Ηταν ένα σίριαλ που κράτησε πολύ, αλλά είχε χάπι εντ, αίσιο τέλος, με συναίνεση. Συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τη Νέα Δημοκρατία επί της πρότασης για τη συγκρότηση του ΕΣΡ επιτεύχθηκε στη συνεδρίαση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής την Πέμπτη – στην έκτη κατά σειρά. Το τέλος στο αδιέξοδο ήρθε μετά τη θετική εισήγηση του Νίκου Βούτση για τον Αθανάσιο Κουτρομάνο, που είχε προταθεί από τη ΝΔ και τη δέσμευσή του πως ο αριθμός των αδειών θα ορίζεται από το ΕΣΡ και μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις. Υπέρ ψήφισαν 20 βουλευτές, από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΑΝΕΛ, Δημοκρατική Συμπαράταξη, Ποτάμι και 4 παρών (ΚΚΕ, Χρυσή Αυγή), γεγονός που σημαίνει πως εκπληρώθηκε η συνταγματική πρόβλεψη για πλειοψηφία τεσσάρων πέμπτων. Ετσι, η κυβέρνηση, μετά τη σθεναρή αντίδραση της αντιπολίτευσης, τα πήρε όλα πίσω: Από τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών, μέχρι τη σύνθεση του ΕΣΡ. Για να συμβεί αυτό χρειάστηκε να προηγηθούν η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς το αντισυνταγματικό ρυθμίσεων για τις τηλεοπτικές άδειες, η έμμεση και ουσιαστική αναγνώριση εκ μέρους της κυβέρνησης της εν λόγω απόφασης, καθώς επίσης και η αποδοχή αιτημάτων της αντιπολίτευσης που, όπως ειπώθηκε, αποσκοπούσαν στη διαφύλαξη του γράμματος και του πνεύματος των συνταγματικών προβλέψεων.
Η πρόταση που κατέθεσε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, για πρόεδρο τον Θανάση Κουτρομάνο και αντιπρόεδρο τον Ροδόλφο Μορώνη, βρήκε θετική υποδοχή από τη Νέα Δημοκρατία.
Για μέλη προτάθηκαν οι Πόπη Διαμαντάκου (δημοσιογράφος), Βασίλης Καραποστόλης (καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Νίκος Κιάος (δημοσιογράφος), Γιώργος Πλειός (καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Δήμητρα Παπαδοπούλου (καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών), Λίλιαν Μήτρου (καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου) και Γιώργος Σαριδάκης.
Σε σχέση με την προηγούμενη πρόταση απουσιάζουν οι Γιάννης Τζανετάκος, Αγγελική Σγώρα, Βασίλης Μουλόπουλος.
Σε μια συνήθη απόπειρα αντιστροφής της πραγματικότητας ο ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να μιλήσει για ήττα του «καθεστώτος ανομίας και ασυδοσίας, που κράτησε 27 χρόνια και το οποίο οφείλει να τερματιστεί άμεσα», αλλά και «των καναλαρχών που οφείλουν, επιτέλους, να πληρώσουν αντίτιμο για την εκμετάλλευση του δημόσιου αγαθού των συχνοτήτων». Η αξιωματική αντιπολίτευση «συμμορφώθηκε, επιτέλους, με τη συνταγματική επιταγή» τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, συμπληρώνοντας ότι «δεν έχουμε παρά να καλωσορίσουμε τη Ν.Δ. στον δρόμο της λογικής και της νομιμότητας». Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι «επειδή οι παλινωδίες της Ν.Δ. δεν έχουν τέλος, οφείλουμε να της υπενθυμίσουμε κάποιες»:
«Η αξιωματική αντιπολίτευση αποδέχθηκε, πια, ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί εκπέμπουν παράνομα, κι ότι είναι απαραίτητη η αδειοδότησή τους».
«Αποδέχθηκε ότι ο αριθμός των αδειών δεν μπορεί να είναι απεριόριστος».
«Αποδέχθηκε ότι οι επόμενες κινήσεις για τη ρύθμιση του τηλεοπτικού τοπίου θα γίνουν με βάση τον νόμο 4339/2015».
