Με άγγιξε η στιγμή ως μεγαλειώδης. Σε πρώτο πλάνο, η Μάργκαρετ Κίναν. Μια 90χρονη κυρία από τη Βρετανία. Στο πρόσωπό της, στη σκιά των λόγων της («Είναι το καλύτερο πρόωρο δώρο γενεθλίων»), μπορεί κανείς να διακρίνει… Πόσους και πόσους! Η επιστημονική κοινότητα ενωμένη, όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία. Μια πολυάνθρωπη και πολυμέτωπη συνεργασία σε χρόνους αδιανόητης αποτελεσματικότητας. Το λες και επιτομή της δημοκρατίας.
Χαζεύω στην μπλούζα της βρετανής κυρίας ένα πιγκουινάκι. Θα μπορούσε να φορεθεί και από τα εγγόνια της. Στη σκέψη μου μια φράση του Τσαρούχη: «Τι κρίμα τα νιάτα να χαραμίζονται στους νέους». Ναι, σ’ ετούτη την πανδημία δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται το «σύμπαν». Των ανθρώπων, των ιδεολογιών, των πολιτικών και οικονομικών συστημάτων, του λαϊκισμού, του σύγχρονου τρόπου ζωής, της έπαρσής μας. Έγινε κατάρα, έγινε ευκαιρία, έγινε πρόβα τζενεράλε της ψηφιακής εποχής, έγινε ευλογία συνεργασίας, έγινε νίκη. Ο Covid στόχευσε ανεξαιρέτως τους πάντες και τα πάντα. Σαρκαστικά, το κρίνεις «δημοκρατικό». Αλλά εμμένω στη δοκιμασία των ηλικιωμένων.
Είναι, βλέπετε, δυο στιγμές, δυο κουβέντες που στάθηκαν μέσα μου. Θα τις μοιραστώ μαζί σας.
«Μην άγχεσαι για μένα. Περνάω μια χαρά στο σπίτι μου. Δεν φοβάμαι τη μοναξιά. Ησύχασε» μου το έλεγε και μου το ξαναέλεγε. Την καμάρωσα και στις δυο καραντίνες. Την κατασκόπευα μάλιστα, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, να στρώνει όμορφα το τραπέζι της, να φοράει απαραιτήτως το κραγιόν της και πρόσφατα να γεμίζει τη βεράντα της με λαμπάκια γιορτινά. «Θα με ρωτήσεις για ποιον τα κάνω όλα αυτά; Για τον εαυτό μου, Ρεάκι μου». Και συνέχισε: «Υπακούω σε όλες τις οδηγίες της πολιτείας αφού το ζητούμενο είναι η ζωή η δική μας και των συνανθρώπων μας, αλλά, όπως και να το δεις, ο χρόνος δεν μετριέται ίδια για όλους. Οι νεότεροι μπορεί να χαλαλίσουν ένα καλοκαίρι, ένα ταξίδι, μια Πρωτοχρονιά. Θα τα ξαναβρούν όλα αυτά. Εμάς, πόσες νομίζεις Πρωτοχρονιές μας απόμειναν;». Καταλάβατε;
Η τελευταία φράση της με τσάκισε. Και μετά ήρθε μια άλλη σκηνή. Στο σπίτι ενός πολυαγαπημένου, πολύτιμου φίλου. Πετυχημένος στο επάγγελμά του, χορτασμένος δόξα. Πολλοί θα ονειρεύονταν να είχαν την καριέρα του. Τον βρήκα να ζωγραφίζει. «Μπράβο σου» είπα ενθουσιασμένη. «Μοιάζει να ήρθε η ώρα να κάνεις αυτό που πάντα βαθιά ήθελες». Και εκείνος, διαπερνώντας με με μια ματιά του, είπε: «Πάει ο φθηνός χρόνος. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για φθηνό χρόνο. Ο χρόνος μας πια είναι ακριβός».
Αγαπητή κυρία Μάργκαρετ Κίναν, επ’ ευκαιρία του εμβολιασμού σας, προώρως κι εγώ σας εύχομαι Χρόνια Πολλά για τα γενέθλιά σας! Ή, όπως συνηθίζω, μια δική μου ευχή: Αγαπητή, χρόνια που ν’ αξίζουν τα χρόνια τους!.. Για όλους τους ανθρώπους στη Γη.