Δυνάμεις της βελγικής αστυνομίας την ώρα που έχουν περικλυκλώσει το διαμέρισμα όπου κρύβεται ο Αμπντεσλάμ | REUTERS/VTM via Reuters
Επικαιρότητα

Το κυνήγι του Σαλάχ Αμπντεσλάμ

Ενας από τους δράστες που διοργάνωσαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, στις 13 Νοεμβρίου συνελήφθη από τις βελγικές αρχές - Εληξε ένα ανθρωποκυνηγητό που κράτησε τέσσερις μήνες - Το Παρίσι ζητά την έκδοσή του στη Γαλλία
Μαρίσσα Δημοπούλου

«Τον πιάσαμε», δήλωσε με σιγουριά στο Διαδίκτυο ο βέλγος υφυπουργός αρμόδιος για το Ασυλο και τη Μετανάστευση, Τέο Φράνκεν. Κάτι σαν το «κυρίες και κύριοι, τον πιάσαμε!», που επικύρωσε πριν από περίπου δύο δεκαετίες τη σύλληψη του Σαντάμ Χουσεΐν, δια στόματος του αμερικανού αξιωματούχου Πολ Μπρέμερ.

Η ιστορική βαρύτητα που συνόδευσε τη φράση του βέλγου υφυπουργού το απόγευμα της Παρασκευής είναι δικαιολογημένη. Ο άνθρωπος που «πιάσαμε» ήταν ένας από τους δράστες των πολλαπλών τρομοκρατικών επιθέσεων που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι, στις 13 Νοεμβρίου του 2015, οδηγώντας σε 130 θύματα. Ο Σαλάχ Αμπντεσλάμ ήταν ο νούμερο ένα καταζητούμενος των βελγικών και γαλλικών δυνάμεων από την ημέρα που «χτύπησε» το Παρίσι και δραπέτευσε στις Βρυξέλλες μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής.

Η πρώτη φορά που καταγράφηκε το όνομα του 26χρονου βέλγου υπηκόου με καταγωγή από το Μαρόκο, ύστερα από το τρομοκρατικό χτύπημα, ήταν λίγες ώρες αφότου πραγματοποιήθηκαν οι αιματηρές επιθέσεις σε τρία διαφορετικά σημεία της γαλλικής πρωτεύουσας. Αλλά οι άνδρες που πέρασαν από έλεγχο την ταυτότητά του στα γαλλοβελγικά σύνορα, τότε, δεν γνώριζαν ποιος ήταν. Αργότερα θα κυκλοφορούσε το φωτογραφικό υλικό που αποδείκνυε ότι πέρασε από τα σύνορα με ένα μαύρο Polo, μαζί με έναν φίλο του και πιθανότατα συνεργό του στις επιθέσεις, τον Χάμζα Ατου. Η φωτογραφία που τραβήχτηκε στις 9.45, στις 14 Νοεμβρίου, απεικονίζει τους δύο άνδρες σε ένα βενζινάδικο, στο Τριθ-Σαν-Λεζέρ.

Ο Αμπντεσλάμ και ο συνεργός του, Ατού, φωτογραφήθηκαν από κάμερα ασφαλείας σε βενζινάδικο στον αυτοκινητόδρομο που συνδέει το Παρίσι με τις Βρυξέλλες, στις 14 Νοεμβρίου (REUTERS/BFMTV)

Αυτός που εμφανίζεται χαλαρός, χέρια στις τσέπες, σαν να μη συμβαίνει τίποτα είναι ένας από τους δράστες που διοργάνωσαν τις επιθέσεις λίγες ώρες νωρίτερα. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν πια στην κατοχή τους οι Αρχές, ο ίδιος είχε σημαντικό ρόλο στην υλικοτεχνική υποστήριξη των επιθέσεων, ενώ συνόδευσε αυτοπροσώπως τους τρεις βομβιστές αυτοκτονίας που ανατινάχτηκαν σκορπώντας τον θάνατο έξω από το Σταντ ντε Φρανς.

