Για να είμαστε ξεκάθαροι. Η επί ώρες διακοπή της κυκλοφορίας στον κεντρικό οδικό άξονα της χώρας συνιστά φιάσκο. Ο εθνικός δρόμος που επιβάλλεται με κάθε τρόπο να είναι ανοιχτός, που σε άλλες στιγμές ίσως λειτουργήσει ως διάδρομος απογείωσης, δεν επιτρέπεται να κλείνει με τίποτα. Ούτε επειδή έριξε λίγο χιόνι παραπάνω –και σιγά το χιόνι εδώ που τα λέμε–, ούτε επειδή τον καταλαμβάνουν διαδηλωτές, ούτε επειδή κάποια νταλίκα «δίπλωσε».
Είναι φιάσκο της κυβέρνησης; Οχι δεν είναι, μολονότι σωστά της χρεώνεται, καθώς η στραβή σημειώθηκε στη βάρδιά της, που έλεγε μια ψυχή. Και δεν είναι κυβερνητικό φιάσκο για έναν λόγο. Διότι η κυβέρνηση δεν κρύφτηκε, δεν έκανε επικοινωνιακά σόου μιλώντας για τον καιρό και τα εκχιονιστικά, με εξαίρεση ίσως τις φωτογραφίες επιχειρησιακού οίστρου που ανέβασε στο Facebook ο Γιώργος Πατούλης. Αλλά αυτός δεν είναι κυβέρνηση.
Είτε «με εντολή Μητσοτάκη» –κάποια στιγμή ίσως να πρέπει να μας απασχολήσει το ότι δεν είναι και ενθαρρυντική εικόνα ολόκληρος Πρωθυπουργός να ασχολείται με έναν δρόμο, αλλά ας είναι– είτε χωρίς «εντολή», ο καθ’ ύλην αρμόδιος καρατομήθηκε και ο ιδιώτης διαχειριστής κλήθηκε για εξηγήσεις.
Η αποπομπή του υπεύθυνου διοικητή της Τροχαίας είναι μια πράξη ίσως σκληρή, αλλά σωστή. Ως διευθυντής της Τροχαίας στο πεδίο έχεις δύο υποχρεώσεις: την ασφάλεια οδηγών και επιβατών και την ομαλή κίνηση. Ο συγκεκριμένος απέτυχε, ας πάει λοιπόν να βρει να κάνει κάτι άλλο, προτού πει κάνα αμίμητο του τύπου ότι «ψάχνω επιχειρησιακά λάθη και δεν βρίσκω». Και ας ξέρουν οι υφιστάμενοί του, που εκ των πραγμάτων και με τη δύναμη της αδράνειας αδιαφόρησαν όταν άφησαν δεκάδες ΙΧ να περάσουν χωρίς αλυσίδες και να αποκλείσουν τη ΛΕΑ, ότι ο επόμενος διοικητής θα είναι πολύ πιο αυστηρός μαζί τους, γιατί θα ξέρει ότι παίζει το κεφάλι του.
Η δε κλήση του ιδιώτη διαχειριστή της Νέας Οδού σε απολογία και εξηγήσεις από τον αρμόδιο υπουργό Μεταφορών είναι επίσης μια πράξη ενδεδειγμένη. Ο καιρός που οι ιδιώτες εισέπρατταν διόδια και κάθονταν, έχει περάσει. Το μήνυμα εστάλη, και είναι σημαντικό που στέλνεται από μια κυβέρνηση που έχει αποθεώσει τις ΣΔΙΤ.
Τι άλλο απομένει;
Να οριστούν σαφείς ευθύνες. Ενας αυτοκινητόδρομος που διασχίζει διαφορετικές περιφέρειες δεν μπορεί να είναι ευθύνη τού κάθε περιφερειάρχη στην περιοχή του –αυτό δεν είναι είναι εθνικός δρόμος, αλλά δρόμος-Φρανκενστάιν.
Και να ξεκαθαριστεί ότι, εσύ οδηγέ, που μπήκες στη ΛΕΑ επειδή βιαζόσουν, εμποδίζοντας εκχιονιστικά και ασθενοφόρα, είσαι η δεύτερη σταθερά του ίδιου προβλήματος.
Διότι το φιάσκο στη Μαλακάσα δεν είναι τελικά δεξιό ή αριστερό, είναι διαχρονικό. Εδώ και δεκαετίες, από τότε που φτιάχτηκε ο νέος δρόμος, το χιόνι δημιουργεί προβλήματα λόγω της κακής προετοιμασίας τού «σε ετοιμότητα» κρατικού μηχανισμού και της ανεπαρκούς αστυνόμευσης. Η μία σταθερά είναι αυτή και τα μέτρα που έλαβε άμεσα το Μαξίμου ίσως να οδηγήσουν στην εξάλειψή της, ασχέτως αν όντως αυτό το «με εντολή» ακούγεται αστείο και το είχε κάνει πατέντα ο Σαμαράς.
Στην ίδια συζήτηση όμως πρέπει να βάλουμε τον πολίτη. Τον οδηγό-χρήστη του δρόμου που συχνά κάνει ό,τι γουστάρει και τον συνοδηγό-χρήστη που βλέπει και δεν αντιδρά.
Ενας δρόμος κλείνει από δύο παράγοντες: από τον αυτοκίνητο που δεν έπρεπε να κινηθεί όπως κινήθηκε και από αυτόν που επέτρεψε στο αυτοκίνητο να το κάνει. Από τη μία είναι το ευμέγεθες εγώ του έλληνα οδηγού –καταραμένε Φρόιντ, όλα τα έχεις πει– και η απουσία αγωγής του πολίτη και από την άλλη η πατροπαράδοτη αβελτηρία των υπευθύνων. Η τελευταία μπορεί υπό προϋποθέσεις να αντιμετωπιστεί. Το πρόβλημα είναι με τα πρώτα. Καθώς αυτά κρατούν τιμόνι και ψηφίζουν…