Εξαιρετικά θετική στιγμή που καθυστέρησε «πάνω από 10 μήνες ή μάλλον πάνω 10 χρόνια» χαρακτηρίζει τη επίτευξη συναίνεσης στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής για τη συγκρότηση του ΕΣΡ ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκος Παππάς. Σύμφωνα με τον ίδιο η χώρα αποκτά μετά από πολλά χρόνια ΕΣΡ με νόμιμη σύνθεση. «Ο δρόμος πλέον για το διαγωνισμό και την αδειοδότηση είναι ανοιχτός. Κανείς πλέον δεν υποστηρίζει ότι δε πρέπει να γίνει αδειοδότηση. Κανείς δεν υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να καταβληθεί τίμημα για την πανελλαδική εμβέλεια. Κανείς δεν υποστηρίζει ότι πρέπει να συνεχιστεί η 27χρονη ανομία και ασυδοσία» σημείωσε. Πλέον, σύμφωνα με τον κ. Παππά, υπάρχει και πολιτική βούληση και ΕΣΡ και νομοθετικό πλαίσιο και η κατάλληλη εμπειρία. «Δηλώνουμε ευθαρσώς ότι, όλες οι δυνατότητες που αναπτύξαμε κατά τη διεξαγωγή του διαγωνισμού της 30/8/2016 είναι στη διάθεση του νέου ΕΣΡ. Και το ανθρώπινο δυναμικό, και η τεχνολογική υποδομή και το λογισμικό, δύνανται να αξιοποιηθούν όπως και όποτε, ελπίζουμε συντομότατα, το νέο ΕΣΡ επιλέξει» κατέληξε και ευχήθηκε καλή επιτυχία σε όλους.
Πιο προσεκτική σε θριαμβολογίες η Νέα Δημοκρατία μιλάει μέσω κύκλων για «μεγάλη πολιτική ήττα» και «άτακτη υποχώρηση» της κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά το ζήτημα της συγκρότησης του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Σημειώνει ότι «με τη δήλωση του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση και σε έναν βαθμό με τη δήλωση του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά, η κυβέρνηση παραδέχθηκε, έστω και με καθυστέρηση, το λάθος της με τις τέσσερις άδειες».
Οι κύκλοι της Πειραιώς σημειώνουν ότι η Ν.Δ. ήταν σταθερά «υπέρ των πραγματικά Ανεξάρτητων Αρχών που είναι σε θέση να υπηρετήσουν την αποστολή τους». «Το αποδείξαμε με τη συγκρότηση των τεσσάρων από τις πέντε συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές μέσα σε λίγους μήνες», σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι, συμπληρώνοντας ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση ποτέ δεν συναίνεσε σε καμία Ανεξάρτητη Αρχή με αποτέλεσμα, σε πολλές περιπτώσεις, να προκύπτει ακόμη και ζήτημα νομιμότητας των αποφάσεων τους».
Οι πηγές της Ν.Δ. επισημαίνουν ότι «με την αποφασιστική στάση της απετράπη το επιχειρούμενο “μιντιακό” πραξικόπημα». «Απετράπη το “μαύρο” στην ενημέρωση που αποπειράθηκε ο κ. Παππάς που θα έστελνε στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους και θα προκαλούσε ζημιά πολλών εκατομμυρίων ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο», προσθέτουν. Οι ίδιες πηγές καταλογίζουν στον κ. Παππά ότι «προχώρησε σε έναν αυθαίρετο περιορισμό των τηλεοπτικών καναλιών με μια μελέτη – παρωδία και ένα διαγωνισμό – φιάσκο, που αποκάλυψε τα σχέδια διαπλοκής της κυβέρνησης». Προσθέτουν επίσης ότι οι πολίτες «συνειδητοποίησαν το σχέδιο της κυβέρνησης να ελέγξει τα Μ.Μ.Ε, να χτυπήσει την πολυφωνία και τον πλουραλισμό», ενώ παρατηρούν ότι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας υπήρξε καθοριστική και ακύρωσε τον «νόμο Παππά».
