Μηνύματα προς την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία απέστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά την τοποθέτησή του στην Ολομέλεια για τον Προϋπολογισμό του 2021.
Σχετικά με την Τουρκία, ο υπουργός ανέφερε: «Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει καταστήσει σαφές ότι θα επιθυμούσαμε μια διαχρονική σχέση καλής γειτονίας, βασισμένη στον πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο». Και ξεκαθάρισε: «Παραμένουμε πάντα ανοιχτοί σε διάλογο αλλά στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου» και τόνισε πως «η τουρκική Κυβέρνηση οφείλει να αποδείξει εμπράκτως ότι προσυπογράφει το διάλογο στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και αυτή η επιλογή της Τουρκίας θα πρέπει να έχει διάρκεια. Να μην είναι ευκαιριακή. Να συνιστά χαρακτηριστικό επιλογής πολιτικής, όχι σημαία ευκαιρίας».
Ο κ. Δένδιας κατέστησε σαφές πως η στάση της Ελλάδας «δεν υπαγορεύεται από την οποιαδήποτε τιμωρητική διάθεση. Υπαγορεύεται από τη συνταγματική υποχρέωση υπεράσπισης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Και εκπτώσεις δεν χωρούν ανεξαρτήτως υπουργού, ανεξαρτήτως κυβερνήσεως, ανεξαρτήτως στάσης άλλων χωρών, ανεξαρτήτως στάσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανεξαρτήτως στάσης οιουδήποτε…».
Ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ακόμη ότι «η Τουρκία του 21ου αιώνα αλλάζει ριζικά. Αναβιώνει ο εθνικισμός, συνδυάζεται πλέον με έναν έντονο αναθεωρητισμό, έναν νέο-οθωμανικό έντονο ισλαμισμό, με εμφανή αποκλίνουσα πορεία από τις δυτικές αξίες, όπως η Δημοκρατία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και ο σεβασμός του κράτους Δικαίου».
Ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας σε όλη την περιοχή και στην «υποδαύλιση του θρησκευτικού φανατισμού στην καρδιά της Ευρώπης, την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, την προσπάθεια διεμβολισμού του ΝΑΤΟ, την απόπειρα δημιουργίας μιας νέας τουρκικής “Γιάλτας”, την απειλή με πόλεμο κατά κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ εάν ασκήσει το δικαίωμά του για επέκταση των χωρικών του υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, δικαίωμα που αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, την στρατιωτικοποίηση ως μέθοδο επίλυσης διαφορών, η μετατροπή μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς σε τεμένη».
Σχετικά με τη στάση της ΕΕ στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής, ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι «ουδέποτε ισχυρίστηκε η κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι υπαγορεύουμε στα υπόλοιπα 26 κράτη – μέλη και εκείνα υπακούουν. Γίνεται μια σκληρή διαπραγμάτευση, από τις ομάδες εργασίας, τα Υπουργικά Συμβούλια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» και τόνισε πως «θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στη λήψη αποφάσεων για την Τουρκία. Ομως θα συνεχίσουμε την προσπάθεια, σταθερά με υπομονή, με επιμονή.
» Η ΕΕ αρχίζει να αντιλαμβάνεται αλλά αργεί, διστάζει και μερικές φορές οπισθοδρομεί» παρατήρησε. «Οφείλει όμως η Ευρώπη να συνειδητοποιήσει την γεωπολιτική της ευθύνη. Να αντιληφθεί την ευθύνη της για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα, για την ασφάλεια όλων των πολιτών της έναντι εξωτερικών απειλών. Για την προάσπιση του κράτους Δικαίου, και του ευρωπαϊκού κεκτημένου που είναι το θεμέλιο αυτού του μοναδικού εγχειρήματος στην ιστορία της ανθρωπότητας».
Και κατέληξε: «Η ΕΕ δημιουργήθηκε για να εξαλείψει από την Ευρώπη τον πόλεμο. Δεν μπορεί να εμφανίζεται ότι ανέχεται την απειλή πολέμου κατά μελών της ευρωπαϊκής οικογένειας. Ποιου οπλικού συστήματος το εξαγωγικό αποτύπωμα υπερβαίνει το αποτύπωμα της προάσπισης του Διεθνούς Δικαίου».
Σε ερωτήσεις του κοινοβουλευτικού εκπρόσωπο του ΚΙΝΑΛ Ανδρέα Λοβέρδου, αλλά και του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνου Χήτα «γιατί οι βουλευτές της ΝΔ όλο το προηγούμενο διάστημα είχαν θέσει ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για απόφαση κυρώσεων στην Τουρκία από την ΕΕ» απάντησε ότι «χρειάζεται τεράστια προσπάθεια προκειμένου να πειστούν και τα 26 μέλη κράτη γιατί χρειάζεται ομοφωνία για να επιβληθούν κυρώσεις. Το πώς σκέφτομαι το ξέρετε γιατί έχουμε τακτικές ενημερώσεις. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός είχαν απόλυτη γνώση το που πήγαιναν τα πράγματα. Δεν υπήρξε ψευδαίσθηση. Το γνωρίζαμε, θα θέλαμε κάτι καλύτερο, αλλά δεν εξεπλάγην καθόλου από τα κράτη που εξέφρασαν αυτές τις αντιδράσεις. Τις είχαμε εξατομικεύσει πολύ καιρό πριν».
