Μία από τις μεγαλύτερες εκρήξεις σε ειρηνική περίοδο σχεδόν ισοπέδωσε την Τρίτη το λιμάνι της Βηρυτού, αφήνοντας πολλές δεκάδες νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και τεράστιες καταστροφές στο μεγάλο τμήμα της πόλης.
Οι μαρτυρίες όσων επέζησαν, αλλά και τα βίντεο που ήλθαν στο φως δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία για τη σφοδρότητα της έκρηξης που οφειλόταν, όπως ανέφεραν οι Αρχές, σε μεγάλη ποσότητα εκρηκτικής ύλης που ήταν αποθηκευμένη σε κτίριο στο λιμάνι.
Ο μέχρι στιγμής επίσημος απολογισμός, από το υπουργείο Υγείας, κάνει λόγο για τουλάχιστον 78 νεκρούς και σχεδόν 4.000 τραυματίες. Οι Αρχές ήδη προειδοποιούν πως ο απολογισμός θα γίνει ακόμη βαρύτερος μέσα στην ημέρα. Σύμφωνα πάλι με τον λιβανέζικο Ερυθρό Σταυρό, όπως μετέδωσε το AFP, οι νεκροί είναι πάνω από 100 και οι τραυματίες πάνω από 4.000.
Οι αγνοούμενοι είναι ακόμη πολλοί ενώ η διακοπή ρεύματος και η καταστροφή σε νοσοκομεία που πρακτικά δεν μπορούν να δεχτούν άλλους τραυματίες δυσχεραίνουν δραματικά το έργο της διάσωσης.
Εως 300.000 άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς στέγη στη Βηρυτό μετά τις εκρήξεις που συγκλόνισαν το λιμάνι, δήλωσε από την πλευρά του ο κυβερνήτης της πρωτεύουσας Μαρουάν Αμπούντ, εκτιμώντας πως το κόστος των ζημιών θα ξεπεράσει τα 3 δισ. δολάρια και να φτάσει τα 5 δισ.
Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Χασάν Ντιάμπ αποκάλυψε ότι περίπου 2.750 τόνοι νιτρικού αμμωνίου βρίσκονταν επί έξι χρόνια στην αποθήκη του λιμανιού.
Το νιτρικό αμμώνιο εκρήγνυται όταν έλθει σε επαφή με τη φωτιά και εκλύει τοξικά αέρια. Είναι ουσία που χρησιμοποιείται στα λιπάσματα, αλλά και για την κατασκευή βομβών και επειδή είναι εύφλεκτο υλικό, απαιτείται ιδιαίτερη φροντίδα για την αποθήκευσή του
«Είναι απαράδεκτο το ότι φορτίο νιτρικού αμμωνίου βρισκόταν επί έξι χρόνια παρατημένο σε αποθήκη χωρίς μέτρα προφύλαξης», είπε ο Ντιάμπ ενώπιον του Ανώτερου Συμβουλίου Άμυνας της χώρας, που συγκλήθηκε εκτάκτως βράδυ της Τρίτης. Πρόσθεσε ότι «δεν θα αναπαυθούμε προτού βρούμε τον υπεύθυνο για αυτό που έγινε ώστε να λογοδοτήσει».
Τα ερωτήματα παραμένουν, για την ώρα, αναπάντητα: πώς και γιατί αφέθηκε μια τόσο επικίνδυνη ουσία σε ένα πολυσύχναστο σημείο;
Τι συνέβη
Η έκρηξη συνέβη λίγο μετά τις 18:00 της Τρίτης (τοπική και ώρα Ελλάδος).
Τα βίντεο δείχνουν να αναδύεται πυκνός καπνός από κτίριο στο λιμάνι ενώ φαίνονται και μικρές εκρήξεις που μοιάζουν (και μάλλον προέρχονται) από πυροτεχνήματα, τα οποία ήταν αποθηκευμένα στο λιμάνι.
