Προσπαθώ να γράφω και να μιλώ όσο το δυνατό λιγότερο αυτές τις ημέρες. Ενημερώνομαι περισσότερο, παρακολουθώ τις ελληνικές και τις ειδήσεις από τη Βρετανία, καθότι το μοναχοπαίδι μου είναι και θα μείνει εκεί, λόγω δουλειάς. Μελετώ Ιατρική, μαθαίνω Ιολογία, Επιδημιολογία και διδάσκομαι από τους ειδικούς συναδέλφους μου. Έχω εκπαιδευτεί και δουλέψει, για λίγο, σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, ανανεώνω τις γνώσεις μου, ίσως χρειαστούν. Είμαι κάθε μέρα στη «ναυαρχίδα» του ΕΣΥ, τον «Ευαγγελισμό», προσπαθώντας να συμβάλω στην προσαρμογή του στα δεδομένα και τα αναμενόμενα της πανδημίας με την ιδιότητα του διευθυντή του Εργαστηριακού Τομέα και του διευθυντή ενός Τμήματος που, όμως, δεν είναι στην πρώτη γραμμή.
Πριν κρίνω άλλους αναγνωρίζω, ήδη, δύο λάθη που έκανα, στο μέτρο της ευθύνης μου.
Το πρώτο, προσπάθησα να περικόψω το πρόγραμμα εξετάσεων ασθενών με καρκίνο. Κατάλαβα πως τα δικαιώματα ασθενών με ενδεχόμενες θανατηφόρες παθήσεις δεν αναστέλλονται. Μόλις τέσσερις ασθενείς, μέχρι σήμερα, από τα 258 ραντεβού για εξετάσεις διάγνωσης καρκίνου, ακύρωσαν. Αυτό συνεπάγεται πως το υγειονομικό σύστημα υποχρεώνεται να συντηρεί λειτουργίες σε κάποιους τομείς. Ως πότε; Δεν έχω απάντηση.
Το δεύτερο, ως προϊστάμενος, ήμουν ελαστικός τις δύο πρώτες εβδομάδες. Δυστυχώς, ο ιδιότυπος ελληνικός ατομισμός και η ανεύθυνη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία έχουν διαποτίσει μερίδα υγειονομικών. Σε αυτούς χρειάζεται όχι πλέον ανοχή, αλλά αυστηρότητα και επιβολή.
Ανήκω στις ευπαθείς ομάδες, έχοντας δύο υποκείμενα νοσήματα. Δεν είμαι, ούτε θέλω να παραστήσω τον ήρωα. Φοβάμαι. Για μένα και αγαπημένους μου. Μέτρησα πως από τους είκοσι στενότερους φίλους μου οι δεκατέσσερις είναι, επίσης, ευπαθείς. Γνωρίζω, όμως, την ιατρική δεοντολογία, την ευθύνη της θέσης μου και τους επαγγελματικούς μου κινδύνους. Αντιμετωπίζω ψυχαναγκαστικά τα μέτρα προφύλαξης και το δέον γενέσθαι. Φροντίζω να πείσω για αυτά. Αν δεν αρκέσει η πειθώ, όπου μπορώ τα επιβάλω και όπου δεν μπορώ καταγγέλλω, χωρίς δισταγμό.
Στην πολυκύμαντη ζωή που πέρασε η γενιά μου για τρίτη φορά ζω την αποκάλυψη ή τη μεταβολή χαρακτήρων. Τώρα, πιο έντονα γιατί το διακύβευμα είναι η υγεία και η ίδια η ζωή
Αυτές οι παραστάσεις και η εμπειρία μου, διαμορφώνουν το πρίσμα μου
Μια εβδομάδα πριν, σχολιάζοντας μιαν ανάρτηση στο facebook, έγραψα ότι η στρατηγική αντιμετώπισης της πανδημίας της Covid-19, που απαιτείται στην Ελλάδα είναι: ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ, ΠΙΟ ΑΥΣΤΗΡΑ. Ο κύριος λόγος είναι ότι το ΕΣΥ βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση, η οποία έχει μειώσει σημαντικά την απόδοση και τις αντοχές του. Με απλά λόγια, δεν έχουμε τις υποδομές αλλά ούτε -ποσοτικά- το ανθρώπινο δυναμικό για να αντέξουμε όσο οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Ισπανοί, οι Βρετανοί, ακόμη και οι Ιταλοί. Επειδή, στη διαχείριση μιας πανδημικής κρίσης δεν έχουν τόση σημασία οι μέσοι όροι, αλλά δυαδικά συστήματα. Αν καμφθεί πχ μια από τις νοσοκομειακές μονάδες που διατάσσονται και προετοιμάζονται τώρα για τη νοσηλεία ασθενών με Covid-19, θα υπάρξει σοβαρό ενδεχόμενο ντόμινο και κατάρρευσης ιταλικού τύπου. Γι’ αυτό λοιπόν τα μέτρα δημόσιας υγείας πρέπει να είναι της μέγιστης αυστηρότητας με επιβολή περιορισμών και οι αποφάσεις να λαμβάνονται έγκαιρα.
Δημιουργείται μια ατμόσφαιρα Αλβανικού Επους. Οντως η κυβέρνηση έλαβε πιο έγκαιρα από άλλες ευρωπαϊκές μέτρα. Σωστά μέτρα. Τα πηγαίνουμε, ως τώρα, καλύτερα από πολύ πιο ισχυρές χώρες. Εχουμε όμως, ήδη, γκρίζες ζώνες. Κατά τη γνώμη μου καθυστερήσαμε τρεις φορές, εξαιτίας του γονιδιακού πολιτικού μας πελατειασμού, που εύχομαι να πληρώσουμε λίγο.
Η πρώτη, άφησε τους ναούς ανοικτούς μια Παρασκευή Χαιρετισμών και μια Κυριακή παραπάνω.
Η δεύτερη, άφησε ελεύθερο οδικών μετακινήσεων το Σαββατοκύριακο 20-21-22 Μαρτίου, που κάποιοι θα το μετατρέψουν σε δεκαήμερο.
Η τρίτη, ότι δεν φρόντισε για έγκαιρους ελέγχους και δημόσιες υποδομές καραντίνας σε όσους έρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισπανία. Επιπλέον, επέβαλε τις ίδιες προϋποθέσεις εργαστηριακής εξέτασης στους υγειονομικούς με το γενικό πληθυσμό. Αυτό ευνοεί τους «κοπανατζήδες» και ενδέχεται να επιφέρει αρκετές μικρές καραντίνες σε ευαίσθητες υγειονομικές μονάδες.
Τώρα, πρέπει να προετοιμαστούν εντατικά και με κάθε απαραίτητη θυσία οι μονάδες του ΕΣΥ που θα είναι στην πρώτη γραμμή των πολύ δύσκολων μαχών που θα δοθούν σε δύο με τρεις εβδομάδες. Με έμπειρο προσωπικό και όχι μαθητευόμενους. Με προσθήκες στον εξοπλισμό τους, όπου και όσο είναι απαραίτητο.
Οσοι βιάζονται να θριαμβολογήσουν, παραλληλίζοντας το σήμερα με το 1940, ας θυμηθούν τι ακολούθησε το Αλβανικό Επος. Η ευχή είναι να είμαστε, ως το τέλος, νικητές με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και περισσότερο σοφοί για το ατομικό και το συλλογικό καλό.
* Ο Γιάννης Δατσέρης είναι Πυρηνικός Ιατρός MD, PhD. Συντονιστής Διευθυντής και Τομεάρχης των Εργαστηρίων στον «Ευαγγελισμό». Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), 2010-2016.