Μέρα με τη μέρα πληθαίνουν οι εκτιμήσεις για τον πραγματικό λόγο της απουσίας της Ελλάδας από τη διεθνή σύνοδο του Βερολίνου για τη Λιβύη. Κοινός παρανομαστής όλων αυτών των εκτιμήσεων, ο ρόλος της Τουρκίας που ουσιαστικά έβαλε «βέτο» στους οικοδεσπότες Γερμανούς προκειμένου να αποκλειστεί η Ελλάδα.
Με τις αντιστάσεις της Καγκελαρίας έναντι των τουρκικών απαιτήσεων να έχουν εκμηδενιστεί, λόγω Προσφυγικού, (σ.σ. αποκαλυπτικές ήταν οι δηλώσεις Μέρκελ και άλλων κορυφαίων αξιωματούχων της γερμανικής κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα), ήταν εύκολο για την τουρκική διπλωματία να επιβάλει τις επιθυμίες της.
Κάπως έτσι ήρθε και η δήλωση «συμπάθειας» από την εκπρόσωπο της Καγκελαρίας (εδώ) περί… «κατανόησης» για το «θεμιτό ενδιαφέρον και την ανησυχία» της Ελλάδας, που δεν προσκλήθηκε στη σύνοδο, σε αντίθεση με χώρες όπως το Κογκό.
- Διαβάστε επίσης: Κοτζιάς: η κυβέρνηση έπρεπε να είχε κάνει χρήση του βέτο
Την Πέμπτη, σε δηλώσεις στον ραδιοφωνικό σταθμό «Θέμα FM», η πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, δεν δίστασε να μιλήσει για εκβιασμό της Γερμανίας από την Τουρκία.
«Πιθανή αιτία του αποκλεισμού της Ελλάδας ήταν ο εκβιασμός της Γερμανίας από την Τουρκία», είπε, καθώς στο «ζύγισμα» συμφερόντων του Βερολίνου τόσο εν όψει της συνόδου της Κυριακής όσο και συνολικότερα, η μη παρουσία του Ελλάδας στη διάσκεψη ήταν η καλύτερη και συνάμα η ευκολότερη επιλογή.
«Αυτό που με ενοχλεί», συνέχισε η κυρία Μπακογιάννη, «είναι η συμπεριφορά της Γερμανίας, που έχει τόσο παθιασμένα στο παρελθόν ταχθεί υπέρ του ευρωπαϊκού ιδεώδους, και τώρα συμπεριφέρεται με μεγάλη διπλωματική και πολιτική απρέπεια προς την Ελλάδα».
Οπως υπογράμμισε ωστόσο, η «απρέπεια» αυτή δεν θα μείνει αναπάντητη από την Αθήνα, καθώς -όπως σημείωσε – πρόκειται για «ένα θέμα που θα έχει συνέχεια στην ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Το συμπέρασμα που προκύπτει αβίαστα είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση και προσωπικά ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας δεν επιθυμούσαν σε καμία περίπτωση να διακινδυνεύσουν μία σύγκρουση Ελλάδος -Τουρκίας κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου που ενδεχομένως θα έθετε εν αμφιβόλω την επίτευξη του στόχου της: μια ειρηνευτική συμφωνία διαρκείας στη Λιβύη.
Και αυτό με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών, όλοι οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη έχουν ήδη συμφωνήσει σε ψήφισμα για την τήρηση του εμπάργκο όπλων που έχουν κηρύξει τα Ηνωμένα Εθνη (την ώρα βέβαια που η Τουρκία δηλώνει ανοικτά ότι στέλνει στρατιώτες, μισθοφόρους τζιχαντιστές και στρατιωτικό υλικό στην κυβέρνηση της Τρίπολης υπό τον Σαράζ).
Σε κάθε περίπτωση η γερμανική κυβέρνηση απέφυγε συνειδητά να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις για τον λόγο που απέρριψε το αίτημα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να συμμετάσχει στη διάσκεψη για τη Λιβύη την Κυριακή.
Η «εύκολη», τυπική απάντηση που δόθηκε, ήταν ότι η Ελλάδα δεν συμμετέχει επειδή δεν ασκεί κάποια επιρροή στα δρώμενα στη βορειοαφρικανική χώρα.
Στο ίδιο πλαίσιο εντασσόταν και η δήλωση του εκπροσώπου του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο συμφωνίας για την ΑΟΖ των δύο χωρών στη Μεσόγειο ΔΕΝ συνιστά αντικείμενο της διάσκεψης την Κυριακή.
Για να… χρυσώσει μάλιστα το χάπι, ο εκπρόσωπος επανέλαβε πολλές φορές ότι τα θαλάσσια σύνορα θα πρέπει να χαράσσονται σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας και όχι από δύο κράτη σε βάρος τρίτων. Με άλλα λόγια, το γεγονός ότι η Ελλάδα αισθάνεται ότι τα συμφέροντα της πλήττονται από τη συμφωνία Ερντογάν -Σαράζ δεν την καθιστά εμπλεκόμενο μέρος στα εσωτερικά της Λιβύης.
Ετσι, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η Deutsche Welle, κριτήριο επιλογής ήταν τα κράτη και οι οργανισμοί που θα συμμετέχουν την Κυριακή στη διάσκεψη, να διαδραματίζουν είτε ανοιχτά, είτε παρασκηνιακά, κάποιο ρόλο εντός της Λιβύης.
Η Αίγυπτος και οι Ιορδανία για παράδειγμα τροφοδοτούν τις δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ με όπλα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με κινεζικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).
Από τη Ρωσία, που επίσης στηρίζει τον Χαφτάρ, έχουν έρθει από τον περασμένο Σεπτέμβριο ως και 1000 μισθοφόροι της παραστρατιωτικής ρωσικής Ομάδας Βάγκνερ, ενώ η πρόσκληση προς την Τουρκία δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι αυτό τον μήνα έχει στείλει στη Λιβύη στρατιωτικούς για την εκπαίδευση των δυνάμεων της κυβέρνησης στην Τρίπολη.
Σύμφωνα με τον Guardian, η τουρκική εμπλοκή είναι πολύ μεγαλύτερη, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες έχουν φθάσει στη Λιβύη γύρω στους 2.000 τζιχαντιστές μαχητές (περισσότερα για το θέμα εδώ) που δραστηριοποιούνταν μέχρι τώρα στα μέτωπα της Συρίας, πολεμώντας για τα τουρκικά συμφέροντα.