Αντίθετοι με την πρόταση Μπάιντεν για άρση της πατέντας των εμβολίων είναι αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες, που ζητούν από τις ΗΠΑ να επιτρέψει την εξαγωγή εμβολίων σε αναπτυσσόμενες χώρες.
Η Ανγκελα Μέρκελ, μετά το τέλος της διάσκεψης κορυφής της ΕΕ στο Πόρτο, είπε ότι η προσωρινή άρση των πνευματικών δικαιωμάτων δεν είναι η λύση που θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα στην προμήθεια των εμβολίων και ζήτησε, αντί αυτής, αύξηση της παραγωγής των εμβολίων.
Οι ειδικοί λένε ότι ενδέχεται να χρειαστούν χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση του θέματος και να μην αντιμετωπιστεί έτσι η άμεση ανάγκη παρασκευής περισσότερων δόσεων με πιο γοργούς ρυθμούς.
Η Μέρκελ συνέχισε τονίζοντας: «Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε την δημιουργικότητα και την καινοτομία των εταιρειών και για αυτό χρειαζόμαστε προστασία της πατέντας των εμβολίων».
Η ίδια ζήτησε άμεση αύξηση των αδειών για την παρασκευή των εμβολίων σε πολλές χώρες και πρόσθεσε ότι τώρα που ένα μεγάλο ποσοστό του αμερικανικού πληθυσμού έχει εμβολιαστεί, είναι ώρα η Ουάσινγκτον να επιτρέψει τις εξαγωγές πρώτων υλών και εμβολίων. «Η Ευρώπη πάντα εξήγε μεγάλο μέρος της παραγωγής της στον υπόλοιπο κόσμο και αυτό θα έπρεπε να είναι το σύνηθες».
Ο γάλλος πρόεδρος συμφώνησε με την καγκελάριο λέγοντας ότι το θέμα «δεν είναι στην πραγματικότητα η πνευματική ιδιοκτησία. Είναι δυνατόν να δώσουμε πνευματική ιδιοκτησία σε εργαστήρια που δεν γνωρίζουν πώς να παρασκευάσουν (τα εμβόλια) και δεν θα τα παρασκευάσουν αύριο; Το βασικό ζήτημα για την αλληλεγγύη, είναι η διανομή των δόσεων. Ζητώ από τις ΗΠΑ να άρουν την απαγόρευση εξαγωγών εμβολίων και πρώτων υλών», είπε και πρόσθεσε ότι θα έπρεπε να είναι δυνατόν να αρθεί και η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων σε περιορισμένο βαθμό, όσον αφορά τα εμβόλια.
Ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είπε ότι η άρση της πατέντας δεν είναι το μαγικό ραβδί για τις φτωχές χώρες αλλά η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει συγκεκριμένες προτάσεις των ΗΠΑ για το θέμα.
Η ΕΕ έχει εξάγει περίπου 200 εκατ. δόσεις μέχρι στιγμής, αντίστοιχες του αριθμού που έχει χορηγήσει στους πολίτες της, σύμφωνα με την Κομισιόν. Αντίθετα, οι ΗΠΑ έχουν εξάγει ελάχιστες δόσεις, σημειώνουν οι Financial Times.
Οι ηγέτες της ΕΕ είχαν επίσης συζήτηση με τον Ναρέντρα Μόντι, τον πρωθυπουργό της Ινδίας, αλλά στα πρακτικά δεν αναφέρονται οι πατέντες. Η Ινδία και η Νότια Αφρική ηγούνται της καμπάνιας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου να καταργηθούν οι πατέντες για τα εμβόλια του κορονοϊού και τις πρώτες τους ύλες.
Με την πρόταση Μπάιντεν, άλλες φαρμακευτικές θα μπορούν να παρασκευάσουν εμβόλια χωρίς τον φόβο παραβίασης των πνευματικών δικαιωμάτων.
Ο Μαρκ Ρούτε, πρωθυπουργός της Ολλανδίας, είπε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες διστάζουν να στηρίξουν την πρόταση του αμερικανού προέδρου. «Το παράδοξο είναι ότι μπορεί να δημιουργηθούν θέματα που θα δυσκολεύουν την αύξηση της παραγωγής των εμβολίων. Η άρση των πατεντών μπορεί να διασπάσει την παγκόσμια προμηθευτική αλυσίδα των εμβολίων».
Η Γερμανία, έδρα της BioNTech, αντιτίθεται στην άρση της πατέντας, ενώ αντιθέτως η Ιταλία συμφωνεί με την πρόταση του Μπάιντεν.
Τα εμβόλια που χρησιμοποιούν την τεχνολογία mRNA, όπως των Pfizer/BioNTech και Moderna, χρησιμοποιούν 280 πρώτες ύλες, που προμηθεύονται από 19 χώρες.
Ενα άλλο ζήτημα είναι ότι η πρόσβαση στις πατέντες δεν σημαίνει και απόκτηση της γνώσης για την παρασκευή των εμβολίων. Περίπου 80 με 100 πατέντες εμπλέκονται στη δημιουργία ενός εμβολίου με την τεχνολογία mRNA, και ακόμα και η πρόσβαση σε όλες, δεν προσφέρει την τεχνογνωσία για την παρασκευή του. Για να γίνει αυτό, πρέπει να γνωρίζουν οι επίδοξοι παρασκευαστές το know how και να διαθέτουν την τεχνολογία του, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο.
Προς το παρόν, μόνο η αμερικανική εταιρεία Moderna παραιτήθηκε των πνευματικών δικαιωμάτων της για το εμβόλιό της τον περασμένο Οκτώβριο, αλλά καμία άλλη φαρμακευτική εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει μέχρι σήμερα ότι θα προσπαθήσει να «αντιγράψει» το σκεύασμά της.