Συντονισμένες ήταν, όπως φαίνεται, οι απειλές τόσο του πρωθυπουργού όσο και του προέδρου της Τουρκίας ότι, αν η Ευρώπη εξακολουθήσει να πιέζει τη χώρα τους, η Αγκυρα θα «απαντήσει» ανοίγοντας τα σύνορα στα εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες που φιλοξενεί στο έδαφός της.
Σε ομιλία του σε γυναικείες οργανώσεις την Παρασκευή ο Ταγίπ Ερντογάν δεν αρκέστηκε σε μηνύματα για την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών αλλά έσπευσε να προειδοποιήσει -και να απειλήσει- σε υψηλούς τόνους την ΕΕ: «Μην μας πιέζετε, μην μας απειλείτε. Αν προχωρήσετε ακόμα περισσότερο με τις αποφάσεις σας, οι πύλες των συνόρων θα ανοίξουν».
Πρόσθεσε ακόμη: «Τρία εκατομμύρια πρόσφυγες είναι στην Τουρκία κι εμείς τους δίνουμε τροφή. Τι θα συμβεί αν ανοίξει τις πύλες η Τουρκία;»
Συνέχισε λέγοντας ότι «ούτε εγώ ούτε ο λαός μου επηρεάζεται από αυτές τις ωμές απειλές» από το Ευρωκοινοβούλιο, εννοώντας το ψήφισμα με το οποίο ζητά το πάγωμα της ενταξιακής πορείας. «Δεν έχει σημασία ούτε αν όλοι ψηφίζατε υπέρ του», συνέχισε.
Οι Βρυξέλλες δεν έχουν εκταμιεύσει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ που υποσχέθηκαν για την ενίσχυση των περίπου τριών εκατομμυρίων προσφύγων που φιλοξενούνται σε τουρκικό έδαφος, είπε τέλος ο κ. Ερντογάν. Αντίθετα, «έχουν στείλει έως τώρα περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια», ενώ ανέφερε ότι οι τουρκικές δαπάνες για τους πρόσφυγες ανέρχονται σε 15 δισ. δολάρια.
Μόλις την Πέμπτη είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος είχε επισημάνει ότι η χώρα του είναι «ένας από τους παράγοντες που προστατεύουν την Ευρώπη. Αν οι πρόσφυγες διασχίσουν τα σύνορα μας, θα πλημμυρίσουν και θα κατακλύσουν την Ευρώπη και η Τουρκία αποτρέπει αυτό να συμβεί».
Απαντώντας στον τούρκο πρόεδρο, η εκπρόσωπος της γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ έκανε λόγο για «απειλές» οι οποίες «καθόλου δεν βοηθούν» τη συνεργασία ΕΕ και Τουρκίας για το Προσφυγικό.
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση τηρεί και υλοποιεί τις δεσμεύσεις τις σύμφωνα με τη συμφωνία», προσέθεσε η εκπρόσωπος. Η Ουλρίκε Ντέμερ απάντησε ακόμη σε όσα είπε ο Ταγίπ Ερντογάν για το ότι οι Βρυξέλλες έχουν «προδώσει τις υποσχέσεις» τους, λέγοντας ότι «όπου υπάρχουν δυσκολίες, πρέπει να τις λύσουμε».
Οι δηλώσεις του τούρκων ηγετών έρχονται ενώ οι σχέσεις Τουρκίας και ΕΕ διέρχονται περίοδο έντασης.
Την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ψήφισμα που εγκρίθηκε με ευρεία πλειοψηφία (479 υπέρ και μόλις 37 κατά με 107 αποχές), ζήτησε να παγώσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ και Τουρκίας, ενώ επιμένουν οι φωνές κατά της εκτεταμένης καταστολής μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου.
Το μη δεσμευτικό ψήφισμα προκάλεσε εκνευρισμό στην Τουρκία που δεν έχει εγκαταλείψει εντελώς την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, αν και ο Ταγίπ Ερντογάν έχει δηλώσει ότι δεν θα επιδιώξει ένταξη στην ΕΕ με κάθε κόστος.
Αν και οι ευρωβουλευτές υπόσχονται να εξετάσουν εκ νέου το ζήτημα όταν αλλάξουν οι συνθήκες, η Τουρκία δεν φαίνεται ιδιαίτερα διατεθειμένη αλλάξει στάση στο εσωτερικό της. Για τον λόγο αυτό, παρά το ότι δεν είναι επίσημο το πάγωμα των διαπραγματεύσεων, οι δύο πλευρές παραμένουν σε συνομιλίες που δεν οδηγούν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Η απόφαση, ανέφερε μάλιστα ο τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ομέρ Τσελίκ, παραβιάζει τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ, μιλώντας για μια κίνηση που η χώρα του δεν λαμβάνει σοβαρά υπόψη
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία για το Προσφυγικό, που είχε υπογραφεί τον περασμένο Μάρτιο μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, εξακολουθεί τυπικά να τηρείται, αλλά ποτέ δεν λειτούργησε με τον τρόπο που είχε προβλεφθεί. Επιπλέον, εκκρεμή παραμένουν θέματα όπως αυτό της βίζας για τους Τούρκους που επισκέπτονται την ΕΕ, και τα οποία παραπέμπονται για το 2017 ενώ, τυπικά, θα μπορούσαν και αυτά να είχαν διευθετηθεί.