O χρόνος για τη προσωποποίηση των υπευθύνων της πολύνεκρης τραγωδίας στο Μάτι μετρά αντίστροφα καθώς πλέον -μετά τις μαρτυρικές καταθέσεις- οι εισαγγελείς Ηλίας Ζαγοραίος και Βαρβάρα Γνεσούλη που έχουν αναλάβει να φέρουν εις πέρας τη σχετική έρευνα, στρέφονται στο αρχείο των επικοινωνιών στελεχών της Πυροσβεστικής προκειμένου να καταλήξουν σε συγκεκριμένα πρόσωπα που με τους χειρισμούς – ή τις παραλείψεις τους- οδήγησαν στο θάνατο 94 ανθρώπους.
Μέσα στις επόμενες ημέρες και έως την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου αναμένεται να κληθούν να καταθέσουν ως ύποπτοι -πια- τέλεσης σημαντικών αδικημάτων κορυφαία στελέχη της Περιφέρειας, της Πολιτικής Προστασίας, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και των δήμων.
Δεν αποκλείεται μάλιστα, πρόσωπα που κλήθηκαν ως μάρτυρες κατά την προκαταρκτική διαδικασία, να εμφανιστούν εκ νέου ενώπιον των εισαγγελικών αρχών με την ιδιότητα του υπόπτου αυτή τη φορά.
Ενδεικτικό του πόσο υποτιμήθηκε η σοβαρότητα της κατάστασης την 23η Ιουλίου, αλλά και των εγκληματικών χειρισμών και της χαλαρότητας που επικράτησε στις τάξεις των υψηλόβαθμων της Πυροσβεστικής τις πρώτες κρίσιμες ώρες της φωτιάς στο Νέο Βουτζά, είναι το γεγονός ότι παρά τα όσα προβλέπει ο κανονισμός εσωτερικής λειτουργίας του Π.Σ., ούτε ο αποπεμφθείς αρχηγός ούτε ο επιχειρησιακός υπαρχηγός δεν ανέλαβαν την ευθύνη συντονισμού της επιχείρησης, ενώ ο προϊστάμενος του επιτελείου φέρεται να μετέβη στο Μάτι όταν πια οι φλόγες είχαν φθάσει στη θάλασσα.
Για τον επίσης παραιτηθέντα επικεφαλής της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Καπάκη ούτε λόγος, καθώς την ώρα που οι πύρινες γλώσσες κατέστρεφαν τα πάντα στο πέρασμά τους στο Μάτι φθάνοντας λίγο πριν τον λιμένα Ραφήνας, εκείνος παραθέριζε σε κοντινό νησί χωρίς ούτε καν να σκεφτεί ότι συντρέχει λόγος παρουσίας του στο κέντρο συντονισμού για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.
Οι εισαγγελείς Ζαγοραίος και Γνεσούλη εμφανίζονται αποφασισμένοι να απαγγείλουν κατηγορίες έως τις 8 Σεπτεμβρίου. Στο πλαίσιο της έρευνας θα κληθούν να καταθέσουν ως ύποπτοι κορυφαία στελέχη της Περιφέρειας, της Πολιτικής Προστασίας, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και των δήμων
Ενα άλλο σκοτεινό σημείο της τραγωδίας που εξετάζεται με ιδιαίτερη προσοχή από τους εισαγγελικούς λειτουργούς, είναι η καταδικαστική για πολλά από τα θύματα -όπως αποδείχθηκε- απόφαση για το κλείσιμο της Μαραθώνος και της εκτροπής της κυκλοφορίας προς την παραλιακή ζώνη της Ραφήνας (Κόκκινο Λιμανάκι, Μάτι).
Η οδηγία που δόθηκε σε όσους κινούνταν στην Λ. Μαραθώνος (με κατεύθυνση τη Νέα Μάκρη) να εισέλθουν στον αδιέξοδο λαβύρινθο της περιοχής στο Μάτι, ουσιαστικά αποτέλεσε ταφόπλακα για δεκάδες από τα θύματα της τραγωδίας.
Υπό τα δεδομένα αυτά ο καταλογισμός ευθυνών, η απαγγελία κατηγοριών και η άσκηση προσωποποιημένων ποινικών διώξεων αποτελούν πλέον μονόδρομο για τις εισαγγελικές αρχές.
Ηδη στο πλαίσιο της προκαταρκτικής μάρτυρες έκαναν λόγο για σημαντικές και καθοριστικές για την έκβαση της κατάστασης στην περιοχή αποκλίσεις στον χρόνο ανταπόκρισης επικεφαλής αξιωματικών της Πυροσβεστικής.
Οι εισαγγελείς φέρεται να έχουν στην κατοχή τους ένορκες καταθέσεις που «καίνε» υψηλόβαθμους αξιωματικούς, οι οποίοι το απόγευμα της 23ης Ιουλίου βρίσκονταν στο συντονιστικό κέντρο του Π.Σ., στο Χαλάνδρι.
Επιπλέον, σύφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», στη διάθεσή τους έχουν και στοιχεία από ηλεκτρονικές επικοινωνίες, που αποδεικνύουν ότι μόλις 20 λεπτά μετά την έναρξη της πυρκαγιάς οι επικεφαλής της Πυροσβεστικής είχαν ειδοποιηθεί τηλεφωνικά και με γραπτά μηνύματα sms από τους υφισταμένους τους για την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν τα απαιτούμενα αντανακλαστικά για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Σε κάθε περίπτωση όλα αναμένεται να ξεκαθαρίσουν από την επεξεργασία του ψηφιακού ίχνους που αφήνει κάθε πυροσβεστικό όχημα στα μόνιτορ του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου καθώς και από την άρση απορρήτου στα κινητά τηλέφωνα των αρμόδιων αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος. Με τον τρόπο αυτό κάθε απόπειρα συγκάλυψης ευθυνών και «μαγειρέματος» των στοιχείων – πληροφοριών που έχουν καταγραφεί στο Συντονιστικό, θα πέσει στο κενό.
Ενα ακόμα στοιχείο που αξιζει να υπογραμμιστεί σε σχέση με τον καταλογισμό των ευθυνών της τραγωδίας, είναι επίσης ότι για τη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου στην Ανατολική Αττική υπάρχει νομικό προηγούμενο, που δεν είναι άλλο από τη δικαστική απόφαση για τις φονικές πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007.
Οπως γράφει η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», σύμφωνα με τον Αρειο Πάγο οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής έπρεπε τότε να έχουν ενημερωθεί από σειρήνες και μεγάφωνα ότι η φωτιά τούς απειλεί, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 108 του Νόμου 4249/2014 την ευθύνη απομάκρυνσής τους έχουν οι κατά τόπους δήμαρχοι και σε περίπτωση που επηρεάζονται πάνω από ένας δήμοι η απόφαση λαμβάνεται από τον αρμόδιο περιφερειάρχη.
Την εν λόγω δικαστική απόφαση επικαλούνται οι συγγενείς δύο εκ των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς, που κατέθεσαν την πρώτη μήνυση στην Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας, όπου μεταξύ άλλων κάνουν λόγο για 12 εγκληματικές αμέλειες τη «Μαύρη Δευτέρα» της 23ης Ιουλίου, αντίστοιχες με αυτές που διαπιστώθηκαν στις πυρκαγιές της Ηλείας.