Την ελπίδα ότι θα πραγματοποιηθεί εντός του έτους επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ρωσία για την προώθηση της διμερούς συνεργασίας, εξέφρασε τη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, τονίζοντας τη σταθερή θέση της Ελλάδας για την ανάγκη εξομάλυνσης των σχέσεων ΕΕ και Ρωσίας.
«Ενημέρωσα τον υπουργό για τις συζητήσεις στη Γενεύη για το Κυπριακό, αλλά και τα ευρύτερα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου. Υπογράμμισα τη βούληση της Ελλάδας για την προώθηση μιας ατζέντας ενός ειλικρινούς διαλόγου με την Τουρκία, όμως πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Και τόνισα και πάλι τη μεγάλη ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα υποστηρίξει το αναφαίρετο δικαίωμα στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων και το γεγονός ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, κάτι που ο υπουργός μού επανέλαβε και κατά τις σημερινές συζητήσεις μας», είπε ο κ.Δένδιας, συμπληρώνοντας ότι εξέφρασε στον ρώσο ομόλογό του την εκτίμησή του «για τη ρωσική προσήλωση στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας όσον αφορά το Κυπριακό».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός «ότι η Τουρκία αυτοπροβάλλεται ως διάδοχος της οθωμανικής κληρονομιάς, αλλά και ως ο ηγέτης των απανταχού μουσουλμάνων, μια πρακτική που δημιουργεί αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή» της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ συζήτηση έγινε και για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τον έλληνα υπουργό να εκτιμά ότι «η συμβολή της Ρωσίας στην προώθηση της σταθερότητας, ιδιαίτερα με την ιδιότητά της ως μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας και του Κουαρτέτου είναι τεράστιας σημασίας».
Ο κ. Δένδιας χαρακτήρισε «ειλικρινή και ανοιχτή» τη συζήτηση που είχαν για τις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας, οι οποίες «δεν βρίσκονται σε καλό επίπεδο κι αυτό μας δημιουργεί τεράστια ανησυχία, γιατί εμείς αποδίδουμε σημασία στην ύπαρξη αυτών των σχέσεων». Μάλιστα, ανέτρεξε στο παρελθόν, υπενθυμίζοντας ότι «η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ και Ρωσίας υπογράφηκε πριν από 27 χρόνια, κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στο νησί από το οποίο κατάγομαι, την Κέρκυρα και κατά μια περίεργη συγκυρία, αν και δεν είχα καμία ενασχόληση τότε με την πολιτική, ήμουν παρών στην τελετή αυτής της υπογραφής, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου».
«Επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης είναι η σχέση μεταξύ Ένωσης και Ρωσίας να επανέλθει στο επίπεδο που βρισκόταν και όχι να διολισθήσει σε περαιτέρω επιδείνωση», τόνισε ο Νίκος Δένδιας, προσθέτοντας: «Πιστεύουμε ότι η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης και παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η διατήρηση διαύλων επικοινωνίας και απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η ομαλοποίηση αυτών των σχέσεων. Αυτό είναι προς αμοιβαίο όφελος. Πιστεύουμε όμως ότι αυτό είναι και το συμφέρον της Ρωσίας, αφού η ΕΕ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της, ενώ αντιμετωπίζει, μαζί με την ΕΕ, κοινές προκλήσεις. Αυτό ήταν το πνεύμα της συμφωνίας που υπογράφτηκε στην Κέρκυρα πριν από τρεις δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, δεσμεύεται από τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της. Θα συνεχίσει όμως να τονίζει την ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης του διαλόγου και της δημιουργίας των συνθηκών, που θα επιτρέψουν σε ένα κλίμα αλληλοσεβασμού, την εξομάλυνση και μετά, σε δεύτερη φάση, την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Αυτό είναι και το μήνυμα, που θα μεταφέρει αύριο στους ευρωπαίους ομολόγους του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης».
Στον οικονομικό τομέα, όπως επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, υπάρχουν μεγάλες προοπτικές. «Μάλιστα, ξεκινάμε από ένα πολύ χαμηλό σημείο, διότι ιδιαίτερα από την ελληνική πλευρά το εμπόριο έχει συρρικνωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Συζητήσαμε τις προοπτικές ρωσικών επενδύσεων», είπε ο κ. Δένδιας, σημειώνοντας επίσης: «Είχα την ευκαιρία να τονίσω την τεράστια σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στον τουρισμό, ως έναν τομέα που συνδέει τις χώρες μας, αλλά έχει κι ένα πολύ μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον». «Εμείς, εδώ και μία εβδομάδα, έχουμε δηλώσει ότι είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε τους Ρώσους που θα ήθελαν να επισκεφθούν την Ελλάδα και έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ. Όμως, ζήτησα από τη ρωσική πλευρά να λειτουργήσουν εκ νέου οι αεροπορικές συνδέσεις μεταξύ των δυο χωρών. Επαναλαμβάνω το θέμα αυτό και στο δημόσιο λόγο, όπως το ζήτησα έντονα και κατ’ ιδίαν από τον κ. υπουργό», συμπλήρωσε ο Ν. Δένδιας.
