Η κρίση στη Βενεζουέλα επιδεινώθηκε τόσο πολύ μέσα στο 2016 ώστε έφτασε στο σημείο που μόνο η παρέμβαση του Πάπα Φραγκίσκου να μπορεί -όχι να δώσει μια λύση- τουλάχιστον να πείσει την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να αρχίσουν συνομιλίες. Χωρίς φυσικά να υπάρχει κάποια βεβαιότητα ή και ελπίδα επιτυχίας.
Μετά την αναστολή την περασμένη εβδομάδα της διαδικασίας συλλογής υπογραφών για δημοψήφισμα που θα οδηγούσε στην ανάκληση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο, οι δύο πλευρές έσπευσαν να κατηγορήσουν η μία την άλλη για «πραξικόπημα». Παραμένουν έτοιμες για πόλεμο, αν και δεν έχουν κλείσει εντελώς το παράθυρο του διαλόγου.
Το επόμενο βήμα για την αντιπολίτευση μετά την αναστολή του δημοψηφίσματος ήρθε την Τρίτη: Η Εθνοσυνέλευση, στην οποία η αντιπολίτευση πλειοψηφεί, ενέκρινε την έναρξη «πολιτικής και ποινικής» δίκης σε βάρος του Μαδούρο με την κατηγορία της παραβίασης του Συντάγματος. Το σώμα διέταξε ακόμη τον Μαδούρο να εμφανιστεί σε αυτό ως την επόμενη Τρίτη.
Η απάντηση του προέδρου ήταν αναμενόμενη και προβλέψιμη: «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα». Ο αντιπρόεδρος Αριστόμπουλο Ιστουρίζ υπενθύμισε μάλιστα ότι «νομικά η Εθνοσυνέλευση δεν υφίσταται», εννοώντας την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου με την οποία κηρύσσονταν άκυρες οι αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης μέχρι να αποσυρθούν τρεις βουλευτές που κατηγορούνται για νοθεία.
Τα ήδη πολύ στενά χρονικά περιθώρια που είχε η αντιπολίτευση για το δημοψήφισμα κατά του Μαδούρο (θα έπρεπε να γίνει ως τα μέσα του Ιανουαρίου) ψαλιδίστηκαν εντελώς μετά την απόφαση της επιτροπής να αναστείλει την διαδικασία συλλογής. Λίγες ημέρες νωρίτερα η επιτροπή είχε αποφασίσει ότι απαιτούνται υπογραφές όχι μόνο ίσες με το 20% στο σύνολο της χώρας για να στηθούν οι δημοψηφισματικές κάλπες, αλλά 20% ανά περιφέρεια, πράγμα που δυσκόλευε σημαντικά το έργο της αντιπολίτευσης.
Αυτού του είδους οι μεθοδεύσεις είναι χαρακτηριστικές του πολιτικού κλίματος στη χώρα. Συνεχείς τριβές και καθυστερήσεις σε συνδυασμό με εμπρηστική ρητορική και αλληλοκατηγορίες κρατούν τον πρόεδρο και την κυβέρνηση από τη μία πλευρά και την αντιπολίτευση από την άλλη σε μια μόνιμη μάχη χαρακωμάτων.
Σε μια προσπάθεια να αρθεί το πολιτικό αδιέξοδο και η κρίση στη χώρα, ο Πάπας Φραγκίσκος μεσολάβησε μεταξύ των δύο παρατάξεων καλώντας σε διάλογο. Οι ανακοινώσεις, που ήλθαν μετά από αιφνιδιαστική, ανεπίσημη συνάντηση του Μαδούρο με τον Πάπα ξάφνιασαν την αντιπολίτευση και ως ένα βαθμό τη δίχασαν.
Η χώρα αντιμετωπίζει βαθιά ύφεση και τριψήφιο πληθωρισμό, συνδυασμός που έχει συρρικνώσει την αγοραστική δύναμη μισθωτών και συνταξιούχων, που ζουν με σταθερά εισοδήματα. Σε δημοσκοπήσεις, πολλοί πολίτες δηλώνουν ότι αποφεύγουν ορισμένα γεύματα λόγω οικονομικής στενότητας. Εστω και έτσι και οι δύο πλευρές επιμένουν να κινητοποιούν τους οπαδούς τους
Η αντιπολίτευση, από την πλευρά της, παραμένει απτόητη στην προσπάθεια για την απομάκρυνση του προέδρου. Για την Τετάρτη καλεί σε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις κατά του «δικτάτορα Μαδούρο» και της «κατάληψης της Βενεζουέλας».
Κάποιοι θέλουν να δουν την Βενεζουέλα διχασμένη και μέσα στη βία, απάντησε με το τρόπο του ο Μαδούρο σε συγκέντρωση οπαδών του, για να τονίσει με υψωμένη τη γροθιά: «Δεν θα επιστρέψουν! Η επανάσταση θα συνεχιστεί!»