Οι κύκλοι της Ν.Δ. σημειώνουν ότι με τη σημερινή συμφωνία για συγκρότηση του ΕΣΡ «διασφαλίσαμε ότι κανένα κανάλι δεν πρόκειται να κλείσει και καμία θέση εργασίας δεν πρόκειται να χαθεί». «Με την υπεύθυνη στάση της Νέας Δημοκρατίας βάλαμε τέλος στο καθεστώς ανομίας που προκάλεσε ο κ. Παππάς. Πετύχαμε ότι θα υπάρξει ένα πραγματικά αντικειμενικό, αμερόληπτο και ισχυρό ΕΣΡ που θα επιτελέσει με ευθύνη το, ρόλο του και θα υπηρετήσει στο ακέραιο το δικαίωμα των πολιτών για αντικειμενική ενημέρωση», συμπληρώνουν οι κύκλοι της Πειραιώς. Καταλήγοντας, τονίζουν ότι «η Νέα Δημοκρατία απέδειξε ότι δεν κάνει εκπτώσεις και δεν παίζει παιχνίδια με το Σύνταγμα και τις επιταγές του», ενώ υπογραμμίζουν ότι «είναι θέμα στοιχειώδους ευθύνης από την πλευρά της κυβέρνησης να τηρήσει τη δήλωση που έκανε ότι πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των αδειών».
Για δικαίωση των θέσεων και των ενεργειών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, σε ό,τι αφορά τη συγκρότηση του ΕΣΡ, έκανε λόγο ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός της, Ανδρέας Λοβέρδος. Σε δήλωσή του, μετά τη συγκρότηση του ΕΣΡ, υπογράμμισε πως το μήνυμα από τη διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής είναι διπλό: «Μήνυμα νίκης της δημοκρατίας και μήνυμα δικαίωσης των θέσεων και ενεργειών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης».
Για πολυπόθητη συνεννόηση, μετά την εγκατάλειψη από πλευράς κυβέρνησης των ακραίων επιδιώξεων για κομματικό έλεγχο του ΕΣΡ, κάνει λόγο το Ποτάμι σχολιάζοντας το αποτέλεσμα της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής. «Δυνατό ΕΣΡ με τα 4/5 της Βουλής. Η πολιτική συνεννόηση στηρίχτηκε στην κατεύθυνση που οι εκπρόσωποι του Ποταμιού Σπύρος Δανέλλης και Σπύρος Λυκούδης είχαν από την πρώτη στιγμή διατυπώσει. «Περισσότερα κανάλια, περισσότεροι εργαζόμενοι, περισσότερα χρήματα» ήταν η θέση μας και βέβαια όλα αυτά μέσα από αποφάσεις του ΕΣΡ και όχι καναλαρχών-υπουργών. Το θολό και σε πολλές περιπτώσεις δηλητηριώδες καθεστώς δεκαετιών στην τηλεόραση έπρεπε να μας είχε ωθήσει εξ αρχής να αναζητήσουμε ρυθμίσεις και λύσεις όπως η σημερινή. Σε αυτό επιμέναμε από το Φεβρουάριο του ’15», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Οι θέσεις των μελών του ΕΣΡ «μοιράστηκαν σαν λάφυρα» κατά τη διάσκεψη των προέδρων, αναφέρει σε σχόλιό της η Eνωση Κεντρώων. Oπως τονίζει, ενώ η ίδια πρότεινε συναίνεση, «τα άλλα κόμματα διέπραξαν συναλλαγή και νομή λαφύρων». «Η μεν ΝΔ, ενώ ζητούσε να καταργηθεί ο νόμος Παππά, έκανε πίσω και αρκέστηκε σε διαβεβαιώσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι τη δωδεκάτη ώρα διαπραγματευόταν με τη Ν.Δ. μοιράζοντας θέσεις του ΕΣΡ», σημείωσε. Συμπλήρωσε ότι «δυο άλλα κόμματα πήραν μια θέση έκαστο, η Ενωση Κεντρώων πρότεινε μάχιμο δημοσιογράφο που δεν είχε εξαρτήσεις και γνωρίζει άριστα τον χώρο των καναλιών, αλλά το σύστημα δεν είχε προφανώς θέση για άνθρωπο με ικανότητες και ανιδιοτέλεια». «Μετά ταύτα η δική μας ψήφος ήταν “παρών” και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Ευχόμαστε στο νέο ΕΣΡ να ανταποκριθεί στα καθήκοντα του», κατέληξε η Ενωση Κεντρώων.
