Πριν από μερικές μέρες ένας άνθρωπος που ειδικεύεται στην πολιτική επικοινωνία με προέτρεψε να κάνουμε ένα πείραμα, δημοσιεύοντας μία «δημοσκόπηση» στο twitter. Ένα poll που δημοσιεύεται στο twitter δεν μπορεί, φυσικά, να είναι σοβαρό και αξιόπιστο καθώς αυτές οι ψηφοφορίες επιδέχονται «πείραγμα». Ήταν όμως επίκαιρη η συζήτηση περί bots (ή «μπουτς» κατά τον Άδωνι Γεωργιάδη) και θέλαμε να δούμε κατά πόσο θα παρέμβουν στη ψηφοφορία.
Πίστευα ότι θα υπάρξουν πολλές χιλιάδες ψήφων με ένα ισόπαλο αποτέλεσμα, περίπου από 40% για ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Έπεσα έξω καθώς μετά από ένα αρχικό καλό ξεκίνημα για τη ΝΔ, οι ψήφοι υπέρ ΣΥΡΙΖΑ ανέβαιναν ασταμάτητα και θεαματικά. Με την πάροδο 24 ωρών και την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας, υπήρχαν 17.000 ψήφοι, με το 40% να πηγαίνει στον ΣΥΡΙΖΑ.
Ήταν το αποτέλεσμα αληθινό ή «πειραγμένο»; Δεν έχει σημασία. Προσωπικά νομίζω ότι ήταν και τα δύο. Δηλαδή και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μία μεγάλη δυναμική στα social media και ειδικά στο twitter, αλλά και ότι κάποιο παλικάρι έκατσε και έγραψε ένα «σκριπτ» για να ψηφίζει συνέχεια -εναλλακτικά αν θέλεις να «πειράξεις» μία ψηφοφορία στο twitter, δίνεις λίγα δολάρια και αγοράζεις χιλιάδες «ψηφοφόρους».
Ωστόσο υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι το αποτύπωμα του ΣΥΡΙΖΑ στα social media είναι πιο ισχυρό από αυτό που δείχνουν οι επίσημες δημοσκοπήσεις. Κάπως έτσι γίνεται (ή πάει να γίνει) πολιτικό θέμα τα dislikes και οι θυμωμένες φατσούλες στις αναρτήσεις του Πρωθυπουργού. Αν μάλιστα παρακολουθείς μόνο το twitter, διαπιστώνεις ότι εκεί η κυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ, όπου έχει και σχετική παράδοση, είναι εμφατική. Αν βάλεις από τη μία τις δημοσκοπήσεις και από την άλλη τα trends στο twitter, βλέπεις δύο εντελώς αντίθετους κόσμους. Κάπως έτσι, πριν από λίγο καιρό, αν έβλεπες μόνο twitter, θα πίστευες ότι η κοινωνία αγωνιά για τον Κουφοντίνα. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν κάτι εντελώς διαφορετικό. Εδώ, βέβαια, κάποιος θα μπορούσε να παρατηρήσει ότι είναι το twitter που αποδίδει την αληθινή εικόνα και οι δημοσκοπήσεις μεταδίδουν, ηθελημένα, μία στρεβλή παράσταση. Το σωστό είναι ότι το twitter αποδίδει την εικόνα ενός συγκεκριμένου πολιτικού ακροατηρίου με πιο νεανικά δημογραφικά. Όμως η εικόνα δεν ταιριάζει πάνω στο περίγραμμα της κοινωνίας.
Αυτό με κάνει να σκέφτομαι ότι κατά κάποιον τρόπο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εγκλωβιστεί σε μεγάλο βαθμό στα social media και αρνείται να δει τη μεγαλύτερη εικόνα. Εδώ όμως προκύπτει και ένα ακόμα ενδιαφέρον συμπέρασμα: η κοινωνία διαχωρίζεται σε δύο μεγάλα γκρουπ που διακρίνονται βάσει της ηλικίας. Οι νεαρές ηλικίες, που είναι πιο ενεργές στα social, διαμορφώνουν μία διαφορετική πολιτική ατζέντα από τις μεγαλύτερες. Αλλιώς αξιολογεί τα πράγματα ο τριαντάρης που είναι όλη μέρα στα δίκτυα και αλλιώς ο εξηντάρης που περνάει μία βόλτα από το facebook, χαζεύει και δεν μπλέκει σε ατέρμονες κουβέντες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, θέτει την ατζέντα στα social, αλλά ταυτόχρονα περιορίζεται από αυτήν. Το επιτελικό στέλεχος που παρακολουθεί το twitter αισθάνεται ότι, πράγματι, ο Κουφοντίνας είναι ένα θέμα που απασχολεί την κοινωνία. Και παγιδεύεται σε αυτή τη διαπίστωση. Βλέπει να «τρεντάρει» το θέμα της αστυνόμευσης και νομίζει ότι έχει μπροστά του μία πιστή αντανάκλαση της κοινωνίας. Δεν είναι όμως έτσι. Ωστόσο την ίδια στιγμή, μέσα από αυτές τις παραδοξότητες, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο πνεύμα της νεολαίας. Είναι ένα στοιχείο προς αξιοποίηση στην κάλπη; Ασφαλώς και είναι. Απλώς δεν φτάνει. Πρώτον επειδή αυτό το κομμάτι της νεολαίας δεν είναι συμπαγές ή ενεργό πολιτικά. Και δεύτερον επειδή το αποτέλεσμα πάντα κρίνεται από τους «κυρ Παντελήδες». Και όσο ο ΣΥΡΙΖΑ τους αγνοεί, τόσο αυτοί θα κοιτάζουν αλλού.