Την περασμένη Παρασκευή το «Despacito» έγινε το τραγούδι με τα περισσότερα κλικ στην ιστορία του YouTube. Πέτυχε αυτό το μοναδικό ρεκόρ σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα από οποιοδήποτε άλλο βίντεο κλιπ, ενώ δυο εβδομάδες νωρίτερα η Universal Streaming είχε ανακοινώσει ότι ήταν το τραγούδι με τις περισσότερες μεταδόσεις streaming εάν στην αυθεντική εκτέλεση προστεθεί και το ρεμίξ του Τζάστιν Μπίμπερ.

Εάν εξαιρέσει κανείς την εισαγωγή του Μπίμπερ στα αγγλικά, οι στίχοι του τραγουδιού είναι στα ισπανικά. «Despacito» σημαίνει «αργά» και, σύμφωνα με το νόημα των στίχων, είναι αυτά που θα έκανε κανείς αργά σε κάποιον που του αρέσει πραγματικά. Η ρυθμική βάση του τραγουδιού είναι η reggaetón, δηλαδή η ρέγγε με στοιχεία χιπ χοπ, είδος που αναπτύχθηκε στο Πουέρτο Ρίκο με βάση την τζαμαϊκανή παράδοση της ρέγγε. Το βίντεο γυρίστηκε σε μια πορτορικανή φαβέλα που ονομάζεται Μαργαριτάρι, ενώ συμμετέχει ένα πολυφυλετικό καστ.

Στην εισαγωγή ακούει κανείς μια πορτορικανή κιθάρα με χορδές από ατσάλι που λέγεται cuatro και κατάγεται από ένα όργανο το οποίο έφτασε στην Ισπανία από τη Βόρεια Αφρική μέσω των Σαρακηνών. Ο ίδιος ο ρυθμός πάει ακόμη πιο πίσω από την ρέγγε της Τζαμάικας – φτάνει στην Δυτική Αφρική. Και το ραπάρισμα του τραγουδιστή Ντάντι Γιάνκι είναι μια μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης που επινόησαν οι Αφροαμερικανοί των αστικών κέντρων, το οποίο εκείνος ανακάτεψε με την ισπανική σλανγκ του Πουέρτο Ρίκο. Οι ίδιοι οι στίχοι, τέλος, ανήκουν σε μια παράδοση που φτάνει έως τους τροβαδούρους της μεσαιωνικής Ισπανίας.

Γιατί έχουν σημασία όλα αυτά; Επειδή το «Despacito» είναι μια μίξη, ένα αμάλγαμα, γράφει στους New York Times ο Μόιζες Βελάσκες Μάνοφ. Και έγινε παγκόσμιο σουξέ σε μια εποχή όπου ο εθνικισμός βρίσκεται σε άνοδο, ο φόβος για τα σύνορα και τους μετανάστες εξαπλώνεται και η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών δείχνει αποφασισμένη να κάνει αυτήν τη χώρα πιο λευκή. Η επιτυχία αυτού του τραγουδιού, όμως, μας υπενθυμίζει ότι συνδεόμαστε όλοι μας σε μια παγκόσμια κοινότητα που στέκεται απέναντι στους εθνικισμούς. Που δεν λογαριάζει από σύνορα. Που δεν υπάγεται σε φυλετικές κατηγορίες. Και που ενθαρρύνει τη διασταύρωση ανάμεσα σε διαφορετικές κουλτούρες και στυλ.

Ασφαλώς η επιτυχία του «Despacito» δεν σημαίνει ότι το σχέδιο του Τραμπ θα αποτύχει ούτε ότι ο εθνικισμός θα παραχωρήσει τη θέση του σε μια χαρούμενη πολυπολιτισμικότητα. Δεν είναι λίγοι, ας πούμε, εκείνοι που χορεύουν στους ρυθμούς ενός πορτορικανού τραγουδιστή, αλλά δεν θα ήθελαν για γείτονα έναν Πορτορικανό. Αυτό όμως δεν μειώνει την αξία του. Γιατί ανακαλύπτουμε ότι τα σύνορα ανάμεσα σε εθνότητες και κουλτούρες είναι κάθε άλλο παρά αδιάβροχα. Κι από αυτήν την άποψη, το «Despacito» νίκησε τον Τραμπ.

Φωτό: Οι δύο πρωταγωνιστές του βίντεο κλιπ. Πηγή: YouTube

Επειτα από μήνες συζητήσεων σχετικά με το πώς θα είναι το μέλλον μας χωρίς μετρητά, έπειτα από εκατοντάδες αναλύσεις για την αποτελεσματικότητα και τη λειτουργικότητα τ0ύ να πληρώνεις με το κινητό λογαριασμούς και αγορές, τέθηκε επιτέλους το ερώτημα: και με τους ανθρώπους που ζητούν ελεημοσύνη στον δρόμο τι θα γίνει; Το πρόβλημα, γράφει η Washington Post, έχει γίνει ήδη αισθητό στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου οι πληρωμές με κάρτα είναι ήδη πολύ διαδεδομένες. «Δεν έχω ούτε μισό νόμισμα επάνω μου» λέει αμήχανα ένας νεαρός στον ζητιάνο Τζον Σάλιβαν όταν εκείνος απλώνει το ποτήρι του καθισμένος στη γωνία ενός δρόμου στην Ουάσινγκτον.