Ο Νίκος Βούτσης κατά την έναρξη της συζήτησης -η οποία ξεκίνησε με 90 λεπτά καθυστέρηση, προφανώς λόγω διαβουλεύσεων μεταξύ των κομμάτων- δήλωσε ότι η κυβέρνηση αποδέχεται για πρόεδρο του ΕΣΡ την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας, τον τέως πρόεδρο του Αρείου Πάγου Αθανάσιο Κουτρομάνο, σε μια εμφανή απόπειρα να αυξήσει ακόμα περισσότερο την πίεση προς την αξιωματική αντιπολίτευση. Μέχρι τώρα η ΝΔ είχε μπλοκάρει τη διαδικασία απαιτώντας την απόσυρση του αντισυνταγματικού «νόμου Παππά» για τις τηλεοπτικές άδειες.
Ο κ. Βούτσης, που για τη θέση του αντιπροέδρου του ΕΣΡ πρότεινε τον Ροδόλφο Μορώνη, είπε ότι έχει πλέον διαμορφωθεί μία πρόταση, σημειώνοντας ότι προσήλθε με διάθεση «να είναι η σημερινή η τελευταία διάσκεψη» και να προχωρήσει η συγκρότηση του νέου ΕΣΡ, ώστε πολύ γρήγορα να προχωρήσει και η διαδικασία για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών. Υστερα από αίτημα του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της ΝΔ Νίκου Δένδια, ο κ. Βούτσης δήλωσε ανοιχτός στο ενδεχόμενο να αυξηθεί ο αριθμός των καναλιών και να μην ισχύει το «τέσσερα» που όριζε ο «νόμος Παππά». Νωρίτερα ο κ. Παππάς, ως υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής πλέον, είχε αφήσει ανοιχτό το ζήτημα για τον αριθμό των τηλεοπτικών σταθμών.
«Για τον διευρυμένο αριθμό των αδειών θα υπάρξει διάλογος», τόνισε ο Πρόεδρος της Βουλής. «Ζητάτε κ. Δένδια να ξεφύγουμε από τον περιοριστικό αριθμό, αυτό είναι θεμιτό».
«Ελπίζουμε να μην είναι εικονικό αυτό κ. Βούτση και να μην πάμε από το 4 στο 5», σχολίασε ο κ. Δένδιας και σημείωσε ότι η πρόταση του Προέδρου της Βουλής είναι επαρκής για να προχωρήσουμε σε περαιτέρω συζήτηση. Μετά τη δήλωση, ανοίγει δρόμος συζήτησης».
Θετικά ως προς το όνομα του Αθ. Κουτρομάνου εμφανίστηκε στην εισήγησή του ο Ανδρέας Λοβέρδος από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Ο ίδιος απευθυνόμενος προς τους εισηγητές της ΝΔ είπε: «χαιρόμαστε που αλλάξατε στάση, συνάδελφοι της ΝΔ».
«Mε τον κ. Κουτρομάνο συμφωνούμε και λυπάμαι που δεν τον προτείναμε εμείς. Θα θέλαμε όμως λίγο χρόνο για να μελετήσουμε τα υπόλοιπα μέλη του ΕΣΡ», συμπλήρωσε ο κ. Λοβέρδος.
Από το Ποτάμι ο κ. Σπύρος Λυκούδης παραδέχθηκε ότι δημιουργείται κλίμα συναίνεσης και συμφώνησε με την επιλογή του κ. Κουτρομάνου. Ωστόσο επανέφερε την πρόταση του κόμματός του για την τοποθέτηση του Μιχάλη Σταθόπουλου στο τιμόνι του ΕΣΡ επισημαίνοντας όμως ότι η πρόταση «δεν αποτελεί προαπαιτούμενο».
