Το πολιτικό σκέλος του θέματος ερμηνεύεται από τον τόπο όπου έγιναν οι δηλώσεις: η επίσκεψη του προεδρικού συμβούλου Εϊμος Χόχσταϊν στο Κίεβο αναδεικνύει τους φόβους των Αμερικανών τόσο για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία όσο και για την ασφάλεια της ίδιας της Ουκρανίας. Το κοινωνικό σκέλος ερμηνεύεται από την ουσία των δηλώσεων του αμερικανού αξιωματούχου: τον εφετινό χειμώνα οι Ευρωπαίοι θα κρυώσουν και ίσως υπάρξουν και θύματα, αφού «παίζονται ζωές στην Ευρώπη» λόγω των ενεργειακών προβλημάτων.
Και ποια ακριβώς είναι αυτά τα ενεργειακά προβλήματα;
Η Ευρώπη εισέρχεται στη χειμερινή περίοδο με χαμηλά αποθέματα φυσικού αερίου και έχοντας απέναντί της τους Ρώσους που απειλούν με μειωμένη προσφορά σε μία περιοχή πάγιας ζήτησης. Κατά τον Χόχσταϊν, η Ρωσία έχει συμβάλει και στη διαμόρφωση των υψηλών τιμών φυσικού αερίου, σε αυτό δηλαδή που αποκαλεί κρίση φυσικού αερίου. «Εάν έχετε έναν πραγματικά κρύο χειμώνα, έως τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο ίσως εξαντλήσετε τα αποθέματά σας. Και επ’ αυτού προβληματίζομαι» είπε στους Financial Times το περασμένο Σάββατο κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Κίεβο.
Οι φόβοι μας, είπε ο Χόχσταϊν, δεν αφορούν μόνο την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, «κάποια γεωπολιτικά παίγνια», αλλά την πραγματικότητα: «Διακυβεύονται ζωές».
Ο Χόχσταϊν είναι βετεράνος της αμερικανικής διοίκησης σε θέματα ενεργειακής ασφαλείας καθώς έχει υπηρετήσει ως σύμβουλος του Τζο Μπάιντεν κατά την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα. Οσον αφορά την παρούσα διοίκηση Μπάιντεν, ο Χόχσταϊν διορίστηκε τον περασμένο μήνα στο υπουργείο Εξωτερικών σε πόστο ανάλογο, μάλιστα με συγκεκριμένη εντολή να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι από την επικείμενη λειτουργία του αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Για τις ΗΠΑ, αυτοί οι κίνδυνοι μεταφράζονται σε οικονομική υπονόμευση της Ουκρανίας, την οποία ο αγωγός παρακάμπτει και της στερεί έσοδα από τα λεγόμενα τέλη διαμετακόμισης. Ο Nord Stream 2, ένα πρότζεκτ 11 δισ. δολαρίων, θα μεταφέρει 55 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην Ευρώπη ετησίως και αναμένεται να ξεκινήσει πριν από το τέλος του έτους.
Ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας Gazprom, γράφουν οι FT, έχει δηλώσει ότι έχει εκπληρώσει με συνέπεια όλα τα μακροπρόθεσμα συμβόλαιά του με τους ευρωπαίους αγοραστές, έχει όμως αντιμετωπίσει κριτική για την άρνησή του να διαθέσει πρόσθετο φυσικό αέριο σε περίοδο περιορισμένων προμηθειών. Και σε ό,τι αφορά τις υψηλές τιμές του αγαθού, ο ίδιος ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αυτές οφείλονται σε μεθοδεύσεις της Κομισιόν που είχε πιέσει για τιμολόγηση «με βάση την αγορά».
Η ευρωπαϊκή στροφή στο δόγμα της «πράσινης ανάπτυξης», όπως και η πανδημία, συνετέλεσαν στην απότομη πτώση της εφετινής ευρωπαϊκής παραγωγής φυσικού αερίου και, συνεπώς, στην αύξηση της ζήτησης. Στελέχη της διεθνούς ενεργειακής αγοράς έχουν προειδοποιήσει ότι οι τιμές μπορεί να παραμείνουν αυξημένες τον χειμώνα, σε σημείο που ορισμένες βιομηχανίες να χρειαστεί να περιορίσουν την παραγωγή. Αλλο καταστροφικό αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση των οικιακών λογαριασμών.
Αν και οι ΗΠΑ πολέμησαν τη λειτουργία του ρωσικού αγωγού, η κυβέρνηση Μπάιντεν κατέληξε σε συμφωνία με τη Γερμανία τον περασμένο Ιούλιο. Το Βερολίνο αναγκάστηκε να δεσμευτεί ότι θα επιβάλει κυρώσεις Ρωσία αν το Κρεμλίνο χρησιμοποιήσει τον αγωγό σαν όπλο εναντίον της Ουκρανίας ή τρίτων (συμμάχων του ΝΑΤΟ). Το συγκεκριμένο ντιλ ΗΠΑ και Γερμανίας επέκριναν η Ουκρανία και η Πολωνία κυρίως, λέγοντας ότι δεν παρέχει ξεκάθαρες εγγυήσεις, τόσο για τη ροή του φυσικού αερίου όσο και για την ασφάλειά τους. Ετσι ο Χόχσταϊν πήγε στο Κίεβο με σκοπό να τους καθησυχάσει.