Ο Μπόρις Τζόνσον το παίζει σκληρός και δηλώνει πως στην περίπτωση που οι Συντηρητικοί κερδίσουν την εκλογική αναμέτρηση της 12ης Δεκεμβρίου, μετά την ολοκλήρωση του Brexit, για την είσοδο των ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία θα απαιτείται η επίδειξη διαβατηρίου και η συμπλήρωση μιας ηλεκτρονικής αίτησης, τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν ταξιδέψουν.
Πολλοί, ωστόσο, στην πατρίδα του, συμπεριλαμβανομένων και των Financial Times, υπογραμμίζουν πως ο Τζόνσον, εφόσον αναδειχθεί τελικά νικητής –όλα (εδώ) δείχνουν ότι θα τα καταφέρει–, θα πρέπει να αντιμετωπίσει εκ νέου τους ευρωπαίους πολιτικούς και να φέρει εις πέρας μια σκληρή και εν δυνάμει ταπεινωτική για τον ίδιο και για την πατρίδα του διαπραγμάτευση για τη σύναψη μιας εμπορικής συμφωνίας με την ΕΕ.
Ο βρετανός πρωθυπουργός εμφανίζεται σίγουρος πως η Βρετανία θα αποχωρήσει τελικά από την ΕΕ έως το τέλος του επόμενου μήνα και έως το τέλος του 2020, μέσα σε έντεκα μήνες δηλαδή, θα έχει συναφθεί και η συμφωνία που θα διέπει τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών, δίχως να χρειαστεί να παραταθεί η μεταβατική περίοδος. Ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός Μάικλ Χεζελτάιν, ωστόσο, έκανε λόγο για «μεγάλη αυταπάτη» ενώ ο σερ Αϊβαν Ρότζερς, ο πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στην ΕΕ, προειδοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα για «την κρίση που θα αντιμετωπίσουμε τα Χριστούγεννα», όχι τα φετινά αλλά του 2020.
Οι επικριτές του Μπόρις Τζόνσον υποστηρίζουν πως στην περίπτωση που επιστρέψει στη Ντάουνινγκ Στριτ, η Βρετανία θα έρθει αντιμέτωπη με μια ακόμη πολιτική και οικονομική κρίση στο πλαίσιο, πάντα, του Brexit. Γιατί πρόθεση του βρετανού πρωθυπουργού είναι η αποδέσμευση της χώρας του από τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ. Το απέδειξε, δηλώνοντας την προηγούμενη εβδομάδα πως η Βρετανία θα εφαρμόσει διαφορετική πολιτική από τις Βρυξέλλες, όσον αφορά την παροχή κρατικών ενισχύσεων σε προβληματικές εγχώριες βιομηχανίες.
Ειδικοί, ωστόσο, στο διεθνές εμπόριο, προειδοποιούν ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να αλλοιώσει τους «ισότιμους όρους ανταγωνισμού» πάνω στους οποίους θα οικοδομηθεί η όποια εμπορική συμφωνία με την ΕΕ. Ο Τζόνσον υποστήριξε ότι η Βρετανία θα μπορεί να απολαμβάνει ευρεία αυτονομία όσον αφορά το εμπόριο και τις σχετικές ρυθμίσεις, τόσο για τα αγαθά όσο και τις υπηρεσίες, ενώ συγχρόνως θα είναι σε θέση να εφαρμόζει όποια μεταναστευτική πολιτική επιθυμεί, δίχως, ωστόσο, αυτό να επηρεάσει αρνητικά τη δυνατότητα πρόσβασης στην ευρωπαϊκή αγορά.
Αλλά «αυτό είναι προφανώς αναληθές», εξήγησε ο Αϊβαν Ρότζερς, μιλώντας στο πανεπιστήμιο της Γλασκόβης. Επισήμανε ταυτόχρονα όυι, θέτοντας μια νέα προθεσμία για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, ο βρετανός πρωθυπουργός κατέστησε πιο πιθανό το ενδεχόμενο οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε μια κακή για τη Βρετανία συμφωνία.
Μπορεί, όμως, να επιτευχθεί μια όποια συμφωνία έως τον Δεκέμβριο του 2020; Ο Ντέιβιντ Χένιγκ πρώην εμπορικός διαπραγματευτής της Βρετανίας το θεωρεί απίθανο. Αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης προειδοποιούν ότι οι Βρυξέλλες και η Βρετανία πρακτικά έχουν στη διάθεσή τους μόλις πέντε μήνες για να καταλήξουν σε μια συμφωνία, λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που απαιτείται για τον έλεγχο, τη μετάφραση και την επικύρωσή της.
Χρειάστηκαν, για παράδειγμα, τέσσερις μήνες και δέκα ημέρες για την προετοιμασία ενός προσχεδίου μιας εμπορικής συμφωνίας προς επικύρωση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ιαπωνίας, ούτως ώστε να ελεγχθεί και να μεταφραστεί στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Ο Μισέλ Μπαρνιέ, επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ δηλώνει πως ο διαθέσιμος χρόνος είναι «εξαιρετικά λίγος» ενώ «η πρώτη στιγμή της αλήθειας» θα έρθει το καλοκαίρι του 2020. Στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν εξελιχθούν όπως ευελπιστεί η Ντάουνινγκ Στριτ, ο Μπόρις Τζόνσον έχει διορία έως την 1η Ιουλίου να ζητήσει την παράταση της μεταβατικής περιόδου.
Στοχος της Ευρώπης είναι μια συμφωνία που δεν θα προβλέπει την επιβολή δασμών και ποσοστώσεων στα αγαθά, αλλά δεν αναφέρει πολλά για τις υπηρεσίες, γεγονός απόλυτα κατανοητό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει πλεόνασμα ύψους 110 δισεκατομμυρίων στο ισοζύγιο αγαθών έναντι της Βρετανίας, η οποία, ωστόσο, έχει το πλεόνασμα, εδώ και μια δεκαπενταετία, στο ισοζύγιο υπηρεσιών. Σε κάθε περίπτωση, τα ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν είναι πολλά (κρατικές ενισχύσεις, εργασιακά, περιβάλλον, φορολογία) και σίγουρα κάθε κράτος μέλος της ΕΕ θα έχει τις δικές του απαιτήσεις. Δύσκολα, λόγου χάρη, θα αποδεχτούν οι Πολωνοί περιορισμούς στην ελεύθερη μετακίνηση προσώπων και οι Ολλανδοί να μην ψαρεύουν στα χωρικά ύδατα της Βρετανίας.
Ανεξάρτητα, οπότε, από όσα λέει ο Μπόρις Τζόνσον, κάθε άλλο παρά βέβαιο πρέπει να θεωρείται πως θα επιτευχθεί, τελικά, μια συμφωνία έως το τέλος της επόμενης χρονιάς. Τα σενάρια, οπότε, σε αυτήν την περίπτωση είναι δύο: ή θα αναγκαστεί να ζητήσει την παράταση της μεταβατικής περιόδου (ακόμα και έως το 2022) ο βρετανός πρωθυπουργός, οδηγώντας, ωστόσο, τη χώρα του σε κατάσταση «υποτέλειας» και το κόμμα του σε εμφύλιο πόλεμο με τον ίδιο να χάνει, φυσικά, την πρωθυπουργία ή θα επιστρέψει για ακόμη μία φορά το φάντασμα του No Deal, της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ δίχως καμιά συμφωνία.