Τα μέτρα Καστανίδη που προβλέπουν αποσυμφόρηση από τις φυλακές είχαν πρωτοσέλιδο Τα Νέα της Τετάρτης 6 Οκτωβρίου. Το ρεπορτάζ αναφέρεται σε ρυθμίσεις που εάν ενταχθούν στο νέο νομοσχέδιο, θα μιλάμε πράγματι για το ανθρώπινο πρόσωπο του σωφρονισμού.
Με αφορμή τη συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό πίσω απ’ τα κάγκελα, δυο άνθρωποι που περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους ανάμεσα σε φυλακισμένους όλων των τάξεων και των ηλικιών, υποστηρίζουν ότι «διέξοδοι υπάρχουν».
Η Βασιλική Ηλιοπούλου, δ/ντρια του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας των Φυλακών Δομοκού και ο Κλήμης Πυρουνάκης, δ/ντης του ΣΔΕ Φυλακών Ελαιώνα Θηβών σημειώνουν τους 5 παράγοντες που πρέπει να λάβουν υπόψιν τους οι εμπλεκόμενοι φορείς:
1. Πώς βλέπει ο κρατούμενος τη φυλακή.
2. Την οπτική του φύλακα γι α το χώρο εργασίας του.
3. Την εικόνα και την άποψη που έχουν σχηματίσει οι πολίτες για τους χώρους εγκλεισμού των παραβατών.
4. Πώς αντιμετωπίζει η πολιτεία τα καταστήματα κράτησης.
5. Πώς αντιλαμβάνεται ο εκπαιδευτικός το παιδαγωγικό πλαίσιο όταν καλείται να διδάξει στους φυλακισμένους νέα στάση ζωής και νέες δεξιότητες.
Ας σταθούμε στον τελευταίο. Ο δάσκαλος «ως πρώτος μεταξύ ίσων» προσπαθεί να στήσει μια συντροφιά και γίνεται λίγο απ’ όλα, μάνα – αδελφός – καθοδηγητής – φίλος. Είναι ο καθημερινός επισκέπτης που έρχεται από τον ελεύθερο κόσμο, «την κοινωνία».
Ο δάσκαλος στη φυλακή στηρίζει τη λειτουργία του στον μηχανισμό κινήτρων. Το πιο σημαντικό ερέθισμα είναι το μεροκάματο αφού μειώνει την ποινή. Εάν κάποιος εργάζεται στην κουζίνα, παίρνει 30 μεροκάματα τον μήνα, εάν φοιτά στο σχολείο, παίρνει από 15 μέχρι 21 γιατί το ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει αργίες και γιορτές.
«Η συμμετοχή στην επιμορφωτική διαδικασία είναι αποφασιστική για το μέλλον των κρατουμένων», καταλήγουν οι δυο ειδικοί. «Στο σχολείο επιλέγουν να επαναδιαπραγματευθούν τη ζωή τους, τοποθετούνται τίμια απέναντι στα προβλήματά τους και κοιτούν τον εαυτόν τους κατάματα». Και η στάση αυτή δεν μετριέται σε 5νθήμερα.