Ο Σάλιβαν, γράφει η εφημερίδα, κάνει είκοσι χρόνια αυτή τη δουλειά. Αλλά τα τελευταία τρία βλέπει το ποτήρι του να μην μπορεί να γεμίσει. Ηρθε λοιπόν το τέλος της ελεημοσύνης; «Σήμερα οι κάρτες χρησιμοποιούνται παντού ως μέσο συναλλαγής και πολλές εφαρμογές σου επιτρέπουν να πληρώσεις χωρίς μετρητά από το ταξί μέχρι οποιαδήποτε υπηρεσία» επισημαίνεται.  Ηδη το 38% των Αμερικανών, λένε οι δημοσκοπήσεις, θα προτιμούσαν να μην χρησιμοποιούν μετρητά, ενώ το 34% τα χρησιμοποιεί πολύ σπάνια πλέον.

Και οι ζητιάνοι, που πλέον δεν κερδίζουν ούτε τα μισά σε σχέση με το 2014, πώς θα ζήσουν; Η μία λύση είναι εφαρμογές σαν την Samaritan που δημιούργησε μια ανθρωπιστική οργάνωση στο Σιάτλ και επιτρέπει την ελεημοσύνη μέσω κινητού τηλεφώνου. Η άλλη δεν έχει πέσει ακόμη στο τραπέζι. Αλλά επιτρέπεται μια πλούσια χώρα να αφήνει τους ανθρώπους στον δρόμο να ζουν από την ελεημοσύνη των άλλων;

Φωτό: Και το ποτήρι μένει άδειο. Πηγή: Shutterstock

Εντάξει, μπορεί να μην είναι εντελώς αντικειμενικός αφού είχε υπηρετήσει την κυβέρνηση Ομπάμα από διάφορες θέσεις, αλλά φυσικά δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν σκαμπάζει από διεθνή πολιτική και διπλωματία. Γι’ αυτό η ανάλυσή του Ντέρεκ Κόλετ για τα έργα και τις ημέρες του αμερικανικού υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον έχει τη σημασία της. Και τι λέει; Οτι ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Exxon – Mobil και νυν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τα έχει κάνει θάλασσα. Και οι λόγοι είναι τέσσερις.

Ο πρώτος είναι ότι ήθελε να ξεκινήσει χαλαρά για να φτάσει μακριά. Ο δεύτερος ότι πιστεύει πως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να αναδιαμορφωθεί για να απαντήσει στις προκλήσεις του 21ου αιώνα και παίρνει τον χρόνο του γι’ αυτό. Τρίτον, του έλαχε να είναι αυτός ο υπουργός Εξωτερικών της εποχής του «Η Αμερική πρώτα», κάτι που δεν του επιτρέπει να λάμψει στη διεθνή σκηνή. Και ο τέταρτος λόγος; «Δεν την θέλει αυτή τη δουλειά, δεν του αρέσει, κανένας υπουργός Εξωτερικών στο παρελθόν δεν δέχθηκε το αξίωμα με τόσο λίγο ενθουσιασμό, μετράει τις ώρες για να φύγει» σημειώνει στο Foreign Policy. Ε, άντε στο καλό.

Φωτό: Μα αφού τον χαλάει τι κάθεται; Πηγή: Reuters/Mohd Rasfan

Σε κάποιους θύμισε το «1984» επειδή υποτίθεται ότι η μουσική χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς – και δη πολιτικούς όπως στο δυστοπικό μυθιστόρημα του Τζορτζ Οργουελ. Αλλοι πάλι βρήκαν την ιδέα πολύ καλή. Που με δυο λόγια, και όπως αποτυπώνεται στον τίτλο των Times, είναι η εξής: «Η αστυνομία προσέλαβε τον Μότσαρτ για να ηρεμήσουν τα πνεύματα στις κακόφημες γειτονιές». Ο στόχος, γράφει η εφημερίδα, είναι να μειωθεί η βία και η εγκληματικότητα στην περιοχή του Μπρόαντγουοτερ Φαρμ, στο Τότεναμ, με τη βοήθεια μεγαφώνων που θα παίζουν κλασική μουσική, οι χαλαρωτικές ιδιότητες της οποίας είναι αναγνωρισμένες.

Η ιδέα φέρνει την υπογραφή ενός νεοεισερχόμενου στην Σκότλαντ Γιαρντ, του 23χρονου Ανταμ Ουέμπερ, ο οποίος ανήκει στη νέα γενιά των πτυχιούχων αστυνομικών που προσελήφθησαν για να ανανεώσουν εκ βάθρων το αστυνομικό σώμα και πνεύμα. Ο προκάτοχός του στο Μπρόαντγουεϊ Φαρμ, μια συνοικία όπου τα επεισόδια με την αστυνομία είναι συχνά, του είχε επισημάνει ότι τα συγκροτήματα των πολυκατοικιών εκεί «είναι ένας λαβύρινθος τον οποίο οι ένοικοι γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε αστυνομικό». Αλλά ο Ουέμπερ δεν αποθαρρύνεται. Στους 40 σταθμούς του μετρό που παίζει κλασική μουσική, λέει,  τα κρούσματα βίας μειώθηκαν αρκετά.

Γι’ αυτό τώρα ήρθε η σειρά του Μπρόαντγουεϊ Φαρμ να ηρεμήσει με τις νότες του Μότσαρτ. Και – ποιος ξέρει; – μπορεί μια μέρα να έρθει και η σειρά των Εξαρχείων.

Φωτό: Μπορεί  να χαλαρώσουν κι αυτοί πάντως. Πηγή: Shutterstock