«Τι έχουν τα έρμα και δεν μαθαίνουν» αναρωτήθηκε ο Γιαννακίδης, φρικιασμένος προφανώς από τα ευρήματα της PISA 2015 που κατέταξε τους έλληνες μαθητές στην ντροπιαστική 43η θέση ανάμεσα στους μαθητές 77 χωρών του ΟΟΣΑ. Για να είμαι ειλικρινής κι εγώ ψιλοφρίκαρα όταν διάβασα ότι η 14χρονη κόρη μου έχει τις γνώσεις και τις δεξιότητες μιας 11χρονης από την Σιγκαπούρη, αλλά μετά ήρθα στα συγκαλά μου κι έβαλα τις φωνές:
«Για κάτσε ρε φίλε ερευνητή της PISA 2015, τι περισσότερο θα ‘πρεπε να χω κάνει δηλαδή γι αυτό το παιδί και δεν το ‘κανα; Και να για να μην πεις ότι ο ελληνάρας γονιός μετατρέπει το παιδί του σε είδωλο του εαυτού του, ξανακάνω την ερώτηση από την αντίστροφη: Πόσο άλλο θα ‘πρεπε πια να δουλέψει και να ταλαιπωρηθεί αυτό το παιδάκι για να κατακτήσει το δικαίωμα του σε μια αξιοπρεπή ζωή μέσα στο παγκόσμιο χωριό;
Από τα τέσσερα του χρόνια ξυπνά στις 6 το πρωί για να μαντρωθεί σε παιδικούς σταθμούς, προ-νήπια, νήπια, δημοτικά και γυμνάσια. Πάνω απ’ την κούνια του με άκουγε να του διαβάζω βιβλία και παραμύθια, έπηξε το σπίτι σε βρεφικό, παιδικό και εφηβικό βιβλίο. Από πέντε χρονών άρχισε την πρώτη ξένη γλώσσα, από επτά την δεύτερη. Στα 13 της πήρε το Lower, φέτος θα πάρει και το Γαλλικό αντίστοιχο.
Βαλάντωσε στο διάβασμα και την γονεϊκή καθοδήγηση μέχρι να βγάλει το δημοτικό με άριστα και τώρα στο γυμνάσιο δουλεύει σαν κωπηλάτης σε γαλέρα. Από το ξημέρωμα ως αργά το βράδυ. Εφαγε (και φάγαμε) με το κουτάλι τα Μαθηματικά, την Φυσική, τα Αρχαία, την Γλώσσα, τα Θρησκευτικά και την Βιολογία. Τέζαρε με τα τεστ, τα διαγωνίσματα και τις προσομοιώσεις. Οπου δεν πήγαινε καλά ή παρουσίαζε ελλείψεις, φέραμε δασκάλους και καθηγητές για φροντιστήρια. Είχαμε σταθερή επαφή με τους δασκάλους, τους καθηγητές, τους άλλους γονείς, όλους όσους τέλος πάντων έπαιζαν έναν κάποιο ρόλο.
Μουσική έμαθε (κι ας μην είχε κλήση), χορό έκανε (κι ας τον παράτησε), δεν υπήρξε μουσείο, θεματικό πάρκο, ενυδρείο ή αστεροσκοπείο να μην τα επισκεφθεί (είτε με το σχολειό, είτε με μας). Το τι θεατρικό και κινηματογραφικό έργο είδε που αφορούσαν την ηλικία της, δεν περιγράφεται. Και την κοινωνική της ζωή φροντίσαμε να διαφυλάξουμε και την άθληση της κατά το δυνατόν και τα πάρτι της και τις γιορτές της και τα όλα της τέλος πάντων. Δεν ήμασταν τέλειοι γονείς ούτε οι δάσκαλοι της ήταν Αϊνστάινδες, αλλά τέλος πάντως εξαντλήσαμε όλες τις δυνατότητες που υπήρχαν κι αυτή έδωσε –στο μέτρο του δυνατού- όλες τις δυνάμεις που διέθετε να τηρεί τις υποχρεώσεις της.
Και έρχεται τώρα η PISA 2015 και μου λέει πως το κορίτσι είναι μισο-χαζό και μισο-ανεκπαίδευτο. Οχι το δικό μου παιδί, αλλά όλων μας τα παιδιά. Διότι αυτά που έκανα εγώ τα χουν κάνει όλοι οι γονείς και όλα τα παιδιά που γνωρίζω. Προφανώς υπάρχουν και νοικοκυριά που πρόσφεραν λιγότερα απ’ αυτά στα παιδιά τους, όμως ο μέσος όρος του Ελληνα είναι αυτός. Κάνει το σκατό του παξιμάδι και την ζωή του φυσαρμόνικα για να εξασφαλίσει ότι τα παιδιά του θα πάρουν την μόρφωση που πρέπει.
Καμιά φορά μέχρι που τα τρελαίνει, άλλες φορές τρελαίνεται ο ίδιος κι ησυχάζει. Αλλά βρε αδερφέ, τουλάχιστον για τα Μαθηματικά, τη Φυσική και την κατανόηση κειμένου (που μετρά η PISA) τα δίνει όλα. Τα παιδιά μας κοντεύουν να γίνουν ρομποτάκια, οι γονείς ψυχασθενείς και ξάφνου σκάει μύτη ένα πιτσιρίκι από την Σιγκαπούρη ή την Εσθονία και τα βγάζει άχρηστα, προδιαγεγραμμένα για την αυριανή τους ήττα στον κόσμο.
Δεν είμαι απ’ αυτούς που κατακεραυνώνουν τις έρευνες, απλώς ενημερώνω άπαντες ότι οι γονείς δεν δύνανται να κάνουν κάτι περισσότερο απ’ αυτό που κάνουν. Θα πείτε ότι φταίει το σύστημα, αλλά κι αυτό με το σύστημα το ακούω εδώ και πενήντα χρόνια. Ας το φτιάξουν το σύστημα, ας το αλλάξουν, αλλά εμείς αποκάμαμε. Δεν θα χουμε τώρα και ενοχές…