Ήταν τέτοιες μέρες πέρσι, όταν είχα γράψει ότι ο Μπουτάρης σόκαρε ξανά τους «πατριώτες». Αφορμή, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης να μετονομαστεί πλατεία της πόλης σε «Πλατεία Δυρραχίου». Την ημέρα των εγκαινίων, ομάδα «αγανακτισμένων πολιτών» φώναξε συνθήματα και ούρλιαξε για τον «προδότη» τον Μπουτάρη που «δίνει στις πλατείες μας αλβανικά ονόματα». Τα ΜΑΤ τους εμπόδισαν να φτάσουν ως τον Μπουτάρη και τους συγκεντρωμένους, κυρίως μετανάστες από την Αλβανία που ζουν στην περιοχή. Λίγες μόλις μέρες μετά, όμως, ή καλύτερα λίγες νύχτες, αφού τη νύχτα συνέβη, το μνημείο βεβηλώθηκε, η αλβανική σημαία αφαιρέθηκε, και οι «αγανακτισμένοι» άλλη μια φορά «θριάμβευαν». Εδώ είναι Βαλκάνια, εξάλλου, δεν είναι παίξε-γέλασε.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ίδια τελετή επαναλήφθηκε, αυτή τη φορά, στο Δυρράχιο. Κεντρική πλατεία του μεγαλύτερου λιμανιού της γείτονας, μετονομάστηκε σε «Πλατεία Θεσσαλονίκης». Ο Μπουτάρης, που παραβρέθηκε στην τελετή, εκτός των άλλων, τιμήθηκε και ανακηρύχθηκε «επίτιμος δημότης». Κάποιος τον αποκάλεσε «ο κύριος έξω από τα Βαλκανικά ήθη». Η καλύτερη προσφώνηση, πιστεύω. Η τελετή κύλησε απολύτως ομαλά. Από τα ΜΜΕ της Αλβανίας έμαθα ότι δεν παραβρέθηκαν αστυνομικές δυνάμεις. Κανείς δεν είχε απειλήσει με επεισόδια. Για εκδήλωση τέτοιου είδους, και στα Βαλκάνια, ενθαρρυντικό. Αλλά, ας μην ξεχνάμε, εδώ είναι Βαλκάνια. Προπάντων, δεν το ξέχασαν οι έμποροι του μίσους, της μισαλλοδοξίας, του «πατριωτισμού». Τούτη τη φορά, ήταν στο Δυρράχιο, αντί της Θεσσαλονίκης. Αντιγράφοντας πιστά τα «ιδεολογικά τους αδέλφια» στην Ελλάδα, με τη σειρά τους, νύχτα και αυτοί, βεβήλωσαν το μνημείο που στήθηκε στην πλατεία. Εννοείται αφαίρεσαν και τη σημαία. Πιστή αντιγραφή των «αδελφών» τους. Απεχθέστατα τόσο ίδιοι.
Μια το ένα μια το άλλο, όλο και κάτι θα συμβεί και τα Βαλκάνια αντί να πάνε ένα βήμα παραπέρα κάνουν δυο πίσω. Παράγουν περισσότερο μίσος και έχθρα, απ’ όσο είναι σε θέση να καταναλώσουν. Οι ΑνΕλ, διαβάζω, διαμαρτύρονται έντονα επειδή ένα σουπερμάρκετ στη Θράκη βάζει στα ράφια και ταμπέλες στην τουρκική γλώσσα, για να προσανατολιστούν καλύτερα οι πελάτες. Σοκ! Ευαίσθητη περιοχή. Πώς τολμάς να βοηθάς τους πελάτες σου να βρουν καλύτερα τα προϊόντα σου; Αντεθνικό! Προδότες! Νέα τάξη πραγμάτων! Διάβημα. Και όταν την προηγούμενη εβδομάδα, παρακολουθώντας τον σχηματισμό της σουηδικής κυβέρνησης, άκουσα για το υπουργείο «Νορδικής Συνεργασίας», αυτόματα, πολλά από αυτά μου ήρθαν στο μυαλό. Και όταν βλέπω ότι στο σουπερμάρκετ τα προϊόντα είναι γραμμένα σε όλες τις Σκανδιναβικές γλώσσες. Τα πάντα. Οι άνθρωποι εδώ χτίζουν γέφυρες, εμείς τοίχους. Πανύψηλους, δυνατούς, γκρίζους, κρύους, άκαμπτους. Πότε θα το σκεφτούμε κι εμείς αυτό; Πότε θα πάψουμε να βλέπουμε ο ένας τον άλλον, μόνο με δυσπιστία, με καχυποψία, με φθόνο; Πότε θα ψάξουμε να αναδείξουμε εκείνα που μας ενώνουν, παρακάμπτοντας τους τοίχους που μας χωρίζουν; Πότε θα κυριαρχήσουν στα Βαλκάνια οι Μπουτάρηδες; Να σοκάρουν τους «πατριώτες» πιο συχνά.