Επικαιρότητα

Offshore: «Μαύρα», «βρώμικα» και… πολιτικοί

Ποιους εξυπηρετεί η πολύκροτη ρύθμιση για το δικαίωμα συμμετοχής των πολιτικών σε υπεράκτιες εταιρείες. Πώς ένας βουλευτής ή υπουργός μπορεί να κρύψει το «βρώμικο» χρήμα και πώς θα τον βολέψει να αποκτήσει πρόσβαση στα «μαύρα» των οικείων του...
Χάρης Καρανίκας

Λένε ότι όσο πιο «βρώμικο» και όσο πιο παράνομο είναι το χρήμα τόσο πιο πολύπλοκες δομές offshore χρησιμοποιείς και τόσο πιο μακριά πας για να το κρύψεις. Εννοείται σε μη συνεργαζόμενους φορολογικούς παραδείσους. Και, φυσικά εννοείται ότι οι offshore θα έχουν ανώνυμες μετοχές ώστε να μην εμφανίζεται το όνομά σου πουθενά. Και, οπωσδήποτε εννοείται ότι θα βάλεις αχυρανθρώπους πληρεξούσιους μετόχους και διευθυντές των εταιρειών, τους οποίους θα δεσμεύεις με ιδιωτικά συμφωνητικά.

Eνα απλό παράδειγμα: ιδρύεις μία offshore με ανώνυμες μετοχές στις Σεϋχέλλες, έναν από τους μη συνεργαζόμενους φορολογικούς παραδείσους, σύμφωνα με την τελευταία απόφαση του έλληνα υπουργού Οικονομικών. Από πάνω, ως ιδιοκτήτη αυτής της offshore, τοποθετείς ένα παναμέζικο ιδιωτικό ίδρυμα, του οποίου ο πραγματικός δικαιούχος δεν χρειάζεται να εμφανίζεται σε κανένα εταιρικό μητρώο βάσει της νομοθεσίας του Παναμά, ο οποίος επίσης δεν είναι συνεργαζόμενος φορολογικός παράδεισος.

Για έξτρα προστασία τοποθετείς αχυρανθρώπους στο συμβούλιο του παναμέζικου ιδρύματος και πληρεξούσιο αχυράνθρωπο -δεμένον με ιδιωτικό συμφωνητικό- ως ιδρυτή. Τα «βρώμικα» τα έχεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς της offshore των Σεϋχελλών που βρίσκονται σε τράπεζες στις Μπαχάμες (μη συνεργαζόμενες) και στα Νησιά Μάρσαλ (επίσης μη συνεργαζόμενα). Τις ανώνυμες μετοχές τις τοποθετείς σε θυρίδα τράπεζας στην Σάντα Λουτσία (επίσης μη συνεργαζόμενη), τα εταιρικά έγγραφα της offshore και του ιδρύματος όπου δεν εμφανίζεται το όνομά σου τηρούνται σε Σεϋχέλλες και Παναμά και το ιδιωτικό συμφωνητικό με τον αχυράνθρωπο για το ίδρυμα σε θυρίδα της συζύγου.

«Σε αντίθεση με τα “βρώμικα” που μπορεί να φτάσεις μέχρι την άλλη πλευρά του πλανήτη για να τα κρύψεις, τα “μαύρα” τα κρατάς σχετικά κοντά»

Ολα αυτά αν είσαι βουλευτής ή υπουργός εννοείται πως δεν θα τα δήλωνες στο «πόθεν έσχες» σου. Και αν νιώθεις ακόμα ανασφαλής υπάρχει και η νέα τεχνολογία ανωνυμίας, που ακούει στο όνομα «ρήτρα αυτόματης μετεγκατάστασης offshore»: με το που γίνει αίτημα δικαστικής συνδρομής για την offshore με τις ανώνυμες μετοχές στις Σεϋχέλλες, ειδοποιείται από το γραφείο όπου τηρούνται τα εταιρικά έγγραφα, ο ιδιοκτήτης στον Παναμά και αυτόματα ενεργοποιείται η διαδικασία μετεγκατάστασής του σε άλλη πιο απόμακρη και μη συνεργαζόμενη δικαιοδοσία, όπως είναι για παράδειγμα τα Ναούρου.

Με όλες τις προαναφερόμενες υπηρεσίες που προσφέρει ο υπεράκτιος κόσμος σε αυτούς που θέλουν να κρυφτούν, θα ήταν κάπως παράξενο – αν μιλάμε για «βρώμικο» πολιτικό χρήμα, δηλαδή προερχόμενο από εγκληματικές δραστηριότητες όπως πχ. μίζες – να έχουν χρησιμοποιηθεί «συνεργαζόμενοι» ή «ημι-συνεργαζόμενοι» φορολογικοί παράδεισοι την τελευταία δεκαετία. Ακόμα πιο παράξενο θα ήταν κάποιος να εμφανίσει το «βρώμικο» χρήμα και να προσπαθήσει να το «νομιμοποιήσει», μέσα από την πολυσυζητημένη πρόσφατη ρύθμιση για τη συμμετοχή των πολιτικών σε offshore με έδρα στους «συνεργαζόμενους φορολογικούς παραδείσους». Αν δηλαδή τα είχε σε offshore στα Γκέρνσεϊ (συνεργαζόμενα) και δεν είχε δηλώσει τη συμμετοχή του στη συγκεκριμένη υπεράκτια εταιρεία στα «πόθεν έσχες», δεν θα είχε πρόβλημα με τις ανακριβείς δηλώσεις κατά τα προηγούμενα χρόνια;

Κάτι πονηροί τύποι που ασχολούνται με υπεράκτια ζητήματα λένε ότι ίσως οι απαντήσεις για την πρόσφατη ρύθμιση των πολιτικών offshore να πρέπει να αναζητηθούν αλλού: Οχι στο παρελθόν και στις όποιες νομιμοποιήσεις, αλλά στο μέλλον. Και όχι σε «βρώμικα» που μπορεί να έκρυβαν οι ίδιοι οι βουλευτές, αλλά σε απλά «μαύρα», δηλαδή μη φορολογημένα χρήματα οικείων τους προσώπων, τα οποία τώρα θα είναι η ευκαιρία να περάσουν στην κατοχή τους μέσω της συμμετοχής τους στις offshore που τα κατέχουν. Γιατί, όπως λένε αυτοί οι τύποι, «σε αντίθεση με τα “βρώμικα” που μπορεί να φτάσεις μέχρι την άλλη πλευρά του πλανήτη για να τα κρύψεις, τα “μαύρα” τα κρατάς σχετικά κοντά».