Hταν ο Αχμέτ Νταβούτογλου αυτός που έσπευδε να διαρρεύσει την ιδέα μιας τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας-Τουρκίας-Γερμανίας για το Προσφυγικό. Hταν μετά τη συνάντηση που είχε με την Aνγκελα Μέρκελ στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβρη. Τότε που η ελληνική κυβέρνηση γιόρταζε τον νέο εκλογικό της θρίαμβο και κώφευε στις προειδοποιήσεις των Ευρωπαίων για το Προσφυγικό. Τελικά η μίνι Σύνοδος Κορυφής για το Προσφυγικό θα γίνει την Πέμπτη στη Διάσκεψη των Δωρητών για τη Συρία στο Λονδίνο. Oμως, δεν θα είναι τριμερής. Θα είναι πενταμερής με «καπέλο» της Κομισιόν και σε εξαιρετικά δυσμενές κλίμα για την Ελλάδα.
Τι γυρεύει ο Αλέξης Τσίπρας μαζί με την Aνγκελα Μέρκελ, τον Αχμέτ Νταβούτογλου, τον αυστριακό καγκελάριο Βέρνερ Φάιμαν, τον ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε και τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν (και επίσης Ολλανδό) Φρανς Τίμερμανς; Η σύνθεση της μίνι Συνόδου δεν είναι τυχαία. Oλοι οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν την Ελλάδα και την Τουρκία ως τις χώρες-κλειδιά για τη μείωση, ει δυνατόν και για την διακοπή των προσφυγικών ροών και είναι αποφασισμένες να τις πιέσουν όχι μόνο για να ελεγχθούν, αλλά και για να αποθαρρυνθούν οι μελλοντικές ροές στο Αιγαίο ώστε να μη φτάνουν στην πόρτα της Ευρώπης.
Η Αυστρία (Φάιμαν) έχει ήδη αναστείλει μονομερώς τη Σένγκεν επιβάλλοντας ελέγχους στα σύνορά της, ο Ρούτε είναι ο προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέχρι τον Ιούνιο και ο Τίμερμανς έχει αναλάβει το σχέδιο Δράσης Ε.Ε-Τουρκίας, το οποίο μέχρι στιγμής δεν έχει προσφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Τα υπεσχημένα 3 δισ. προς την Τουρκία έχουν «κολλήσει» στη μέχρι στιγμής απροθυμία της Αγκυρας να ελέγξει την κατάσταση, ενώ η Τουρκία φέρεται να ζητάει ακόμη 2 δισ. για να βοηθήσει τους Ευρωπαίους.
Το ολλανδικής εμπνεύσεως (και ενδεχομένως και μερκελικής) σχέδιο, προβλέπει τα πλοία με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που προσεγγίζουν τις ελληνικές ακτές να επιστρέφονται επιτόπου στην Τουρκία, όπου οι πρόσφυγες θα μπορούν να αιτηθούν ασύλου
Η πενταμερής πραγματοποιείται στη σκιά των αρνητικών για την Ελλάδα εξελίξεων, καθώς μετά την έγκριση της έκθεση Αξιολόγησης της Σένγκεν από την Κομισιόν, η χώρα βρίσκεται σε τρίμηνη «καραντίνα» με την απειλή εξαίρεσης. Οι πιέσεις που θα ασκηθούν στον έλληνα πρωθυπουργό θα είναι μεγάλες. Δεδομένης της παρουσίας του τούρκου πρωθυπουργού και της γερμανίδας καγκελαρίου, όμως, δεν αποκλείεται να πέσει στο τραπέζι και μια νέα ιδέα. Πρόκειται για το ολλανδικής εμπνεύσεως (και ενδεχομένως και μερκελικής) σχέδιο, τα πλοία με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που προσεγγίζουν τις ελληνικές ακτές να επιστρέφονται επιτόπου στην Τουρκία, όπου οι πρόσφυγες θα μπορούν να αιτηθούν ασύλου. Σε αντάλλαγμα, οι ευρωπαϊκές χώρες που είναι πρόθυμες να υποδεχθούν πρόσφυγες, θα δεσμευθούν να… ξαλαφρώσουν την Τουρκία ετησίως από τουλάχιστον 300.000 πρόσφυγες που βρίσκονται ήδη στο έδαφός της κι έχει κριθεί ότι δικαιούνται άσυλο.
Κάτι παρόμοιο πρότεινε ο Νίκος Κοτζιάς στην τελευταία συνάντησή του με τον Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγιερ στο Βερολίνο. Ο Κοτζιάς πρότεινε την παρουσία 100 σκαφών της FRONTEX στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ των ακτών του Ανατολικού Αιγαίου και των τουρκικών ακτών, τα οποία θα περιπολούν, θα εντοπίζουν και θα αποτρέπουν τα λαθρεμπορικά πλοιάρια προς τις ελληνικές ακτές για να τα παραδίδουν στο τουρκικό Λιμενικό και να τα επιστρέφουν στην Τουρκία. Υποτίθεται ότι ο γερμανός ΥΠΕΞ εκφράστηκε θετικά για το σχέδιο. Ομως, η γερμανική καγκελαρία δεν έχει τοποθετηθεί.
Η κινητή βόμβα των παράνομων μεταναστών
Οι λεπτομέρειες του σχεδίου δεν είναι γνωστές και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ιδέα μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να χαθεί στις λεπτομέρειες των χωρικών υδάτων και των περιοχών ευθύνης της κάθε χώρας. Και δεν διασφαλίζει τι θα γίνει με την κινητή βόμβα των παράνομων μεταναστών που κινδυνεύουν να μείνουν εγκλωβισμένοι στα ελληνικά στρατόπεδα. Τα πράγματα θα ήταν πιο απλά αν η Τουρκία εφάρμοζε τη συμφωνία Επανεισδοχής που έχει με την Ευρώπη, αλλά και με την Ελλάδα, ώστε η χώρας μας να μη κινδυνεύει με ασφυξία από τους χιλιάδες εγκλωβισμένους μετανάστες που η Τουρκία δεν παίρνει πίσω.
Το τουρκικό επιχείρημα είναι ότι ακόμη κι αν το έκανε και δεχόταν πίσω μερικές χιλιάδες παράνομους μετανάστες για να τους επιστρέψει στις χώρες προέλευσής τους, θα ήταν σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στις πρωτοφανείς προσφυγικές ροές που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στη Συρία (και η Τουρκία ήδη φιλοξενεί 2 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες). Οι Τούρκοι θα παζαρέψουν τα πάντα και δεν φαίνονται διατεθειμένοι να προσφέρουν τίποτα αν δεν πάρουν ανταλλάγματα με κορυφαίο στη λίστα τους αυτό της κατάργησης θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη. Αυτό, όμως, δεν θα έχει δρομολογηθεί πριν από το φθινόπωρο και δεν είναι βέβαιο ότι οι Ευρωπαίοι έχουν επαρκή μέσα πίεσης απέναντι στις διαθέσεις του Νταβούτογλου και του Ερντογάν. Εκτός αν τα 3 δισ. ευρώ γίνουν 5 και πάει λέγοντας…