Μάσκα υποχρεωτική σε αρκετούς κλειστούς χώρους, ισχυρή σύσταση για χρήση της σε άλλους πολλούς… Τα πρόστιμα για όσους δεν τη φορούν είναι 150 ευρώ. Οι τιμές λιανικής όμως στις μάσκες από τον Φεβρουάριο παρουσίασαν αύξηση από 550% έως 1.100%. Στις τιμές χονδρικής, η αύξηση ξεπερνά το 5.000% από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 5 Φεβρουαρίου η μέση τιμή προστατευτικής μάσκας μιας χρήσης για αγορά από φαρμακείο ήταν 0,10 ευρώ, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κώστα Λουράντο (εδώ). Σήμερα, ο ίδιος στο φαρμακείο του πουλάει τις μάσκες αυτές 0,80 ευρώ, λόγω της αύξησης στην τιμή χονδρικής που έχει προκύψει από την υψηλή παγκόσμια ζήτηση. Αρα στον καταναλωτή καταλήγει 700% ακριβότερη.
Σύμφωνα με τις σημερινές τιμές της αγοράς και τις οδηγίες για υποχρεωτική χρήση μάσκας, όταν κάποιος απλώς θέλει να κάνει μία βόλτα, κατά την οποία θα χρησιμοποιήσει μέσο μαζική μεταφοράς, θα χρειαστεί τουλάχιστον δύο μάσκες, άρα θα πληρώσει 1,5-2 ευρώ, αναλόγως του πόσο την έχει αγοράσει. Αυτό στην περίπτωση που δεν χρειαστεί να βρεθεί σε κάποιο κλειστό χώρο, όπως για παράδειγμα κομμωτήριο ή σούπερ μάρκετ, όπου υποχρεωτικά θα πρέπει να φορά μάσκα. Κι αυτό διότι, από τη στιγμή που θα βγάλουμε τη μάσκα, δεν είναι ασφαλές να τη βάλουμε στην τσέπη και να την επαναχρησιμοποιήσουμε, σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας. Αυτό ισχύει είτε η μάσκα είναι μιας χρήσης είτε είναι υφασμάτινη (του εμπορίου ή δικής μας κατασκευής).
Η πιο χαμηλή τιμή στην οποία μπορεί να βρει κάποιος μάσκα μέσω Διαδικτύου από την Ελλάδα είναι τα 0,65 ευρώ, δηλαδή σε σχέση με τα 0,10 ευρώ που ήταν η χαμηλότερη τιμή πώλησης μάσκας πριν από τρεις μήνες, παρουσιάζεται αύξηση 550%. Αν προστεθούν τα μεταφορικά έξοδα, τότε η τιμή ανεβαίνει. Σε κάποιες συγκεκριμένες μάσκες με σημερινή τιμή τα 1,20 ευρώ (ποσοστό ανατίμησης 1.100%).
Αν στο «παζλ» υπολογιστεί ότι στις 24 Μαρτίου ο συντελεστής ΦΠΑ στις μάσκες από 23% έπεσε στο 6%, (εγκύκλιος αφορούσε όλα τα αγαθά που είναι αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας), τότε γίνεται κατανοητό ότι οι τιμές είναι ακόμη πιο υψηλές σε σχέση με τον Φεβρουάριο.
Πάνω από 5.000% η αύξηση από τον Νοέμβριο
Τα νούμερα είναι ακόμη πιο «εντυπωσιακά» στη διαφορά τιμής χονδρικής που αγόραζαν τα νοσοκομεία την εποχή προ κορονοϊού, δηλαδή τον Νοέμβριο του 2019.
Η τιμή μιας μάσκας κοστολογούνταν τότε στα 0,0146 ευρώ, ενώ σήμερα οι προσφορές προμηθειών στα νοσοκομεία αγγίζουν τα 0,84 ευρώ. Δηλαδή αύξηση 5.653%.
Και καθώς η Κίνα συνεχίζει να είναι ο βασικός προμηθευτής σε όλο τον κόσμο, «οι τιμές δεν έχουν μειωθεί από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, διότι η Κίνα δεν τις έχει απελευθερώσει», εξηγεί στο Protagon ο Μάριος Θεμιστοκλέους, πρόεδρος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προµηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ).
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του Protagon, οι τιμές που θα πουλά το νέο εργοστάσιο της Λάρισας τις απλές μάσκες μιας χρήσης, θα κυμαίνονται από 0,4 έως 0,6 ευρώ, δηλαδή θα είναι ανταγωνιστικές στις ήδη υπάρχουσες.
Από τις τιμές χονδρικής πώλησης γίνεται ξεκάθαρο ότι δεν έχουν υπάρξει σημαντικές ανατιμήσεις στην αλυσίδα της λιανικής πώλησης, όπου απευθύνεται ο τελικός καταναλωτής. Ωστόσο, είναι κανόνας της παγκόσμιας αγοράς ότι η ζήτηση αυξάνει την τιμή.
Αυτό σημαίνει ότι στην παρούσα φάση, που η χρήση της γίνεται υποχρεωτική, οι τιμές είναι αναμενόμενο να ανέβουν ακόμη περισσότερο, ενδεχομένως και στη λιανική, εάν δεν υπάρξει νωρίς, έστω και προληπτικά, δέσμη μέτρων από το αρμόδιο υπουργείο.
Απαραίτητη η συγκράτηση τιμών
Μέχρι στιγμής έχει γίνει γνωστή πρόταση του υπεύθυνου του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό Σωτήρη Τσιόδρα για χρήση υφασμάτινης μάσκας. Πρόκειται για σύσταση και όχι για υποχρεωτική χρήση συγκεκριμένου υλικού (εδώ).
