Protagon A περίοδος

Δημοκρατία και δημοσιογραφία

Πριν τη δημοσιονομική κρίση αλλά και την έκρηξη του ίντερνετ στη χώρα μας, την εποχή που ολόκληρη η Ελλάδα ήταν καθηλωμένοι μπροστά στη TV για να παρακολουθήσει το βραδινό δελτίο, πολλοί δημοσιογράφοι ήταν όσο ισχυροί ήταν και οι υπουργοί.

Μόδεστος Σιώτος

Πριν τη δημοσιονομική κρίση αλλά και την έκρηξη του ίντερνετ στη χώρα μας, την εποχή που ολόκληρη η Ελλάδα ήταν καθηλωμένοι μπροστά στη TV για να παρακολουθήσει το βραδινό δελτίο, πολλοί δημοσιογράφοι ήταν όσο ισχυροί ήταν και οι υπουργοί. Πολιτικές καριέρες, που χτίζονταν επί δεκαετίες, μπορούσαν να καταστραφούν μέσα σε μερικά λεπτά ενώ δημοσιογράφοι που σήμερα «καταγγέλλουν» τις ιδιωτικές και δημόσιες σπάταλες των προηγούμενων ετών, τότε εκθείαζαν τις πολιτικές επιλογές των εκάστοτε κυβερνήσεων που «μας έβαλαν στο ευρώ» και «έκαναν τους Ολυμπιακούς αγώνες». Εκείνα τα χρόνια η κοινή γνώμη τους πίστευε. Οι τηλεδημοσιογράφοι επιτελούσαν σωστά το ρόλο τους ως «οδηγητές γνώμης».

Το 2011, όμως, ο έλληνας δεν μένει καθηλωμένος μπροστά στα δελτία ειδήσεων. Όχι τόσο γιατί προτιμά να ενημερώνεται από το διαδίκτυο αλλά γιατί, όπως μας λέει και η 30χρονη ιδιωτική υπάλληλος, Παναγιώτα, «δεν τους αντέχει». Τι ακριβώς δεν αντέχει; «Την καθοδήγηση», μας λέει. Η Παναγιώτα, όπως και πολλοί άλλοι συμπολίτες μας, θεωρεί ότι ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής δημοσιογραφίας έχει πάψει προ πολλού να είναι ανεξάρτητη αφού «εξυπηρετεί συγκεκριμένα οικονομικά ή πολιτικά συμφέροντα». Την ρωτάω τί πιστεύει πως έχει αλλάξει στη δημοσιογραφία μέσα σε μία δεκαετία ώστε να πιστεύει κάτι τέτοιο:« Νομίζω πως σε αυτούς δεν άλλαξε κάτι.  Μάλλον και τότε τον ίδιο ρόλο επιτελούσαν. Απλά τότε δεν το καταλαβαίναμε. Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, μαζί με την πτώση της ελληνικής οικονομίας έπεσαν και οι μάσκες, είτε αυτές είναι στη Βουλή είτε στη δημοσιογραφία».

Είναι αλήθεια πως υπάρχουν πάνελ και δελτία ειδήσεων που δεν υπηρετούν αυτό που ονομάζουμε «αντικειμενική δημοσιογραφία». Προβάλλονται συγκεκριμένες ειδήσεις με συγκεκριμένο τρόπο και, πολύ πιθανόν, για συγκεκριμένους λόγους. Σε αυτό συμφωνούν και αρκετοί επιστήμονες επικοινωνιολόγοι, οι οποίοι αναφέρουν ότι «είναι απόλυτα φυσιολογικό σε ένα πολιτικο-οικονομικό σύστημα να υπάρχουν οδηγητές γνώμης που να προσπαθούν να επηρεάσουν τη κοινή γνώμη». Μάλιστα, τονίζουν πως «πολλές φορές κοινή γνώμη και οδηγητές έχουν τάυτιση απόψεων». Τι συμβαίνει, όμως, όταν δεν υπάρχει ταύτιση;

Σε μία δημοκρατία ο καθένας είναι ελεύθερος να διατυπώνει την άποψη του. Δεν έχει σημασία αν είναι δημοσιογράφος ή πολιτικός ή ένας απλός πολίτης. Όταν, όμως, τα Μέσα γυρνούν τη πλάτη στον ενημερωτικό τους ρόλο και προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τη προνομιακή τους θέση για να περάσουν πολιτικά μηνύματα σε ένα ολόκληρο λαό, υπάρχει πρόβλημα και για τη κοινωνία και για το θεσμό της Δημοκρατίας. Διότι οι δημοσιογράφοι οφείλουν πρώτα απ’ όλα να υπηρετούν τους αναγνώστες/θεατές τους. Και, σύμφωνα με τους τελευταίους, υπάρχουν αρκετοί δημοσιογράφοι που δεν το κάνουν.