Protagon A περίοδος

Η (αν)ασφάλεια του αέρα

Ως γνωστόν, τα έξι μεγάλα αεροδρόμια της χώρας έχουν εκχωρήσει τον έλεγχο ασφαλείας σε ιδιωτικές εταιρείες σεκιούριτι.

Γιάννης Παπαδημητρίου

Εργάζεται σε ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της χώρας, στο τμήμα του τελικού ελέγχου πριν την επιβίβαση. Μου ζήτησε να κρατήσει την ανωνυμία της, διότι το περιβάλλον στη δουλειά της «είναι νοσηρό και μπορεί να μου δημιουργήσουν πρόβλημα, αφορμές ψάχνουν συνεχώς». Το 2004, την εκπαίδευσε η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας στο Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Έμαθε να κάνει σωματικό έλεγχο, να χειρίζεται τα μηχανήματα που σκανάρουν τις χειραποσκευές, να αναγνωρίζει τα επικίνδυνα υλικά και κυρίως να διατηρεί τη ψυχραιμία της όταν έχει να αντιμετωπίσει οξύθυμους ή νευρικούς επιβάτες. Με το πέρασμα των χρόνων, η κριτική της ικανότητα βελτιώθηκε, εξοικειώθηκε απόλυτα με τη χρήση των μηχανημάτων και πλέον έχει τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται πολύ πιο γρήγορα τις επισφαλείς καταστάσεις.

Με άλλα λόγια, η καθημερινή της εμπειρία μετουσιώθηκε σε πολύτιμη πείρα. Πριν από ένα χρόνο, η αποδοτικότητά της επιβραβεύτηκε και προβιβάστηκε σε υπεύθυνη βάρδιας. Ωστόσο, η προαγωγή της, το 2010, με τα χίλια ζόρια ξεπέρασε το μισθό που έπαιρνε ως νεοπροσλαμβανόμενη το 2004. Δηλαδή, μολονότι ανέβηκε βαθμίδα, αυξήθηκαν οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες της, και με εφτά χρόνια προϋπηρεσία –γεμάτα ξενύχτια, σαββατοκύριακα, χωρίς αργίες και γιορτές-, οικονομικό αντίκρισμα δεν υπήρξε. Το ηθικό να το βράσεις, όταν είσαι 44 χρονών, χήρα και μητέρα δύο παιδιών. Όχι, μην βιαστείτε να κρίνετε την ιστορία ως λαζοπουλικό λαϊκισμό. Είναι η απλή μεταφορά της πραγματικότητας στο χαρτί. Κοινώς, μια καταγραφή. Μια καταγραφή στο δρόμο της απώλειας. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί ο μισθός της δεν ακολούθησε ανοδική πορεία, ανάλογη της πείρας και του έργου της;

Ως γνωστόν, τα έξι μεγάλα αεροδρόμια της χώρας έχουν εκχωρήσει τον έλεγχο ασφαλείας σε ιδιωτικές εταιρείες σεκιούριτι. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι οι εταιρείες υπογράφουν συμβάσεις (διετείς, τριετείς, αναλόγως τη σύμβαση) κατόπιν μειοδοτικών διαγωνισμών. Το αν τα ελληνικά αεροδρόμια πρέπει να εμπιστεύονται τον έλεγχο των επιβατών σε ιδιώτες είναι άλλη ιστορία και χωράει μεγάλη κουβέντα. Εν προκειμένω, το ζήτημα είναι ότι οι εταιρείες, για να κερδίσουν τους διαγωνισμούς, μειοδοτούν στις πλάτες του εργατικού προσωπικού. Για να μειώσουν το κόστος, δεν προβλέπουν τα νόμιμα επιδόματα, δεν προσμετρούν την προϋπηρεσία και φυσικά απολύουν το 20% των υπαλλήλων για να προσλάβουν καινούριους με τον κατώτατο μισθό. Βάσει νόμου, οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να διατηρήσουν το 80% του προσωπικού της προηγούμενης σύμβασης –ουσιαστικά δεν ελέγχονται-, ώστε να μην αλλάζουν συνεχώς τα πρόσωπα και δημιουργούνται προβλήματα στις διαδικασίες ελέγχου.

Επίσης, το καλοκαίρι έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν εποχιακό προσωπικό, με τρίμηνες ή εξάμηνες συμβάσεις έργου, για να καλύψουν τις ανάγκες της αυξημένης τουριστικής κίνησης. Αποτέλεσμα: Εκατοντάδες άνθρωποι περνάνε από τα ελληνικά αεροδρόμια, εκπαιδεύονται, αποκτούν εμπειρία, και μετά χάνονται. Πέρασαν κι ούτε που ακούμπησαν. Εξαφανίζονται μονομιάς, αμέσως μετά την απόλυσή τους, οι εργατοώρες τους, η τεχνογνωσία τους, οι προσωπικές σχέσεις που είχαν αναπτύξει με τους συναδέλφους τους, οι εποικοδομητικές παρατηρήσεις τους επί της διαδικασίας του ελέγχου και το κυριότερο η δική τους συμβολή στο αντικείμενο της δουλειάς- η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών συνήθως προέρχεται από την εμπειρία των υπαλλήλων.

Ακόμη και ο πιο συνειδητοποιημένος και τελειομανής υπάλληλος, είναι αδύνατον να αποδώσει σε μία δουλειά στην οποία δεν μπορεί να επενδύσει. Κι όταν το προσωπικό δεν επενδύει στην εργασία του, αυτό που συμβαίνει είναι ότι απλώς η δουλειά γίνεται κατά το τυπικόν. Τουτέστιν, αντιμετωπίζεται ως τυπική διαδικασία, από την οποία αφαιρείται η υπεραξία της ανθρώπινης συμβολής –αυτό το κάτι παραπάνω ρε αδερφέ- λόγω των μπασταρδεμένων εργασιακών σχέσεων. Καλοκαιράκι έρχεται, οι συμβάσεις θα ανανεωθούν, κανείς από τους εργαζόμενους δε γνωρίζει αν θα κρατήσει τη δουλειά του. Η τυπική διαδικασία του ελέγχου θα συνεχιστεί κανονικά. Και οι άνθρωποι- εμπορεύματα, ένας- ένας, θα περνούν τον ανιχνευτή μετάλλων, σαν τσεκαρισμένα τυποποιημένα προϊόντα, που παρελαύνουν στον ιμάντα του εργοστασίου, έτοιμα για κατανάλωση.