Το αποτύπωμα της μόδας στο περιβάλλον είναι τρομερό. Μπορεί αυτή η πραγματικότητα να ανατραπεί; Πολλοί φοβούνται πως όχι. Ωστόσο εννέα σχεδιαστές από πέντε ηπείρους υποστηρίζουν πως είναι εφικτό. Προτείνοντας μια σειρά από λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινότητές τους, δείχνουν τι μπορούμε να μάθουμε από τη γνώση των αυτόχθονων και πώς μπορεί να εργαστεί κανείς μέσα στο όρια των φυσικών πηγών.
Στο πλαίσιο της COP26, γράφει στον Guardian η συντάκτρια μόδας Ταμσίν Μπλάνσαρντ, ζητήθηκε από τους εννέα σχεδιαστές να συμμετάσχουν σε μια σειρά από online workshops και συζητήσεις με θέματα σχετικά με τη προσαρμογή, την ανθεκτικότητα και τη φύση, που διοργάνωσε το Fashion Open Studio (μια πρωτοβουλία της Fashion Revolution) σε συνεργασία με το Βρετανικό Συμβούλιο. Μάλιστα, όσοι βρίσκονται στη Γλασκώβη αυτές τις ημέρες (4-11 Νοεμβρίου) μπορούν να πάρουν μέρος σε διάφορες εκδηλώσεις ή να δουν προηγούμενες και να μάθουν περισσότερα για προγραμματισμένα workshops στη διεύθυνση fashionopenstudio.com/events. Οι σχεδιαστές που συμμετέχουν είναι οι εξής:
Bora Studio, Νεπάλ
Ο οίκος slow-fashion Bora Studio παράγει οικολογικά ενδύματα και δημιουργήθηκε από τη Μίνα Γκουρούνγκ. Η λέξη «μπόρα» στα νεπαλέζικα σημαίνει σακιά από γιούτα. Χρησιμοποιούνται από τους αγρότες για τη μεταφορά των σπόρων και για τη συλλογή των καρπών (μάλιστα, δεν υπάρχει σπίτι στο Νεπάλ που δεν έχει κάπου ένα τέτοιο σακί) και είναι 100% βιοδιασπώμενα. Η Γκουρούνγκ τα ανακυκλώνει φτιάχνοντας τα κομμάτια των συλλογών της ενώ τα τελευταία τρία χρόνια συνεργάζεται με κοινότητες Νεπαλέζων σε προγράμματα φυσικής βαφής.
Sindisho Khumalo, Νότια Αφρική
Η δημιουργός του οίκου Sindisho Khumalo είναι σχεδιάστρια υφασμάτων με έδρα το Κέιπ Τάουν. Η Σίντισο Κουμάλο σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Κέιπ Τάουν, εργάστηκε στο γραφείο του βρετανογκανέζου αρχιτέκτονα σερ Ντέιβιντ Ατζάγιε και έκανε το μάστερ της στο τμήμα Textile Futures του Central Saint Martins. Εμπνευσμένη από τη μητέρα της, που ήταν πολιτική ακτιβίστρια κατά του απαρτχάιντ, η Κουμάλο ενδιαφέρεται για τις αναπαραστάσεις μαύρων γυναικών από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι τη δεκαετία του 1980. Κάθε της ρούχο αφηγείται μια ιστορία για την Αφρική, και τη γυναικεία ενδυνάμωση. Συνεργάζεται στενά με ΜΚΟ, κάνει εργαστήρια στη Νότια Αφρική και τη Μπουρκίνα Φάσο, που παράγουν μοναδικά χειροποίητα υφάσματα για τις συλλογές της. Απασχολεί γυναίκες από την Ignite Dignity, ΜΚΟ που φροντίζει θύματα σωματεμπορίας και εκμετάλλευσης. Συνεργάζεται επίσης με ένα εργαστήρι στη Μπουρκίνα Φάσο, που παράγει υφάσματα από κάνναβη, οργανικό βαμβάκι και ανακυκλωμένα υλικά, οι παραγγελίες του οποίου από 40 μέτρα πριν από έξι χρόνια έχουν αυξηθεί φέτος σε 1000μ.
Garcia Bello, Αργεντινή
Δημιουργός του Garcia Bello στην επαρχία Τιέρα ντελ Φουέγκο (Γη του Πυρός) είναι η Τζουλιάνα Γκαρσία Μπέλο απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Μπουένος Αϊρες (FADU). O οίκος ειδικεύεται σε μεθόδους ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης άχρηστων υλικών σε συνδυασμό με ανεπεξέργαστο βιοδιασπώμενο βαμβάκι. Τα κομμάτια της συλλογής, ανθεκτικά και με πολύ μικρό αποτύπωμα, είναι κοινά για όλα τα φύλα και τα μεγέθη τους προσαρμόζονται σε όλους τους σωματότυπους.
