Ενα ιστορικό αλλά και εξαιρετικά ανησυχητικό επίτευγμα πέτυχε ένα ρωσικό τάνκερ, το οποίο μέσα στον Αύγουστο έγινε το πρώτο πλοίο που διέσχισε τον Αρκτικό Ωκεανό χωρίς τη βοήθεια παγοθραυστικού.
Από τη μία πλευρά, είναι οι οικονομικές επιπτώσεις του επιτεύγματος, γιατί το ταξίδι από τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης ως τα μεγάλα λιμάνια της Ασίας συντομεύει σημαντικά, ρίχνοντας το κόστος του ταξιδιού.
Το βορειοδυτικό πέρασμα, δηλαδή από τον Ατλαντικό στην Αρκτική παραπλέοντας τον Καναδά, χρησιμοποιείται για χρόνια. Αντίθετα το βόρειο πέρασμα που ενώνει Ατλαντικό και Ειρηνικό διαμέσου της Αρκτικής χρησιμοποιείται περιστασιακά από το 2010
Αφετέρου όμως, το ταξίδι είναι μια οδυνηρή υπόμνηση ότι η κλιματική αλλαγή έχει περιορίσει κατά πολύ την παγοκάλυψη στην Αρκτική και έχει αφήσει έναν ως τώρα σχετικά απρόσιτο ωκεανό ανοιχτό στην πυκνή θαλάσσια κυκλοφορία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το τάνκερ Christophe de Margerie μετέφερε υγροποιημένο φυσικό αέριο από τη Νορβηγία στη Νότια Κορέα μέσα σε 19 ημέρες. Είναι ένας χρόνος 30% χαμηλότερος από την συμβατική διαδρομή που διέρχεται από τη διώρυγα του Σουέζ.
Οπως σημειώνει ο Guardian, το τάνκερ φτιάχτηκε ειδικά για να εκμεταλλευτεί την νέα κατάσταση στην Αρκτική και τον λιγότερο πάγο που έχει να συναντήσει. Το δεξαμενόπλοιο έχει και το ίδιο δυνατότητα θραύσης του πάγου και, κατά διαστήματα στη διαδρομή του, διέσχιζε σημεία όπου ο πάγος έφτανε τα 1,2 μέτρα.
Ακόμη περισσότερο, το τάνκερ μπορεί να χρησιμοποιήσει για καύσιμο το φυσικό αέριο που μεταφέρει, αντί μόνο ντίζελ, όπως γίνεται συνήθως, γεγονός που του δίνει μεγαλύτερη αυτονομία. Οι εκπομπές αερίων από το τάνκερ όταν καίει φυσικό αέριο είναι σημαντικά μικρότερες από τα συμβατικά πλοία: το διοξείδιο του θείου είναι κατά 90% λιγότερο και τα οξείδια του αζώτου κατά 80%.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
Και έπεται συνέχεια, γράφει ο Guardian. Το τάνκερ είναι το πρώτο από 15 τα οποία αναμένεται να κατασκευαστούν. Και μάλιστα, για τις εταιρείες που χτίζουν τα τάνκερ το ρίσκο μοιάζει μικρό. Εκτιμάται ότι, ακόμα και αναλάβουμε άμεσα δράση για τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου (πράγμα όχι πολύ πιθανό), η συρρίκνωση της παγοκάλυψης στο Βόρειο Πόλο δεν αναμένεται να σταματήσει άμεσα.
Από την ιδιοκτήτρια εταιρεία πιστεύουν ότι θα μπορούν να συνεχίζουν τα ταξίδια όλο τον χρόνο από τη διαδρομή του Αρκτικού Κύκλου χωρίς παγοθραυστικό.
Η ρωσική κυβέρνηση είναι και αυτή αισιόδοξη ότι τα επόμενα χρόνια το πέρασμα θα αναβαθμιστεί σε σημασία και η κυκλοφορία του θα αυξηθεί. Τα 15 περάσματα πλοίων που καταγράφηκαν το 2013 θα δεκαπλασιαστούν ως το 2020.
Ωστόσο οι περιβαλλοντολόγοι είναι λιγότερο ενθουσιασμένοι από τις οικονομικές προοπτικές, ακόμα ίσως και από το θετικό «πράσινο» αποτύπωμα του πλοίου. Οι εποχές της σπάνιας κυκλοφορίας μεγάλων πλοίων σε ένα ευαίσθητο και σε μεγάλο βαθμό ανέγγιχτο περιβάλλον φαίνεται ότι τελειώνουν.
Η τακτική θαλάσσια κυκλοφορία μεγάλων πλοίων ενέχει τους κινδύνους της, όπως από την ενδεχόμενη διαρροή πετρελαίου ή τη βύθιση. Πέρα όμως από την επιφάνεια, τα τελευταία χρόνια ο ανταγωνισμός για όσα κρύβει ο πυθμένας της –πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ίσως και ορυκτά- έχει ενταθεί.