Ερωτηθείς ειδικότερα για τους εμβολιασμένους με το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, o κ. Δένδιας επισήμανε ότι όλοι οι Ρώσοι που έχουν είτε εμβολιαστεί είτε έχουν αρνητικό τεστ 72 ωρών δεν θα αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την είσοδο ή τις διακοπές τους στην Ελλάδα, μια δήλωση που έτυχε έως τώρα μεγάλης προβολής από τα ρωσικά ΜΜΕ.
Τέλος, ο Ν. Δένδιας αναφέρθηκε και πάλι στους κοινούς ιστορικούς δεσμούς των δύο χωρών, όπως αποκαλύπτει και η περιοχή του Εύξεινου Πόντου, την οποία επισκέπτεται η ελληνική αντιπροσωπεία, καθώς «είναι στενά συνδεδεμένη με την ελληνική ιστορία εδώ και 2500 χιλιάδες χρόνια». «Και όπως είπε ο υπουργός, υπάρχει ευημερούσα ελληνική κοινότητα, την οποία θα έχω την ευκαιρία να συναντήσω αύριο στο Γκελεντζίκ και την Ανάπα», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών, θυμίζοντας ότι «γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και θα ήθελα και με αυτήν την ευκαιρία να εκφράσω στη Ρωσία την ευγνωμοσύνη μας για την ιδιαίτερη συνεισφορά της στην απελευθέρωση της πατρίδας μας».
«Οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών μας είναι ιστορικοί και πολυ-επίπεδοι. Άλλωστε, ευελπιστούμε να πραγματοποιηθούν φέτος όσες περισσότερες εκδηλώσεις είναι δυνατόν στο πλαίσιο του Έτους Ιστορίας Ελλάδας – Ρωσίας για να υπογραμμιστεί αυτή η σχέση. Σήμερα συζητήσαμε εκτενώς για τις προοπτικές εμβάθυνσης των σχέσεων μας σε διάφορους τομείς, χτίζοντας πάνω στις συζητήσεις, που είχαμε το περασμένο φθινόπωρο στην Αθήνα, αλλά και στις επαφές του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον ομόλογό του Μιχάηλ Μισούστιν, ο οποίος μας έκανε την τιμή να παρευρεθεί στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από το 1821», κατέληξε ο υπουργός Εξωτερικών.
Λαβρόφ: Η Ελλάδα σημαντικός εταίρος μας στην ΕΕ
Από την πλευρά του, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών θύμισε ότι πρόκειται για την τέταρτη συνάντηση των δύο ομολόγων Ελλάδας και Ρωσίας και οι επαφές έχουν τακτικό χαρακτήρα, πράγμα που «βοηθά να εξασφαλιστεί και να επιβεβαιωθεί ο φιλικός χαρακτήρας των ελληνορωσικών σχέσεων».
«Η Ελλάδα είναι ένας από τους σημαντικούς εταίρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ευρώπη. Φέτος, ο ελληνικός λαός γιόρτασε μια σημαντική ημερομηνία, τα 200 χρόνια από την έναρξη του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα. Μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι αυτή είναι μια κοινή μας γιορτή. Η Ρωσία, χωρίς υπερβολή, συνέβαλε ιδιαίτερα στην απόκτηση της ανεξαρτησίας από την Ελλάδα, συνέβαλε στη διαμόρφωση της κρατικής της υπόστασης. Οι παραδόσεις της φιλίας και της αμοιβαίας βοήθειας είναι δοκιμασμένες στο χρόνο, ο σεβασμός και η αμοιβαία συμπάθεια αποτελούν μια σταθερή βάση των διμερών δεσμών στη σύγχρονη εποχή», σημείωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, τονίζοντας ότι παρά τις δυσκολίες από την επιδημιολογική κατάσταση, η συνεργασία Ελλάδας – Ρωσίας συνεχίζει να αναπτύσσεται σταδιακά, με τη συμβολή του εποικοδομητικού πολιτικού διαλόγου σε υψηλό και υψηλότατο επίπεδο. Σύμφωνα με τον κ. Λαβρόφ, «σήμερα εξετάσαμε την πρόοδο στην εφαρμογή των συμφωνιών, που επιτεύχθηκαν από τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Β.Πούτιν και τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυρ. Μητσοτάκη, καθώς και τις αποφάσεις που συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού της Ρωσικής Ομοσπονδίας Μ.Μισούστιν με τον Κυρ. Μητσοτάκη στις 24 Μαρτίου και την τηλεφωνική τους συνομιλία στις 5 Μαΐου».
