Επίθεση στα «τεχνολογικά μονοπώλια», όπως αυτό του Facebook και της Google, εξαπέλυσε ο επενδυτής Τζορτζ Σόρος λέγοντας ότι είναι «απειλή για τη δημοκρατία» και ότι οι ημέρες τους είναι μετρημένες.
Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, ο Σόρος επέκρινε τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, εξέφρασε ανησυχία για τη δύναμη που έχουν να τραβούν την προσοχή των ανθρώπων και προέβλεψε ότι «οι μέρες τους είναι μετρημένες», καθώς είναι θέμα χρόνου οι φορολογικές και άλλες υπηρεσίες να στραφούν εναντίον τους.
Οπως είπε, «οι μεταλλευτικές και πετρελαϊκές εταιρείες εκμεταλλεύονται το φυσικό περιβάλλον, ενώ οι εταιρείες των μέσων δικτύωσης το κοινωνικό περιβάλλον». Επεσήμανε ότι «η δύναμη διαμόρφωσης της προσοχής των ανθρώπων, ολοένα περισσότερο συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων εταιρειών».
Ανέφερε ακόμη ότι «οι εταιρείες social media επηρεάζουν το πώς οι άνθρωποι σκέφτονται και συμπεριφέρονται, χωρίς καν οι τελευταίοι να το συνειδητοποιούν, πράγμα που έχει μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις για τη λειτουργία της δημοκρατίας και ιδίως για την ακεραιότητα των εκλογών».
Κατηγόρησε τις τεχνολογικές εταιρείες ότι «χειραγωγούν την προσοχή των χρηστών τους, ώστε να τους κατευθύνουν προς τα εμπορικά συμφέροντά τους» και ότι «σκοπίμως δημιουργούν εθισμό των χρηστών στις υπηρεσίες που τους προσφέρουν», πράγμα επιβλαβές ιδίως για τους εφήβους.
Αναφερόμενος κατ’ επανάληψη στη Google και στο Facebook, σύμφωνα με το BBC και τη Guardian, τόνισε ότι «χρειάζεται πια πραγματική προσπάθεια για να υπερασπίσει κανείς αυτό που ο βρετανός φιλόσοφος Τζον Στιούαρτ Μιλ ονόμαζε “ελευθερία του νου”. Υπάρχει πιθανότητα ότι από τη στιγμή που αυτή θα χαθεί, οι άνθρωποι που μεγαλώνουν στην ψηφιακή εποχή, θα δυσκολευθούν να την ανακτήσουν».
Προειδοποίησε ότι αυτές οι εξελίξεις μπορεί να έχουν «ευρύτερες πολιτικές συνέπειες» και ότι ήδη έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην εκλογή του νέου προέδρου των ΗΠΑ. Ο Σόρος αποκάλεσε την κυβέρνηση Τραμπ «κίνδυνο για τον κόσμο», ενώ εκτίμησε ότι ο αμερικανός πρόεδρος θα έχει εγκαταλείψει το αξίωμά του πριν τη λήξη της θητείας του.
Από την άλλη πλευρά, ο Τζορτζ Σόρος επαίνεσε την ευρωπαία επίτροπο για θέματα Ανταγωνισμού Μαγκρέτε Βεστάγκερ, για την οποία είπε ότι θα αποτελέσει τη «νέμεση» των εταιρειών social media. Η Βεστάγκερ ήδη βρίσκεται σε διαμάχη με πολλές αμερικανικές τεχνολογικές πολυεθνικές (Google, Amazon, Apple και άλλες), έχοντας ήδη επιβάλει ή απειλώντας να επιβάλει μεγάλα πρόστιμα.
Ο Σόρος επεσήμανε ότι η ΕΕ δεν διαθέτει δικούς της διαδικτυακούς «γίγαντες» και αυτό της επιτρέπει «να προστατεύει την κοινωνία από αυτούς», ενώ αντίθετα, όπως είπε, οι αντίστοιχες ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ είναι πολύ αδύναμες.
«Τα μονοπώλια του διαδικτύου δεν έχουν ούτε τη θέληση ούτε τη διάθεση να προστατεύσουν την κοινωνία από τις συνέπειες των δράσεών τους» τόνισε ο μεγαλοεπενδυτής, ο οποίος είχε γίνει για πρώτη φορά διάσημος το 1992, όταν είχε βγάλει ένα δισεκατομμύριο δολάρια στοιχηματίζοντας με επιτυχία για την υποτίμηση της βρετανικής λίρας.
Σήμερα είναι επικεφαλής σε φιλανθρωπικά ιδρύματα που έχουν ως κοινό στόχο «την προάσπιση των ανοικτών κοινωνιών από τους εχθρούς τους», κάτι που τον έχει βάλει στο στόχαστρο της κριτικής από διάφορες πλευρές και κυρίως την κυβέρνηση της Ουγγαρίας.
Οπως είπε στο Νταβός, «οι ανοικτές κοινωνίες σήμερα βρίσκονται σε κρίση και διάφορες μορφές δικτατορίας και μαφιόζικων κρατών βρίσκονται σε άνοδο, όπως η Ρωσία του Πούτιν». Παρουσίασε μάλιστα ένα δυστοπικό σενάριο, όταν ίσως η δύναμη των εταιρειών όπως η Google και το Facebook θα έχει παντρευτεί με τις δυνατότητες παρακολούθησης των πολιτών από τα κράτη. «Κάτι τέτοιο μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε έναν ιστό ολοκληρωτικού ελέγχου, πού ούτε καν ο Αλντους Χάξλεϊ (ο συγγραφέας του «Γενναίου Νέου Κόσμου») και ο Τζορτζ Οργουελ (ο συγγραφέας του «1984») δεν είχαν φαντασθεί» υποστήριξε.