Ο ίδιος δεν ζώστηκε με εκρηκτικά, αλλά οι αστυνομικές αρχές υποπτεύονται ότι αυτό ήταν ένα σχέδιο το οποίο ίσως τελευταία στιγμή εγκατέλειψε. Αλλωστε, ο αδερφός του, 31χρονος Μπραχίμ, ήταν ένας από τους δράστες που αυτοκτόνησαν με εκρηκτικό μηχανισμό σε ένα παριζιάνικο εστιατόριο, το Le Comptoir Voltaire, στην Μπουλβάρ Βολτέρ. Ισως πάλι είχε αποκλειστικά διαχειριστικό ρόλο και δεν προοριζόταν για «μάρτυρας». Εξάλλου ήταν παιδικός φίλος με τον φερόμενο ως εγκέφαλο των τρομοκρατικών επιθέσεων, Αμπντελχαμίντ Αμπαούντ. Μάλιστα, είχαν φυλακιστεί μαζί, το 2010 στις Βρυξέλλες, όταν συνελήφθησαν για απόπειρα ληστείας. Αλλά ο 27χρονος, επίσης μαροκινής καταγωγής, βέλγος υπήκοος επιβίωσε μόλις έξι ημέρες το ανθρωποκυνηγητό που εξαπέλυσαν οι βελγικές και γαλλικές αστυνομικές δυνάμεις. Σκοτώθηκε στις Βρυξέλλες στις 19 Νοεμβρίου. Αντίθετα, ο Αμπντεσλάμ άντεξε το κυνήγι για περίπου τέσσερις μήνες.

Η ανακοίνωση για την καταζήτηση του «νούμερο ένα» επικίνδυνου άνδρα που εξέδωσε η βελγική αστυνομία, με έντονες προειδοποιήσεις: «μην επιχειρλησετε επέμβαση μόνοι σας» (REUTERS/POLICE NATIONALE HANDOUT)

Ξεγλίστρησε από τον αστυνομικό κλοιό του Παρισιού και με αυτοκίνητο φίλων έφτασε στις Βρυξέλλες. Παρέμεινε εξαφανισμένος από το ραντάρ των Αρχών μέχρι τον Ιανουάριο. Τότε ανακοίνωσαν οι βελγικές αρχές ότι βρέθηκαν δαχτυλικά αποτυπώματα του δράστη σε αυτοσχέδιες ζώνες με εκρηκτικά σε ένα διαμέρισμα στις Βρυξέλλες, στη συνοικία Schaerbeek. Πέρα από εκρηκτικούς μηχανισμούς και ένα ζωγραφισμένο σχέδιο ενός άνδρα με ζώνη εκρηκτικών, δεν υπήρχε καμία άλλη πληροφορία που να προδίδει την παρουσία του – σήμερα που έχουν συμπληρωθεί τα κομμάτια του παζλ, οι Αρχές εκτιμούν ότι σε αυτό το διαμέρισμα στη βόρεια περιοχή της βελγικής πρωτεύουσας κρυβόταν τρεις εβδομάδες.

Την ίδια περίοδο, στα μέσα Ιανουαρίου του 2016, τα βελγικά μέσα ανέφεραν ότι ο καταζητούμενος είχε επικοινωνήσει με τον δικηγόρο του, κάτι που ο Σβεν Μερί αρνήθηκε να σχολιάσει. «Δεν θέλω και δεν μπορώ να μιλήσω», είχε δηλώσει προσθέτοντας χωρίς κανέναν ενδοιασμό ότι «αν ακόμη και αύριο μου ζητούσε νομική υποστήριξη, θα τον εκπροσωπούσα».

Νέα ίχνη του καταζητούμενου, στο Φορέ

Πέρασαν σχεδόν δύο μήνες «εν τη απουσία» του καταζητούμενου. Μέχρι την Τρίτη, 15 Μαρτίου, όταν ομάδα βελγικών και γαλλικών πραγματοποίησε έφοδο σε διαμέρισμα στο Φορέ, των Βρυξελλών. Δεν είχαν κάποιο στοιχείο που να συνδέει τον Αμπντεσλάμ με το διαμέρισμα, παρα μόνον ενδείξεις ότι το εγκαταλελειμένο διαμέρισμα -στο οποίο είχε κοπεί το ρεύμα και το νερό- ίσως είχε φιλοξενήσει φυγάδες των επιθέσεων. Γι’ αυτό και όταν διεξήγαγαν την επιδρομή στο διαμέρισμα αιφνιδιάστηκαν από τα πυρά τουλάχιστον δύο ατόμων που βρίσκονταν μέσα. Στην ανταλλαγή πυρών τραυματίστηκαν ελαφρά τέσσερις αξιωματούχοι, δύο δράστες δραπέτευσαν, ενώ ένας από τους διαμένοντες στο διαμέρισμα, ο 35χρονος Μπελκαίντ, αλγερινός υπήκοος που ζούσε παράνομα στο Βέλγιο, σκοτώθηκε από σνάιπερ της Αστυνομίας.