Αναφερόμενος στο Κυπριακό ο Σεργκέι Λαβρόφ είπε: «Η ρωσική θέση συνίσταται στην ανάγκη εξεύρεσης διευθέτησης βάσει των υφιστάμενων ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία προϋποθέτουν διαπραγματεύσεις με σκοπό τη δημιουργία μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας. Αυτή είναι η εντολή που καθοδηγεί τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και εκείνους στους οποίους ανέθεσε συγκεκριμένα να χειριστούν το Κυπριακό. Έχουμε ήδη εκφράσει τη θέση μας επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια, όταν ενεργοποιήθηκαν οι προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, η οποία έγκειται στο ότι θα ήταν ιδανικό να μεταβιβαστούν τα ζητήματα των εγγυήσεων ασφαλείας στη δικαιοδοσία των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Θα έχουμε αυτό ως αφετηρία μας στα περαιτέρω βήματά μας. Είμαστε έτοιμοι, εάν το επιθυμούν τα μέρη, να καταβάλουμε προσπάθειες διαμεσολάβησης προς την κατεύθυνση, θα το υπογραμμίσω για άλλη μια φορά, των αρχών που ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Ως προς τις σχέσεις Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο ρώσος υπουργός επισήμανε ότι «οι σχέσεις μας διέρχονται όχι τους καλύτερους καιρούς», υποστηρίζοντας ότι δεν είχε η Ρωσία την πρωτοβουλία «να ξεκινήσει το σπιράλ των κυρώσεων, που ξετυλίγεται από τις Βρυξέλλες». «Επιβεβαιώσαμε την ετοιμότητά μας για εποικοδομητικό διάλογο με την ΕΕ, αλλά αποκλειστικά βάσει των αρχών της ισότητας, του αμοιβαίου σεβασμού και του υπολογισμού των συμφερόντων ο ένας του άλλου και όχι βάσει μονομερών παράνομων απαιτήσεων», είπε ο κ. Λαβρόφ, εκτιμώντας ότι όλες οι εντάσεις και συγκρούσεις σε Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Ανατολική Μεσόγειο, Λιβύη, Συρία και Υπερκαυκασία «μπορούν να επιλυθούν αποκλειστικά με πολιτικά και διπλωματικά μέσα επί των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και χωρίς να επιτραπεί η αντιπαράθεση».
Σύμφωνα με τον Σεργκέι Λαβρόφ, συζητήθηκαν τρόποι συνεργασίας για την καταπολέμηση της εξάπλωσης της πανδημίας του κορονοϊού και τη διασφάλιση της επιδημιολογικής ασφάλειας των πολιτών και συμφωνήθηκε να ξεπεραστούν οι αρνητικές συνέπειες της πανδημίας στην πρακτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Επιβεβαιώθηκε το αμοιβαίο ενδιαφέρον για την επέκταση των σχέσεων, την υλοποίηση κοινών έργων στο εμπόριο και τις επενδύσεις, τον επιστημονικό, ενεργειακό τομέα και την επανάληψη των τουριστικών ροών. Υποστηρίχθηκε, δε, η σύγκληση των ομάδων εργασίας της Μικτής Ελληνορωσικής Διυπουργικής Επιτροπής Οικονομικής, Βιομηχανικής, Επιστημονικής και Τεχνικής Συνεργασίας, ώστε να συνέλθει σε ολομέλεια το συντομότερο δυνατό εφέτος.
Ο ρώσος υπουργός αναφέρθηκε και στις πολιτιστικές και ανθρωπιστικές ανταλλαγές που αναπτύσσονται θετικά και συμφώνησε ότι το Κοινό Έτος Ιστορίας που υλοποιείται φέτος υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν και του Πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη θα δώσει επιπλέον ώθηση στις επαφές μεταξύ των ανθρώπων, ενώ η υλοποίηση περισσότερων από 120 εκδηλώσεων, «θα συμβάλει στην εδραίωση της εμπιστοσύνης και της αμοιβαίας κατανόησης, της φιλίας μεταξύ των λαών μας».
«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα των συνομιλιών και από το γεγονός ότι οι έλληνες εταίροι είναι καταρχήν διατεθειμένοι να προωθήσουμε περαιτέρω τη διμερή συνεργασία σε διάφορους τομείς», κατέληξε ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών.