| CreativeProtagon
Απόψεις

Τι συμβαίνει στο μυαλό του Πούτιν;

Αναρωτιέμαι αν αυτός ο άνθρωπος ενδιαφέρεται για την υστεροφημία του, για το πώς θα εγγραφεί στις δέλτους της Ιστορίας. Ισως μέσα στο μυαλό του να αυτοανακηρύσσεται σε ήρωας της Ρωσίας. Ισως πάλι να σκέφτεται ότι ο ίδιος θα γράψει την Ιστορία ως νικητής. Ομως είναι εξίσου πιθανό να μην τον ενδιαφέρει. Να σκέφτεται ότι με το δικό του τέλος τελειώνει και ο κόσμος
Κώστας Γιαννακίδης

Στη βιβλική αφήγηση ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο σε επτά μέρες. Στην ιστορική αφήγηση, ο άνθρωπος μπορεί να τον αλλάξει σε μία. Οποιος έζησε την 11η Σεπτεμβρίου και αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ουκρανία, δεν μπορεί να μη συμφωνήσει. Ο κόσμος άλλαξε αν και δεν είμαστε σίγουροι για τη μορφή που θα αποκτήσει. Ακόμα τα υλικά είναι σε ρευστή κατάσταση, δεν έχουν πάρει σχήμα. Οι ιστορικοί ερμηνεύουν τις μεγάλες αλλαγές ως αποτέλεσμα συσχετισμών που οδηγούν σε συγκρούσεις. Το πρόβλημα με αυτήν την ανάγνωση είναι ότι αγνοεί το προφανές: το θυμικό του ανθρώπινου παράγοντα. Ο Πούτιν αντιμετωπίζεται ως ένας παίκτης που αναζητεί ασφαλή και ζωτικό χώρο για τη μεγαλύτερη χώρα του κόσμου. Οι χώρες είναι οργανισμοί που χρειάζονται όλο και περισσότερους πόρους και ενέργεια για την ανάπτυξή τους. Συνέβη για πρώτη φορά στην αρχή της Ιστορίας και θα συνεχίζεται για πάντα. Ακόμα και οι κινήσεις του Χίτλερ εξηγούνται σε αυτή τη βάση.

Ομως έτσι μένει εντελώς στην άκρη ο ανθρώπινος παράγοντας. Τα δεδομένα αναλύονται βάσει γεωπολιτικών παραμέτρων και κανένας δεν ασχολείται όσο πρέπει με τα πρόσωπα. Στην ιστορική ή στρατηγική ανάγνωση, τα πρόσωπα συχνά λογίζονται ως χημικοί καταλύτες των εξελίξεων, γρανάζια που κινούν μία μηχανή προς ένα σημείο που ορίζεται από άλλους παράγοντες. Συζητάμε για τους αγωγούς αερίου και την επέκταση του ΝΑΤΟ και αδιαφορούμε για το ενδεχόμενο να έχουμε απέναντί μας έναν άνθρωπο με ψυχική κατάσταση που θα μπορούσε να είναι κλινικά ενδιαφέρουσα. Διότι εντάξει τα δεδομένα, οι συσχετισμοί και οι ισορροπίες. Τι συμβαίνει, όμως, αν ο άλλος έχει απολέσει την αίσθηση της λογικής; Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό καθώς η απόλυτη εξουσία και η μεγαλομανία δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ στη χημεία του μυαλού. Τι γίνεται, λοιπόν, αν ο Πούτιν βρίσκεται σε άλλη σφαίρα και βιώνει μία διαφορετική πραγματικότητα έχοντας στο επίκεντρο τη δική του αναμέτρηση με την Ιστορία; Δεν χρειάζεται να τρελαθεί ο κόσμος όλος. Καμιά φορά αρκεί να τρελαθεί ένας άνθρωπος.

Μέχρι στιγμής το σχέδιο δεν βγαίνει στον Πούτιν. Και πιθανότατα δεν πρόκειται να του βγει. Εχει συσπειρώσει όλη τη Δύση εναντίον του, έκανε το ζήτημα της Ουκρανίας να απασχολεί κάθε ευρωπαίο πολίτη, έβγαλε χιλιάδες στις πλατείες απέναντι του. Το δε οικονομικό κόστος της επιχείρησης είναι πλέον ανυπολόγιστο. Από τα δολάρια που καίγονται στο πεδίο, μέχρι την ασφυκτική πίεση στην οικονομία, το κόστος για τη Ρωσία είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που προέβλεπε ο Πούτιν. Και πλέον ο ίδιος έχει πάρει έναν προσωπικό δρόμο χωρίς επιστροφή.

Οπου και αν κοιτάξεις στον δυτικό κόσμο θα δεις σκίτσα που εξομοιώνουν τον Πούτιν με τον Χίτλερ. Το να σε συγκρίνουν με τον Χίτλερ είναι προσβλητικό ακόμα για δήμαρχο κωμόπολης. Αν είσαι ο Πούτιν, είναι ιστορική σκιά στο πρόσωπό σου. Και αναρωτιέμαι αν αυτός ο άνθρωπος ενδιαφέρεται για την υστεροφημία του, για το πώς θα εγγραφεί στις δέλτους της Ιστορίας. Ισως μέσα στο μυαλό του να αυτοανακηρύσσεται σε ήρωας της Ρωσίας. Ισως πάλι να σκέφτεται ότι ο ίδιος θα γράψει την Ιστορία ως νικητής. Ομως είναι εξίσου πιθανό να μην τον ενδιαφέρει. Να σκέφτεται ότι με το δικό του τέλος τελειώνει και ο κόσμος.