Σχετικά με τις αντιδράσεις της Τουρκίας στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, ο Νίκος Δένδιας ανέφερε πως «η Τουρκία φαίνεται να μην αντιλαμβάνεται και σας διαβάζω την ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ που αναφέρει “απορρίπτουμε την προκατειλημμένη και παράνομη προσέγγιση που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 10ης Δεκεμβρίου”, αυτή είναι η τουρκική απάντηση και δεν υπάρχει καμία έκφραση τουρκικής αποδοχής ή έστω αντίληψης.Λυπούμαι. Θα ήταν καλύτερα η Τουρκιά να είχε καταλάβει».
Οι σχέσεις με ΗΠΑ και Ρωσία
Ο υπουργός επισήμανε ακόμη ότι οι ΗΠΑ «φαίνεται να αντιλαμβάνονται διαυγέστερα» σε σχέση με την Ευρώπη που καθυστερεί και «αξιοποιούν το γεωπολιτικό τους βάρος έναντι της Τουρκίας, ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα των εξοπλισμών. Οπως γνωρίζετε, αυτή την εβδομάδα εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από το Κογκρέσο το νομοσχέδιο που προβλέπει επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία εντός 30 ημερών, λόγω της προμήθειας του γνωστού συστήματος των S-400».
Αναφερόμενος στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, ο κ. Δένδιας, σημείωσε την άκρως επιτυχή συνεργασία με τον απερχόμενο υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, που είχε ως αποτέλεσμα την ανανέωση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας και την περαιτέρω αναβάθμιση του ρόλου της Σούδας, αλλά και την είσοδο της Αλεξανδρούπολης στον κοινό αμυντικό σχεδιασμό. Επισήμανε την ξεκάθαρη θέση που εξέφρασε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών κατά και την τελευταία Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, όπου στιγμάτισε τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας, «μια τοποθέτηση Αμερικανού υπουργού στο ΝΑΤΟ που δεν είχε ξανασυμβεί», όπως είπε.
Σχετικά με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο υπουργός είπε πως «οι μέχρι τώρα τοποθετήσεις του σε ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος και οι ανακοινωθείσες επιλογές του επιτελείου του, μας δίνουν το δικαίωμα να αισιοδοξούμε ακόμη περαιτέρω για τις προοπτικές των ελληνοαμερικανικών σχέσεων».
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε και στην αναθέρμανση των σχέσεων με τη Ρωσία λέγοντας πως «η επιτυχής επίσκεψη του κ. Λαβρόφ στην Αθήνα, απετέλεσε σημαντικό βήμα προς τον κοινό στόχο της επανεκκίνησης των ελληνο-ρωσικών σχέσεων. Σημειώνω την καθαρή τοποθέτησή του για το αυτονόητο κατά το Διεθνές Δίκαιο δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια στο Αιγαίο. Ο κ. Λαβρόφ διέλυσε έναν ιστορικό μύθο».
Κύπρος, Βαλκάνια και Μέση Ανατολή
Αναφορικά με το Κυπριακό, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως «ο μόνος τρόπος να λυθεί είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, επί τη βάσει των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της πλήρους εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου. Εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση σε στενή συνεργασία και απόλυτη σύμπνοια με την κυπριακή κυβέρνηση».
Σχετικά με τα Βαλκάνια ανέφερε ότι «προωθούμε και υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων επί τη βάσει της Πρωτοβουλίας της Θεσσαλονίκης και της σχετικής αιρεσιμότητας».
Τέλος, ο υπουργός αναφέρθηκε στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που έχει σχεδιαστεί λέγοντας ότι «με την Κίνα προσβλέπουμε στην ανάπτυξη των ήδη στενών οικονομικών μας σχέσεων» και πρόσθεσε: «Διευρύνουμε μια νέα αρχιτεκτονική, η οποία φτάνει μέχρι την Ινδία. Διευρύνουμε τις διμερείς και τριμερείς μας σχέσεις, καθώς και το συμβατικό πλαίσιο σε κρίσιμους τομείς όπως η άμυνα και η οικονομία με χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, ο Λίβανος, το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, το Μπαχρέιν, το Ομάν», ενώ έχουμε δημιουργήσει συναντιλήψεις για θέματα με την Αλγερία, το Μαρόκο, αλλά και την Τυνησία, είμαστε παρόντες στον Καύκασο».