Στην πρώτη του μεγάλη συνέντευξη μετά την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας χρησιμοποιεί αυτό το βήμα για να διευκρινίσει κάποια πράγματα, τα οποία συχνά, με τις ταχύτητες που διεξάγεται η δημόσια συζήτηση παρεξηγούνται αλλά και να ξεδιπλώσει όλο το εύρος των ενεργειών της ελληνικής διπλωματίας, που φτάνει μέχρι το Νέο Δελχί!
Ο κ. Δένδιας μίλησε στην Αλεξάνδρα Φωτάκη και στα «Νέα Σαββατοκύριακο», σε μια συνέντευξη που έχει τίτλο «Η Ελλάδα δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο» και στην οποία τονίζει μεταξύ άλλων: «Οι διερευνητικές επαφές δεν είναι διαπραγματεύσεις και δεν έχουν ορισμένη ημερομηνία λήξεως. Το ζήτημα είναι εάν θα βρεθούν σημεία σύγκλισης στην οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της Υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου».
Αλλά ας πάμε στις παρεξηγήσεις.
Πρώτον, ο κ. Δένδιας υπενθυμίζει ότι δεν πρόκειται για «εκκίνηση» των διερευνητικών αλλά για «επανεκκίνηση».
«Δεν πρόκειται για εκκίνηση των διερευνητικών, αλλά για επανεκκίνηση. Την περασμένη Δευτέρα έλαβε χώρα ο 61ος γύρος. Είναι γεγονός ότι οι εν λόγω επαφές είχαν διακοπεί για σχεδόν πέντε χρόνια. Στη συνάντηση αυτή πιάσαμε το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει. Από την αρχή άλλωστε η Ελλάδα είχε θέσει ως κριτήριο για τη διεξαγωγή των επαφών αυτών μια αποκλιμάκωση σε βάθος χρόνου και την αποχή από προκλητικές ενέργειες. Δεν έλειψαν, βέβαια, μεμονωμένα περιστατικά. Αλλά, σε γενικές γραμμές, επικράτησε μια σχετική ηρεμία “επί του πεδίου”, η οποία επέτρεψε να αποδεχθούμε την πρόσκληση της τουρκικής πλευράς αρχικά και να συμφωνήσουμε στη συνέχεια στη διεξαγωγή ενός νέου γύρου στην Αθήνα, στο εγγύς μέλλον. Ομως να υπενθυμίσω ότι η αποκλιμάκωση θα πρέπει να είναι διαρκής», προειδοποιεί.
Δεύτερον, ο κ. Δένδιας λέει ότι η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων δεν συνδέεται με τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, στην οποία έχουν παραπεμφθεί οι ενδεχόμενες κυρώσεις κατά της Τουρκίας.
«Παρότι γίνεται συχνά η συγκεκριμένη σύνδεση στον δημόσιο λόγο, δεν είναι ακριβές κάτι τέτοιο και χαίρομαι που μου δίνετε τη δυνατότητα να το διευκρινίσω. Οι διερευνητικές δεν έχουν συνδεθεί με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου είναι ξεκάθαρα. Ο Υψηλός Εκπρόσωπος κ. Μπορέλ μαζί με την ΕΕ θα υποβάλουν μια έκθεση για το σύνολο των ευρωτουρκικών σχέσεων που θα περιλαμβάνει προτάσεις, με αρνητικό ή και θετικό πρόσημο, ανάλογα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Θα πρέπει, όμως, να καταστεί σαφές και το επαναλαμβάνω και πάλι ότι το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων στην Τουρκία δεν έχει αποκλειστικό χρονικό ορίζοντα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Με άλλα λόγια, δεν αρκεί η Τουρκία να επιδείξει καλή “διαγωγή” μόνο μέχρι τότε προκειμένου να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν αυτοαναιρούμενη», λέει.
Τρίτον, ο κ. Δένδιας αποσαφηνίζει —και εδώ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον— ότι στην πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή για την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και για τις επόμενες κινήσεις δεν μίλησε για «περιοχές ανατολικά της Κρήτης».
Λέει συγκεκριμένα:
«Οντας νομικός, είμαι πάντα ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις. Αλλο είναι να μιλάμε για περιοχές ανατολικά της Κρήτης και άλλο το ανατολικό κομμάτι της Κρήτης, στο οποίο αναφέρθηκα στη Βουλή. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που έχουμε τονίσει επανειλημμένα, τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και εγώ, είναι ότι η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, οπουδήποτε στην επικράτεια και οποτεδήποτε το κρίνει σκόπιμο. Βεβαίως, για να γίνει οποιαδήποτε επέκταση, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η σχετική τεχνική επεξεργασία, όπως η μελέτη χάραξης ευθειών γραμμών και το κλείσιμο των κόλπων, και η έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων».
Οι σχέσεις με την Ινδία
Στην ίδια συνέντευξη ο κ. Δένδιας δίνει μια επικαιροποιημένη διάσταση των διπλωματικών σχέσεων της Ελλάδας επί των ημερών του. Αναφέρεται μεν στις σχέσεις με τις αραβικές χώρες και το Ισραήλ, το οποίο θα επισκεφτεί την επόμενη εβδομάδα, αλλά σημειώνει ιδιαίτερα την προσέγγιση της Ινδίας, μιας πέραν των άλλων, πυρηνικής δύναμης.
«Κακώς, παραμελήσαμε για δεκαετίες τις σχέσεις μας με τη χώρα αυτή», λέει, για να προσθέσει:
«Η Ινδία είναι η μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο. Είναι η χώρα με τους περισσότερους μουσουλμάνους πολίτες μετά την Ινδονησία. Είναι επίσης μία ανερχόμενη πολιτική και οικονομική δύναμη, αλλά και μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική γεωγραφία της περιοχής και την επιρροή της Τουρκίας σε ορισμένα κράτη, είναι γεγονός ότι σε πολλά ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος οι θέσεις μας ταυτίζονται με αυτές της Ινδίας. Δυστυχώς, η τελευταία συνάντηση υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών έγινε το 2003. Τον περασμένο Οκτώβριο είχα μία τηλεδιάσκεψη με τον ινδό ομόλογό μου και συμφωνήσαμε να συναντηθούμε το συντομότερο δυνατό και όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, είτε στην Αθήνα είτε στο Νέο Δελχί. Η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην ανάπτυξη των σχέσεων με τους παραδοσιακούς εταίρους και συμμάχους της. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανοίγουμε τους ορίζοντές μας και να αναζητούμε νέους εταίρους».