καλά ότι αυτός που δέχεται τις «περιποιήσεις» της, «χρωστάει της Μιχαλούς».
«Αυξάνονται οι τιμές των διοδίων…».
Διόδιον, ουδέτερο του επιθέτου διόδιος < δίοδος. Ο Σίσυφος, βασιλιάς της Κορίνθου, περιέβαλε τον Ισθμό με τείχη και ήταν ο πρώτος που ζητούσε διόδια από διαβάτες, ενώ δεν δίσταζε να θάβει ζωντανούς εκείνους που δεν είχαν το αντίτιμο. Τιμωρήθηκε στον Άδη να κυλά, συνεχώς, μια μεγάλη πέτρα προς ένα λόφο.
«Προ του ενδεχομένου χρεοκοπίας η Ελλάδα…».
Χρεοκοπία είναι η αξιόποινη πτώχευση, το φαλιμέντο, το φαλίρισμα, η παύση πληρωμών των υποχρεώσεων. Εξαιρώντας την Κατοχή – η Ελλάδα υποχρεώθηκε «δια υπέρτερους λόγους σε παύση πληρωμών – έχουν παρέλθει 78 χρόνια από την τελευταία φορά που η λέξη «χρεοκοπία» ακούστηκε εδώ. Ήταν η χρονιά της τελευταίας από τις 4 ελληνικές χρεοκοπίες των ετών 1827 (προτού γεννηθεί το ελληνικό κράτος), 1843, 1893 και 1932. Τότε, ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης ήταν ο τελευταίος υπεύθυνος χρεοκοπίας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News