Rahemur Rahman, Μπαγκλαντές
Ο οίκος Rahemur Rahman επαναπροσδιορίζει τον όρο «made in Bangladesh». Με τα υφάσματα και τα σχέδια των ρούχων του, ο γεννημένος στο Λονδίνο Ράχμαν αφηγείται ιστορίες της Νότιας Ασίας αναμειγνύοντας την ιστορία και την παράδοση με τη φαντασία, και παίζοντας με σχέδια και υφές δημιουργεί μοναδικά κομμάτια «για ανθρώπους που βλέπουν έγχρωμα όνειρα». Απόφοιτος του Central Saint Martins, ο Ράχμαν χρησιμοποιεί αποκλειστικά φυσικές ίνες βαμμένες επίσης φυσικά με την παραδοσιακή μέθοδο Wax and Resist dye του Μπαγκλαντές, οι οποίες αποσυντίθενται πλήρως σε 10-20 χρόνια από τη στιγμή που πετάγονται. Συνεργάζεται με την World Fair Trade Organization, είναι μέλος των World Crafts Council, Aranya Crafts, και εμπνέεται από υφάσματα της Δυτικής Βεγγάλης της προαποικιακής εποχής, που υπάρχουν σε βρετανικά μουσεία.
Toton, Ινδονησία
Ο οίκος Toton ιδρύθηκε στην Τζακάρτα το 2012 από τους Τοτόν Τζάνιουαρ και Χάριο Μπάλιταρ και δεσμεύεται να συνεργάζεται με ντόπιους χειροτέχνες για τη διατήρηση της πλούσιας φύσης, της παράδοσης και της κουλτούρας της Ινδονησίας και των μεθόδων που τους έχουν κληροδοτήσει προηγούμενες γενιές, με στόχο τη μείωση την περιβαλλοντικής καταστροφής, που προκαλούν οι μεγάλες βιομηχανίες και η ασυνείδητη χρήση τοξικών ουσιών. Το 2017 ο οίκος άρχισε να χρησιμοποιεί ανακυκλωμένο ύφασμα ντένιμ και έκτοτε χρησιμοποιούν αποκλειστικά υλικά από απόβλητα.
Vimbai Natasha Naomi, Ζιμπάμπουε
Μοντέλο της Βιμπάι Μουπφουρούτσα
Ο οίκος Vimbai Natasha Naomi ιδρύθηκε από την Βιμπάι Μουπφουρούτσα, η οποία πειραματίζεται προσεκτικά με τη χρήση υφασμάτων και ρούχων, που έχουν πεταχτεί. Δίνοντας νέα ζωή σε ανεπιθύμητα ρούχα και υφάσματα η designer θέλει να προτρέψει τη βιομηχανία της μόδας, από τους κατασκευαστές μέχρι τους καταναλωτές, να υιοθετήσουν βιώσιμες μεθόδους, όπως η ποιότητα έναντι της ποσότητας, η εκτίμηση των ανθρώπων έναντι του κέρδους, και η ανακύκλωση με αγορές μεταχειρισμένων ειδών. Δουλεύει με γυναίκες από υποβαθμισμένες κοινότητες, τις οποίες διδάσκει πώς μπορούν να φτιάχνουν νέα υφάσματα από παλιά και να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν βιώσιμες πρακτικές για να μειώσουν τα απόβλητα και τη ρύπανση στις κοινότητές τους.
Iro Iro, Ινδία
Το ερώτημα, που απασχολούσε την Μπάβια Κοένκα όταν ίδρυε τη φίρμα της Iro Iro, ήταν γιατί κάτι τόσο οικολογικό και φυσικό, όπως τα ρούχα και η μόδα, να είναι τόσο ρυπογόνο και επιβλαβές για το περιβάλλον. Η απάντησή της είναι μια επιχείρηση, που χρησιμοποιεί χειροποίητα υφάσματα από ανακυκλωμένα υλικά. Η Κοένκα συνεργάζεται με άλλες επιχειρήσεις ανακυκλώνοντας τα απόβλητά τους και δίνει δουλειά σε 20 οικογένειες σε ένα χωριό κοντά στη Τζαϊπούρ, που τα μεταποιούν. Κάθε κομμάτι της συλλογής της είναι μοναδικό και δίνει νέα ζωή στις παραδοσιακές τεχνικές της πατρίδας της ενώ επίσης στηρίζει μια οικογένεια υφαντουργών.
Bhukram, Ταϊλάνδη
Με τη δημιουργία της μπράντας Bhukram, η Πιλάν Τάισουανγκ αφηγείται στα ρούχα της ιστορίες για τον τρόπο ζωής της κοινότητας Φου Φαν και το φυσικό της περιβάλλον. Η τεχνική των κεντημάτων αντανακλά τις σχέσεις των μελών της κοινότητας μεταξύ τους και με τους ξένους, με τους ανθρώπους και τη φύση. Τα χρώματα είναι φυσικά, αντανακλούν τη φύση της Φου Φαν, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής και την μετάδοση της γνώσης από γενιά σε γενιά. Πολλές από τις αποφάσεις κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού των συλλογών λαμβάνονται εκεί και τα έσοδα πάνε επίσης στις τσέπες των ντόπιων.
Huner, Τουρκία
Η Huner είναι μια μάρκα αξεσουάρ με έδρα την Κωνσταντινούπολη, που χρησιμοποιεί ανακυκλωμένα πανιά ιστιοπλοϊκών. Η δημιουργός της εταιρείας Χουνέρ Αλντεμίρ είναι απόφοιτος του τμήματος Fashion Design του Ινστιτούτου Pratt στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Αν και η πρώτη ύλη των πανιών είναι ίνες άνθρακα με πλαστική επικάλυψη η μετατροπή τους σε ανθεκτικές τσάντες και άλλα αξεσουάρ υπόσχεται πολύ πιο μακρόχρονη χρήση από την αρχική που είναι περιορισμένη (τα πανιά χάνουν τις ιδιότητές τους γρήγορα και πρέπει να αντικατασταθούν).