Με συνέντευξη που είχαν παραχωρήσει την Τετάρτη ο γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, Κώστας Τσιάρας και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος, Νίκος Δένδιας είχαν επαναλάβει ότι για να συναινέσει η ΝΔ στην εκλογή νέου ΕΣΡ θα πρέπει προηγουμένως η κυβέρνηση να συμμορφωθεί με τις συνταγματικές επιταγές και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Εθεσαν μάλιστα τρεις όρους για να αλλάξει η αξιωματική αντιπολίτευση την στάση της. Οπως σημείωσαν παρατηρητές πάντως, οι όροι της ΝΔ ήταν αυτή τη φορά διατυπωμένοι με τέτοιο τρόπο, που για πρώτη φορά ανοίγουν ένα «παράθυρο» συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων.
1. Να καταργηθεί η πρόβλεψη για μόνο τέσσερις τηλεοπτικές άδειες πανελλαδικής εμβέλειας.
2. Να υπάρξει δημόσια δέσμευση του Πρωθυπουργού ότι μετά τη συγκρότηση του ΕΣΡ, θα καταργήσει το άρθρο 2Α του νόμου 4339, (με την τροπολογία που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, απλώς ανεστάλη η ισχύς του).
3. Το ΕΣΡ να στελεχωθεί καθ’ ολοκληρία από προσωπικότητες υψηλού κύρους, τεχνογνωσίας και ανεξαρτησίας, όπως ο τέως πρόεδρος του Αρείου Πάγου Αθ. Κουτρομάνος, που έχει ήδη προτείνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ή ο πρώην υπουργός Μιχάλης Σταθόπουλος που έχει προτείνει ο Σταύρος Θεοδωράκης από το Ποτάμι.
Το πρωί της Πέμπτης, ύστερα από συνεδρίαση της ΚΟ του Ποταμιού έγινε γνωστό ότι το κίνημα θα επιμείνει μεν στην όντως εξαιρετική περίπτωση του κ. Σταθόπουλου, αλλά ότι θα υπάρξουν περιθώρια για άλλη στάση εφόσον συμφωνήσει η ΝΔ και αναλάβει πρωτοβουλίες ο Πρόεδρος της Βουλής. «Αν ο κ. Βούτσης μας δώσει διαβεβαιώσεις για το θέμα της αναστολής και της κατάργησης του δεύτερου άρθρου και γίνει αποδεκτή η πρόταση της ΝΔ για τον κ. Κουτρομάνο, θα έχουμε συμφωνία για το ΕΣΡ» σχολίασε ο κ. Λυκούδης, ένας εκ των αντιπροέδρων της Βουλής σε συνέντευξή του στον ΒΗΜΑ FM.
Την περασμένη εβδομάδα, μετά την απόσυρση της πολυσυζητημένης πρότασης του Μαξίμου για τον Βύρωνα Πολύδωρα, σε ψηφοφορία τέθηκε τελικά πρόταση για πρόεδρο του ΕΣΡ τον Ροδόλφο Μορώνη, αντιπρόεδρο τον Νίκο Κιάο και μέλος τον Βασίλη Μουλόπουλο.
Η πρόταση αυτή συγκέντρωσε 16 «Ναι», 1 «Οχι», 6 «Παρών» και 1 «Απών». Συγκεκριμένα ψήφισαν «ναι», οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του Ποταμιού, της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και των ΑΝΕΛ, έξι βουλευτές δήλωσαν «παρών», δηλαδή, οι βουλευτές της ΝΔ και του ΚΚΕ, ένας βουλευτής δήλωσε «όχι», – ο Μάριος Γεωργιάδης της Ενωσης Κεντρώων- και ένας βουλευτής απουσίαζε, ο Χρήστος Παππάς της Χρυσής Αυγής. Ως εκ τούτου σε αυτή τη Διάσκεψη των Προέδρων δεν έγινε δυνατή η κατά το Σύνταγμα απαραίτητη πλειοψηφία των 4/5 των ψήφων (19 από 24) και το ζήτημα παραπέμπεται σε νέα συνεδρίαση.