H Τερέζα Μέι σε ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες | REUTERS/Yves Herman
Επικαιρότητα

H Τερέζα Μέι έτρεμε το Brexit αλλά δεν το είπε στους ψηφοφόρους

Η Βρετανία σε σοκ. Η πρωθυπουργός που ανέλαβε πρόθυμα να βγάλει τη χώρα από την ΕΕ αποκαλύπτεται ότι προειδοποιούσε τραπεζίτες για τους κινδύνους της εξόδου. Αλλά στην κρίσιμη περίοδο δεν είπε τίποτα στους πολίτες
Protagon Team

Τελικά τι πίστευαν οι πολιτικοί που οδήγησαν τους βρετανούς πολίτες στην καθοριστική και ιστορική ψήφο υπέρ της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση; Για πολλούς τα ξέραμε, ο Νάιτζελ Φάρατζ του Ukip ας πούμε έλεγε διαρκώς ψέματα. Αλλά αυτός είναι αμελητέα ποσότητα στην πολιτική σκηνή της Βρετανίας. Τώρα οι Βρετανοί μαθαίνουν ότι η ίδια η πρωθυπουργός τους, αυτή που έσπευσε να αναλάβει το έργο της εξόδου της χώρας από την ΕΕ, έτρεμε το Brexit. Το έλεγε σε στελέχη και σε επιχειρηματίες. Αλλά στην κρίσιμη φάση σιώπησε. Ισως επειδή διέβλεψε μια πολιτική ευκαιρία, να φύγει ο «φιλοευρωπαίος» Ντέιβιντ Κάμερον από την Ντάουνινγκ Στριτ και να πάει εκείνη.

Οπως αποκαλύπτει ο Guardian, η Τερέζα Μέι είχε προειδοποιήσει με μεγάλη σαφήνεια για τους κινδύνους που θα διέτρεχε η Βρετανία σε περίπτωση εξόδου από την ΕΕ σε ιδιωτική ομιλία της στις 26 Μαΐου ενώπιον στελεχών της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sacks. Η ομιλία έγινε μόλις λίγες εβδομάδες πριν από το δημοψήφισμα που έκρινε το μέλλον της Βρετανίας.

Ωστόσο η πρωθυπουργός της Βρετανίας, η οποία ανέλαβε να διαχειρισθεί τη διαδικασία του Brexit -και μάλιστα διανθίζει την πολιτική της με σκληρά λόγια και απειλές κατά των Βρυξελλών- αμέλησε να εμφανιστεί το ίδιο σκεπτική και προβληματισμένη προς τους συμπατριώτες της. Τον Ιούνιο και στις εβδομάδες μέχρι το δημοψήφισμα η Μέι επέλεξε να μείνει σε απόσταση, επιστράτευσε μια αμφίσημη ρητορική. Τώρα φαίνεται πως είτε ήταν ένας διπλός πράκτορας στον στρατόπεδο των Τόρις ή απλώς ένας άνθρωπος που δεν ενδιαφέρεται τίποτα παρά για το πολιτικό του μέλλον.

Ο Guardian βασίζει το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του σε ηχητικό ντοκουμέντο που αποτελεί προϊόν διαρροής από την ομιλία της στη Goldman Sacks: η τότε υπουργός Εσωτερικών επέλεξε να χρησιμοποιήσει σαφή επιχειρήματα για τα οφέλη της παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Σε εκείνη την ομιλία η Μέι δήλωσε στα στελέχη της Goldman Sacks ότι ήρθε η ώρα για το Ηνωμένο Βασίλειο να αναλάβει «ηγετικό ρόλο» στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εξέφρασε την ελπίδα ότι οι βρετανοί ψηφοφόροι «να κοιτάξουν προς το μέλλον και όχι προς το παρελθόν».

«Πιστεύω ότι τα οικονομικά επιχειρήματα είναι σαφή… Πιστεύω ότι η συμμετοχή σε ένα εμπορικό μπλοκ 500 εκατομμυρίων ανθρώπων είναι σημαντικό για εμάς. Πιστεύω… ότι ένα από τα θέματα είναι ότι πολλοί άνθρωποι επενδύουν εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο διότι το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην Ευρώπη… Εάν δεν ήμασταν στην Ευρώπη, πιστεύω ότι θα υπήρχαν εταιρείες και επιχειρήσεις που θα εξέταζαν μήπως θα έπρεπε να αναπτύξουν παρουσία στην ηπειρωτική Ευρώπη, παρά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι υπάρχουν προφανή οικονομικά οφέλη» από την παραμονή στην ΕΕ, έλεγε τότε.

Η ίδια εμφανιζόταν να θεωρεί και πως στον τομέα της ασφάλειας η Βρετανία είχε οφέλη από την παραμονή στην ΕΕ. Ελεγε ότι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και η ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στην αστυνομία και τις υπηρεσίες Πληροφοριών εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Βρετανίας.

Τον Απρίλιο, στο αποκορύφωμα της εκστρατείας εν όψει του βρετανικού δημοψηφίσματος, η Μέι, απευθυνόμενη στους συμπατριώτες δεν μπόρεσε βρει κάποιο επιχείρημα υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, παρά μόνο μία προειδοποίηση για τους κινδύνους που θα σήμαινε για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς η έξοδος της Βρετανίας από την Ενωση. Τότε είχε λησμονήσει τους κινδύνους που θα σήμαινε το Brexit για την βρετανική οικονομία.

Τον Σεπτέμβριο, ως πρωθυπουργός πλέον, χαρακτήρισε στην ομιλία της στο συνέδριο των Τόρις στο Μπέρμιγχαμ, «προτεραιότητα» τον περιορισμό της μετανάστευσης πριν από την παραμονή της χώρας της στην ενιαία αγορά. Οι βρετανικές εταιρείες χρειάζονται «τη μέγιστη ελευθερία για να εμπορεύονται και να λειτουργούν εντός της ενιαίας αγοράς», αλλά όχι με αντάλλαγμα «την παραχώρηση του ελέγχου της μετανάστευσης και πάλι», είπε υιοθετώντας τον ρόλο της σκληρής.

Οι αντιδράσεις στην αποκάλυψη του Guardian δεν άργησαν να έρθουν.

«Είναι απογοητευτικό που η Τερέζα Μέι δεν είχε το πολιτικό θάρρος να προειδοποιήσει τους πολίτες για τις καταστροφικές οικονομικές συνέπειες του Brexit, όπως το έκανε κατ΄ιδίαν για μία χούφτα τραπεζιτών», δήλωσε ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών Τιμ Φάρον. «Το πιο απογοητευτικό είναι ότι τώρα που υποτίθεται βρίσκεται στην εξουσία, αγνοεί αμέριμνα τις ίδιες τις προειδοποιήσεις και ετοιμάζεται να προχωρήσει σε μία πράξη μνημειώδους αυτοχειρίας για την βρετανική οικονομία, βγάζοντας τη Βρετανία από την ενιαία αγορά».

«Είναι καλό να ξέρει κανείς τι σκέφτεται κατ΄ιδίαν η Τερέζα Μέι όταν πολλοί από εμάς το έλεγαν δημόσια και επί τόσο καιρό ότι η έξοδος από την ενιαία αγορά θα κάνει κακό στις επιχειρήσεις και την οικονομία μας», δήλωσε ο βουλευτής των Εργατικών Φιλ Ουίλσον.