Λίγο αργότερα ακολούθησε μια ισχυρότατη έκρηξη, το ωστικό κύμα της οποίας σάρωσε την πόλη προκαλώντας ζημιές σε ακτίνα μεγαλύτερη των 10 χιλιομέτρων. Η ισχύς ήταν τόσο μεγάλη ώστε ισοδυναμούσε με σεισμό 4,5 Ρίχτερ.
Ο ήχος έφτασε ως την Κύπρο, που απέχει πάνω από 230 χιλιόμετρα από τον Λίβανο.
Αμέλεια ή όχι;
Τα ακριβή αίτια της καταστροφής παραμένουν για την ώρα ασαφή. Πηγή προσκείμενη στις λιβανέζικες υπηρεσίες ασφαλείας δήλωσε πως πιθανόν οφείλονταν σε ηλεκτροσυγκόλληση που γινόταν για να κλείσει τρύπα στην αποθήκη όπου ήταν αποθηκευμένο το νιτρικό αμμώνιο.
Υπήρχε όμως δολιοφθορά; Ο Ντόναλντ Τραμπ φάνηκε να υποστηρίζει αυτή την εκδοχή, μιλώντας για «φρικτή επίθεση» στη Βηρυτό και για έκρηξη «μιας βόμβας κάποιου είδους» επικαλούμενος αξιωματούχους, ειδικούς και στρατηγούς. Ωστόσο, δύο αξιωματούχοι της κυβέρνησής του, που μίλησαν ανωνύμως, σημείωσαν πως τα πρώτα στοιχεία έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση του προέδρου των ΗΠΑ για τρομοκρατική ενέργεια.
Καταστροφή σε ώρα κρίσης
Το BBC σημειώνει ότι η καταστροφή δεν θα μπορούσε να έλθει σε χειρότερη ώρα για τον Λίβανο.
Από τη μία πλευρά η κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού, η οποία υπερφόρτωσε το σύστημα υγείας και, από την άλλη πλευρά, η οικονομική κρίση που έφερε ξανά στην επιφάνεια παλιούς διχασμούς. Κατά σύμπτωση μάλιστα, την Παρασκευή αναμένεται η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι το 2005.
Η σφοδρότητα της έκρηξης κατέστρεψε επίσης και το σιτάρι που ήταν αποθηκευμένο στο λιμάνι. Ο Λίβανος εισάγει μεγάλο μέρος των τροφίμων που έχει ανάγκη μια καταστροφή τέτοιας κλίμακας εκτιμάται ότι θα επιτείνει την επισιτιστική επισφάλεια για μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Ο χειρισμός της οικονομικής κρίσης (που ξεκίνησε πριν από την πανδημία) από την κυβέρνηση έχει προκαλέσει τις χειρότερες διαδηλώσεις των τελευταίων ετών. Πολλοί κατηγορούν την κυβερνώσα ελίτ π[ου έχει συσσωρεύσει πλούτο, χωρίς να ενδιαφερθεί να αλλάξει τη χώρα. Εν τω μεταξύ, ο πληθυσμός έχει να αντιμετωπίσει καθημερινές διακοπές ρεύματος, έλλειψη καθαρού και πόσιμου νερού και ένα προβληματικό σύστημα υγείας.
Παράλληλα, η ένταση με το Ισραήλ έχει ανέβει ξανά. Μια σειρά από περιστατικά έχουν ξαναφέρει σε αντιπαράθεση τη Χεζμπολάχ – ένα κράτος εν κράτει στο Λίβανο – με το Ισραήλ, το οποίο με τη σειρά του αρνείται κάθε σχέση με την έκρηξη.
Ανθρωπιστική και ιατρική βοήθεια έχουν δεσμευτεί, μεταξύ άλλων, να προσφέρουν η Γαλλία, η Βρετανία, η Ελλάδα, αλλά και το Ισραήλ. Τη βοήθειά τους προσέφεραν επίσης το Ιράν, που διατηρεί πολύ στενούς δεσμούς με τη Χεζμπολάχ, και η Σαουδική Αραβία.