Η τιμή στις υφασμάτινες είναι αρκετά υψηλότερη. Τηρώντας τους κανόνες ασφαλείας και τις αλλαγές μάσκας που θα πρέπει να γίνονται σε κάθε έξοδο από το σπίτι, είτε για δουλειά είτε για βόλτα, σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουμε τουλάχιστον 10 μάσκες στο σπίτι, ώστε να τις αλλάζουμε, να τις αποθηκεύουμε με ειδικό τρόπο όταν τις βγάζουμε, όπως επίσης και να τις πλένουμε σε συγκεκριμένη θερμοκρασία.
Σε μία προσέγγιση να δοθεί λύση τόσο στην άμεση προμήθεια μάσκας, όσο και στο «πορτοφόλι» του καταναλωτή, ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας ανακοίνωσε ότι σύντομα θα δοθούν οδηγίες στους πολίτες για τον τρόπο που θα μπορούν να κατασκευάσουν στο σπίτι τους ασφαλή μάσκα από υφάσματα (εδώ), έτσι ώστε να μη χρειαστεί να αγοράσουν.
Είτε κατασκευασμένη στο σπίτι είτε υφασμάτινη μάσκα του εμπορίου, θα έχει ειδικό τρόπο αποθήκευσης αφότου την αφαιρέσουμε και δεν θα την «πετάμε» απλώς μέσα στην τσέπη. Οι λεπτομέρειες αναμένεται να ανακοινωθούν από το υπουργείο Υγείας. Επίσης, θα πρέπει στο σπίτι οι χρησιμοποιημένες μάσκες να πλένονται στους 60 βαθμούς Κελσίου, προκειμένου να επιτευχθεί απολύμανση.
Το πρόβλημα με το κόστος στις μάσκες είναι σαφές ότι είναι πολύ μεγαλύτερο για τους εργαζόμενους, όπου η χρήση της είναι υποχρεωτική, αφού δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν το κόστος θα βαρύνει την επιχείρηση ή τους ίδιους, καθώς θα χρειάζεται σε μία βάρδια οκτώ ωρών να αλλάξουν αρκετές φορές μάσκα.
Καμίνης: «Ακόμη και διατίμηση για τις μάσκες αν χρειαστεί»
«Από εδώ και πέρα η μάσκα είναι είδος πρώτης ανάγκης. Χιλιάδες εργαζόμενοι, στα καταστήματα που ανοίγουν και θα ανοίξουν το επόμενο διάστημα, αλλά και πολίτες σε κλειστούς χώρους, στα μέσα μαζικής μεταφοράς κ.λπ. θα πρέπει να αλλάζουν μάσκες δύο και τρεις φορές την ημέρα, αλλιώς θα είναι αντιμέτωποι με το πρόστιμο των 150 ευρώ. Με δεδομένο μάλιστα ότι οι τιμές των μασκών έχουν εκτοξευτεί μέσα στην κρίση, σε ορισμένες περιπτώσεις 10 και 20 φορές επάνω, καταλαβαίνουμε ότι το κόστος μπορεί για κάποιους να είναι δυσβάσταχτο. Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα από το υπουργείο Ανάπτυξης για να εξασφαλιστεί η όσο το δυνατόν πιο απρόσκοπτη πρόσβαση σε μάσκες για όλους όσοι τις έχουν ανάγκη, ακόμη και αν χρειαστεί να υπάρξει διατίμηση στο εν λόγω προϊόν», εξηγεί στο Protagon o βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Καμίνης. Μάλιστα, ο ίδιος ανέδειξε το θέμα με επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε την Τρίτη προς τον υπουργό Ανάπτυξης Αδωνι Γεωργιάδη (εδώ).
«Η τιμή των μασκών μιας χρήσης με την εγχώρια παραγωγή και τις εισαγωγές θα ομαλοποιηθεί σύντομα, όπως έγινε και στα αντισηπτικά», αναφέρει ο Αδωνις Γεωργιάδης. Οσον αφορά την επάρκεια, ο υπουργός Ανάπτυξης, διαβεβαιώνει ότι δεν θα πρέπει να ανησυχούμε για επάρκεια στις μάσκες, καθώς δεν βασιζόμαστε μόνο στις εισαγωγές. «Στην εγχώρια παραγωγή έχει γίνει μεγάλη προσπάθεια με τη λειτουργία δύο εργοστασίων μαζικής παραγωγής μασκών, με μηνιαία παραγωγή 25 εκατομμύρια μάσκες».
Ο ίδιος διευκρινίζει ότι, όπως ανέφεραν οι επιστήμονες, μπορεί κάποιος να αγοράσει υφασμάτινη μάσκα που θα την επαναχρησιμοποιεί μετά την απολύμανση, χωρίς να χρειάζεται να αγοράζει καινούργια μάσκα.
Η υφασμάτινη μάσκα δηλαδή προτείνεται ως σημαντικό μέτρο μείωσης του καθημερινού κόστους και αποτελεί «επένδυση», στη φάση που η καθημερινή χρήση μάσκας μιας χρήση έχει σχεδόν απαγορευτικό κόστος, όταν βέβαια χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες.
Πού πρέπει να φοράμε μάσκα
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσου, υποχρεωτική θα είναι η χρήση μάσκας ή προστατευτικού καλύμματος στο πρόσωπο σε μέσα μαζικής μεταφοράς, ταξί, νοσοκομεία, διαγνωστικά κέντρα, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής, ενώ υπάρχει αυστηρή σύσταση για μάσκα στους κλειστούς χώρους, κάτι που δεν σημαίνει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις θα μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο.