Ήταν το απόγευμα της Τρίτης 28 Ιουνίου 2011 και είχα on air τηλεφωνική επικοινωνία με τον αστυνομικό συντάκτη του σταθμού που κάνω τη ραδιοφωνική εκπομπή μου. Ο Διονύσης μετέδιδε με κάθε λεπτομέρεια τα όσα συνέβαιναν εκείνη τη στιγμή στην πλατεία Συντάγματος, όταν ένας εκκωφαντικός θόρυβος από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, με έκανε να θέλω να βγάλω τα ακουστικά που φορούσα. «Σπύρο, αυτή τη στιγμή η αστυνομία έριξε δακρυγόνο και στους δημοσιογράφους». Και μετά, άρχισε να βήχει δίχως έλεγχο.
Ο Διονύσης και οι συνάδελφοί μου, δεν ήταν οι μόνοι που εισέπνευσαν δακρυγόνα εκείνη τη μέρα. Θύματα ήταν και εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες άλλοι που, απλώς, διαδήλωναν χωρίς να σπάνε την Αθήνα.
Δεν ξέρω εάν έχει τύχει να φάτε δακρυγόνο σε πορεία ή στην Πλατεία. Όποιος έχει ιδία πείρα, ήδη θα έχουν δακρύσει τα μάτια του και μόνο στη σκέψη, ενώ οι ανάσες θα έχουν γίνει πιο δύσκολες.
Το δακρυγόνο είναι χημικό αέριο που προσβάλλει τους βλεννογόνους ιστούς του αναπνευστικού συστήματος. Κι αν μια διαδήλωση – κατά τις δυνάμεις καταστολής – θυμίζει κάτι από μάχη, το δακρυγόνο, παλαιότερα, χρησιμοποιήθηκε και στο πραγματικό πεδίο της μάχης. Θα μου πεις, η χρήση του στον πόλεμο είναι πλέον απαγορευμένη, κατά τη Συνθήκη για τα Χημικά Όπλα. Λεπτομέρειες. Για κλάματα.
Οι κατασκευαστές του δακρυγόνου ισχυρίζονται – και τους πιστεύω, με δάκρυα στα μάτια – ότι δεν επηρεάζεται από τη βροχή ή τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας. Βέβαια, αρκετοί έχουν διαπιστώσει ότι το δροσερό νερό εξουδετερώνει τη μισή δράση του, μέσα σε 15 λεπτά της ώρας.
Εννοείται ότι η ευαισθησία στα δακρυγόνα διαφέρει από άτομο σε άτομο. Εξαρτάται από τη συναισθηματική κατάσταση, τη φυσική δραστηριότητα, τη θερμοκρασία και την υγρασία του σώματος, όπως και τη… νευρικότητα ενός ατόμου. Ούτε ψυχότροπο να ήταν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσο πιο θερμό και υγρό είναι το σώμα, τόσο περισσότερη θα είναι η δράση του δακρυγόνου. Κι αν έχεις άσθμα ή υπέρταση, ίσως χρειαστείς και νοσοκομείο.
Στα πιο… απλά, θα έχεις έντονο ερεθισμό στα μάτια και τα ανώτερα αναπνευστικά όργανα, αυτό εξαρτάται κι από τον τύπο του κάθε δακρυγόνου. Για παράδειγμα, το CS, ανάμεσα στα άλλα, οδηγεί σε ανικανότητα αντίδρασης. Δηλαδή, όταν «φας» αυτό το δακρυγόνο, τότε θα πρέπει να αντιμετωπίσεις και τον πανικό που σου προκαλεί, ο οποίος επιτείνει τα συμπτώματα και δεν μπορείς ούτε να εισπνεύσεις, ούτε να εκπνεύσεις. Με ολόκληρα, λαχταριστά κομμάτια ασφυξίας. Για το ερύθημα και τις φουσκάλες που προκαλεί, θα τα πούμε μια άλλη φορά. Όπως και για το αν έρθει σε επαφή με τα μάτια, που μπορεί να καταστρέψει τον κερατοειδή σου.
Από τη στιγμή που θα σου έρθει πεσκέσι το δακρυγόνο, 20 με 60 δευτερόλεπτα μετά, θα έρθεις αντιμέτωπος με τα αποτελέσματα που ήδη περιέγραψα, εν τάχει. «Ευτυχώς», διαρκούν από 10 έως 30 λεπτά από τη στιγμή που θα βρεις λίγο καθαρό αέρα. Εξαρτάται, βέβαια, και με το αν είναι ληγμένο ή «έξυπνο», νέας γενιάς…
Προσωπικά, συνέρχομαι όταν καταπίνω το γνωστό Μααλόξ, ένα χάπι που παίρνουν άτομα προκειμένου να εξουδετερώσουν ή να μειώσουν τα στομαχικά οξέα τους. Να μην είχα και στραβό διάφραγμα στη μύτη, όλα θα ήταν καλύτερα.
Ακόμα καλύτερα, βέβαια, θα ήταν αν δεν γινόταν πλέον χρήση των δακρυγόνων και των χημικών γενικότερα, όπως και να λέγονται αυτά. Η άποψή μου είναι ότι τα χηµικά δεν βλάπτουν µόνο την υγεία των ανθρώπων, αλλά βλάπτουν την «υγεία» ενός κράτους, εν γένει. Όταν ένα κοινωνικό σώµα, που δεν είναι μπαχαλάκηδες, το οποίο ασκεί χωρίς βία το δικαίωμα στο συνέρχεσθαι, ποτίζεται και πνίγεται από τα δακρυγόνα και όταν αυτό το κοινωνικό σώμα είναι, ταυτόχρονα, υπό την αρβύλα της κρίσης και αγωνιά για την επιβίωσή του, τότε τα δακρυγόνα προκαλούν ασφυξία στην ίδια τη δηµοκρατική νοµιµότητα. Κι όλα αυτά με φόντο τη Βουλή. Ξέρετε, το ναό της Δημοκρατίας. Εκεί όπου με τον νόμο 2254/1994 κυρώθηκε από τη χώρα μας «η σύμβαση για την απαγόρευση της ανάπτυξης, παραγωγής, αποθήκευσης και χρήσης χημικών όπλων – και καταστροφής αυτών».
Εννοείται ότι στο πεδίο των σχολίων μπορείτε να καταθέσετε τη γνώση σας για τα δακρυγόνα, όπως και τη δική σας εμπειρία.
Εσείς, πόσα δακρυγόνα φάγατε; Ένα; Ένα δεν φτάνει…
Διαβάστε περισσότερα
– Jacob Petry, Alfred Schrempf Chemical Mace (Direkt Verlag, Eschborn, 1977)
– Ben Alofs, «More than tear gas», Αμστερνταμ 1988
– Hλίας Ψυχογιός, Δημόσιαι Συναθροίσεις (Αθήνα, 1979). Ο «πατέρας» των ελληνικών ΜΑΤ αναλύει, τις «απόλυτες» τακτικές για τη βίαιη διάλυση «οχλοκρατικών συναθροίσεων». Φυσικά, υπάρχει και ένα ειδικό section, αφιερωμένο στα δακρυγόνα. Σνιφ…
– Gerry Northam «Shooting in the dark» (Λονδίνο, 1988)