Το διαμέρισμα στο Φορέ, όπου έγινε η πρώτη επιχείρηση την Τρίτη (REUTERS/Francois Lenoir)

Είναι πολύ πιθανό να ήταν ένας από τους συνεργούς του Αμπντεσλάμ ο οποίος χρησιμοποιούσε πλαστή βελγική ταυτότητα με το όνομα Σαμίρ Μπουζίντ. Η ίδια ταυτότητα είχε αφήσει ίχνη τον Σεπτέμβριο στα ουγγροαυστριακά σύνορα. Ο κάτοχός της ήταν ένας από τους δύο άνδρες που πέρασαν από κατάστημα ενοικίασης αυτοκινήτων. Και τέσσερις μέρες μετά την 13η Νοεμβρίου, η ίδια ταυτότητα χρησιμοποιήθηκε για να μεταφερθούν 750 ευρώ στην Χάσνα Αιτ Μπουλαχτσέν, ανιψιά του Αμπαούντ, η οποία σκοτώθηκε μαζί με τον θείο της αργότερα σε επιδρομή της Αστυνομίας.

Στις έρευνες που διεξήγαγαν οι αστυνομικοί στο διαμέρισμα εντόπισαν, πλάι στη σορό του Μπελκαίντ, ένα Καλάσνικοφ, 11 γεμιστήρες, μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών και ένα βιβλίο για τον Σαλαφισμό. Στο ίδιο διαμέρισμα και βρέθηκε ένα πανό του ISIS, γεγονός που δεν προκάλεσε καμία έκπληξη καθώς η τρομοκρατική οργάνωση έχει προ πολλού ισχυριστεί ότι η ίδια προγραμμάτισε τις επιθέσεις αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τον θάνατο 130 ατόμων. Η μεγάλη έκπληξη ήρθε ύστερα από τρεις ημέρες, όταν ταυτοποιήθηκε το DNA του Αμπντεσλάμ. Με άλλα λόγια, ο ένας από τους δράστες που γλίτωσαν μπορεί να ήταν ο μεγαλύτερος καταζητούμενος της Ευρώπης.

Η ώρα της σύλληψης, στο Μόλενμπεκ

Κάπως έτσι, την ίδια μέρα, Παρασκευή, οδηγήθηκαν οι αστυνομικές δυνάμεις στο Μόλενμπεκ -τη συνοικία όπου ζούσε ο δράστης πριν τις επιθέσεις. Τότε ακούστηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί και γνωστοποιήθηκε ότι η Αστυνομία πραγματοποιούσε δεύτερη επιχείρηση μέσα σε μία εβδομάδα για τον εντοπισμό υπόπτων που συνδέονται με τις επιθέσεις στο Παρίσι.

Αρχικά κυκλοφόρησε η είδηση ότι δύο ύποπτοι βρίσκονταν εγκλωβισμένοι σε διαμέρισμα που είχαν περικυκλώσει οι αστυνομικές δυνάμεις και απαντούσαν με πυρά στην έφοδο των Αρχών. Υστερα γνωστοποιήθηκε ότι ένας από τους (τουλάχιστον) δύο υπόπτους είχε τραυματιστεί και οι αρχές εύχονταν να ήταν ο δράστης που αναζητά η Ευρώπη από τον Νοέμβριο. Την τεταμένη κατάσταση παρακολουθούσε και ο βέλγος πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ μαζί με τον γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, οι οποίοι εγκατέλειψαν έκτακτα τη Συνόδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας για το Προσφυγικό.

Τελικά, ο πληγωμένος στο πόδι ήταν, πράγματι, ο Αμπντεσλάμ. Συνελήφθη από τις αρχές στις 16:40 ώρα τοπική. Στην ίδια αστυνομική έφοδο συνελήφθησαν ένας ακόμη ύποπτος που συνδέεται με τις τραγικές επιθέσεις, ο οποίος ταυτοποιήθηκε ως Μονιρ Αχμεντ Αλ Χατζ, καθώς και τρία μέλη μίας οικογένειας που του παρείχε στέγη και τον προστάτευε όσο έμενε στη συγκεκριμένη συνοικία.

Την είδηση επιβεβαίωσε πρώτος ο κ. Φράνκεν: «We got him». Υστερα πήρε τον λόγο και ο γάλλος πρόεδρος. «Ο Σαλάχ Αμπντεσλάμ συνελήφθη και έχει ταυτοποιηθεί. Η σκέψη μου βρίσκεται με τα θύματα της επίθεσης στο Παρίσι και τις οικογένειες τους», δήλωσε. Και σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον κ. Μισέλ ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα επιδιώξει την έκδοση του συλληφθέντος στο Παρίσι, τον τόπο της τραγωδίας.

Νωρίτερα ο ίδιος υπενθύμιζε ότι «έχουν υπάρξει συλλήψεις (81 στο σύνολο) αλλά θα πρέπει να υπάρξουν και άλλες. Γνωρίζουμε ότι το δίκτυο των τρομοκρατών είναι ευρύ, τόσο στην Γαλλία, όσο και στο Βέλγιο και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο αγώνας μας δεν έχει ακόμη τελειώσει».